Pleteršnikov Slovensko-nemški slovar
z (43.301-43.400)
-
skȓbstvən, -stvəna, adj. die Pflegschaft betreffend, Curatel-, Cig., Jan., DZ.; skrbstveno sodišče, das Curatelgericht, DZ.; skrbstveno oblastvo, die Pflegschaftsbehörde, DZkr.
-
skȓbstvọ, n. die Pflegschaft, die Curatel, Cig., Jan., DZ.
-
skȓčba, f. die Zusammenziehung; — der Schrumpf, Cig.
-
1. skȓčək, -čka, m. eine krampfhafte Zusammenziehung, Mur.
-
skȓčenəc, -nca, m. der Geizhals, der Filz, Cig.
-
skrčeváti, -ȗjem, vb. impf. ad skrčiti; zusammenziehen; s. se, sich zusammenziehen: srce se neprenehoma razteguje in skrčuje, Vrtov. (Km. k.).
-
skrčı̑təv, -tve, f. die Zusammenziehung, die Zusammenschrumpfung, Jan., M.
-
skŕčiti, -kȓčim, vb. pf. zusammenziehen, constringieren; — v les so ga skrčili, man hat ihn in den Bock gespannt, Mur.; — skrčen, contract, Cig.; einschrumpfen machen; s. se, sich zusammenziehen, zusammenschrumpfen; volnate nogavice se rade v perilu skrčijo, Cig.; — kleiner, kürzer machen: abkürzen, beschränken; — reducieren ( math.): istoimenske izraze s., Cel. (Ar.); s. se, kleiner werden, sich vermindern; dohodki so se mi skrčili; — skrčen biti, knauserig sein, Cig.
-
skrčljìv, -íva, adj. leicht zusammenschrumpfend, Mur.
-
skrčljívost, f. das Vermögen sich zusammenzuziehen, das Contractionsvermögen, Cig. (T.); s. mišec, Cig. (T.).
-
skrdẹ́liti se, -ẹ̑lim se, vb. pf. sich zusammenrotten, C., Z.
-
skrẹ̑g, m. die Entzweiung (durch Zank), Cig.
-
skrẹ̑gati se, -am se, vb. pf. sich zerzanken, sich zerwerfen; s. se s kom; s pametjo se je skregal, er handelt nicht mehr vernunftgemäß; s kruhom se s., vor Wohlergehen muthwillig werden, Z.
-
skrèk, skréka, m. der Froschfuß, Jan., Gor.- Mik.; Žaba pravi: vek vek vek, Primi jo za zadnji skrek! Valj. (Rad); — prim. skrak.
-
skrę́kati, -kam, -čem, vb. impf. keuchen, husten ( z. B. wie ein alter Mann), Z.; kreischen (wie ein Kranker), C.
-
skrę́mžiti, -im, vb. pf. verzerren, verziehen; s. obraz; s. čelo, C.; s. se, = s. obraz; — skremžen, mit einem (zum Weinen) verzogenen Gesichte, Gor.
-
skrepelẹ́ti, -ím, vb. pf. eig. verfliegen: zu Asche werden, Z.; ogenj skrepeli, C.
-
skrẹpenẹ́ti, -ím, vb. impf. starr werden, gefrieren: vse skrepeni od mraza, Lašče- Levst. ( LjZv.); s. od zime, Vrt.
-
1. skrésati, -krę́šem, vb. pf. (Zweige) abhauen, Mik. (Et.).
-
2. skrésati, -krę́šem, vb. pf. abschleifen: črevlje s., Cig.; — prim. izkresati.
-
3. skrésati, -krę́šem, vb. pf. 1) ogenj s., Feuer schlagen, Cig.; — 2) s. se, preprosto za: ozdraveti, M., Z., Ig (Dol.); — ( nam. vzk-).
-
skŕganje, n. das Gezirp, Jan. (H.).
-
skŕgati, -gam, -žem, vb. impf. zirpen: skržak skrže, C.
-
skrgonǫ̑žəc, -žca, m. skrgonožci, Kiemenfüßer ( zool.), Cig. (T.).
-
skŕhati, -am, vb. pf. schartig machen; nož, sekiro s.; skrhan nož, ein schartiges Messer; pero s., die Feder abnützen, Cig.; — verderben; ceno, račun, veselje komu s., Cig.; srečo komu skrhati, sreča se mu je skrhala, Cig.; — besedo s., das Wort brechen, ZgD.; — s. se, von einem Vorhaben abstehen, Z.
-
skrhljáti, -ȃm, vb. pf. = v krhlje razrezati, Z.; — zerbröckeln, Jan., C.
-
skŕhniti, -kȓhnem, vb. pf. schartig machen, M., C.; — verletzen, Jarn.- M., C.; — s. besedo, das Wort brechen, C.; — s. se, alt, schwach werden, C.; — s. se, von einer Arbeit oder einem Versprechen abstehen, C.
-
2. skríčati, -ím, vb. pf. = zakričati, aufschreien: Kaj si tak milo skričala? Npes.-Vraz; ( nam. vzk-).
-
skrı̑čək, -čka, m. = hrček, der Hamster, Cig., Jan., Zv.
-
skríka, f. der Blaufalke (falco aesalon), Z.; ("škrika", Frey. [F.]).
-
skríkniti, -krı̑knem, vb. pf. = zakričati, Z., Zora; veselo si s., Danj. (Posv. p.); ( nam. vzk-).
-
skríł, skríli, f. 1) der Schiefer, die Schieferplatte, V.-Cig., Jan., Levst. (Pril.); — 2) die Steinplatte, Levst. (Cest.), Rez.- Baud.; — 3) die obere Ofenplatte, die Ofendecke, Z.; na skrili (= na peči) ležati, Kr.; — 4) ledena s., die Eisscholle, Cig., Jan.
-
skríla, f. die Steinplatte, Z.; — der Quaderstein, C.; — pogl. skril 2).
-
skrílast, adj. schiefericht, Cig.; — schieferig, C., Z.
-
skrílav, adj. schieferig, Schiefer-, Cig. (T.); s. sestav, zlog, schieferige Structur, skrilavo gorovje, das Schiefergebirge, Cig. (T.).
-
skrípəc, -pca, m. 1) das Gelenk, Podkrnci- Erj. (Torb.); — das Glied, Ben.- C.; — 2) der Kloben in der Rolle ( mech.), Cig. (T.); — der Flaschenzug, Lašče- Erj. (Torb.); — v skripcẹ́h biti, in Verlegenheit sein, dekleta so vsa na skripceh = vse žive in po koncu so, Erj. (Torb.); — prim. škripec.
-
skríti, -krı̑jem, vb. pf. verstecken, verbergen; s. se, sich verstecken, sich verbergen; košuta se je lovcem ( vor den Jägern) skrila, Met.; v zatišju severju in burji skrit, Levst. (Beč.); s. se v goščavo, v gozd, in das Dickicht, in den Wald sich begeben, um sich dort zu verstecken; — skrit, verschlossen, zurückhaltend, Cig. (T.).
-
skrı̑tost, f. die Verborgenheit; — die Verschlossenheit, die Zurückhaltung, Cig.
-
skriváč, m. der Hehler, Jan., C., SlN.- C.; — skrivača igrati, eine Art Versteckspiel, Valj. (Rad), Vrt.; igrali smo se biriče, lovače in skrivače, LjZv.
-
skrivàj, adv. (iz part. skrivaje); heimlich, heimlicher Weise; s. storiti, povedati kaj.
-
skrívati, -am, vb. impf. ad skriti; verstecken; verheimlichen; ukradeno blago s.; tatove s., Diebe hegen, Cig.; bolezen, svojo nevoljo s.; s. se, sich verstecken, sich verbergen; s. se za koga, sich hinter jemandem verstecken, Cig.; — verhehlen; pred kom (komu) kaj s.; nič ne skrivam, ich mache kein Hehl daraus; — skrivaje, heimlicher, verstohlener Weise, Cig., Boh., Dalm.; oni so skrivaje mrežo postavili, Trub.; nikar po noči ni skrivaje, temveč očito, Trub.; mislil je njo skrivaje zapustiti, Schönl.
-
skrivíšče, n. = skrivališče, C., Erj. (Izb. sp.).
-
skrivíti, -ím, vb. pf. krumm biegen, krümmen, verkrümmen, verbiegen; skrivljena ploskev, eine gekrümmte Fläche, Žnid.; s. se, krumm werden; — s. obraz, das Gesicht verziehen, Cig.
-
skrivljénje, n. die Biegung, DZ.; — die Verkrümmung, Cig.
-
skrivnọ̑st, f. die Verborgenheit, Cig.; die Heimlichkeit, Jan.; — das Geheimnis; skrivnosti razodeti.
-
skrivnọ̑stnica, f. die Geheimniskrämerin, Z.
-
skrı̑voma, adv. heimlich, im Verborgenen, Mur., Cig., vzhŠt.
-
skrižȃł, f. die Tabelle, h. t.- Cig. (T.), DZ.; slovnica na skrižali, eine Grammatik in Tabellen, Navr. (Kop. sp.); — stsl.
-
skrı̑žema, adv. kreuzweise, Mur., C., Mik.; s. se bliska, Danj. (Posv. p.).
-
skrížən, -žna, adj. kar je skrižema: skrı̑žni oblok, der Kreuzbogen, Jan.
-
skrı̑žka, f. = križka, das Fensterkreuz, ogr.- Valj. (Rad).
-
skrkljìv, -íva, adj. geizig, knauserisch, Z.; — prim. skrljiv.
-
skŕkniti, -kȓknem, vb. pf. zusammenschrumpfen, Erj. (Torb.); — erharten, Cig.; gerinnen, C.; = s. se: jajce, mast, voda se skrkne, BlKr.; — prim. 2. krčiti.
-
skrkòt, -óta, m. = usehlo stebelce, uvela zel (tudi: skrkǫ̑t, f.), Spodnja Idrija- Erj. (Torb.).
-
skȓł, -lı̑, f. = skril, 1) die Schieferplatte, die Steinplatte, Cig., Goriška ok., Kras- Erj. (Torb.); hribina se kolje v skrli, Erj. (Min.); — 2) die Eisscholle, C.; skrl za skrljo poka in se drevi po reki, Vrt.
-
skrlíca, f. die Steinplatte, Erj. (Izb. sp.); — prim. skrl, skril.
-
skȓljəc, -ljca, m. = skrljič, die Lerche, (skrlec) Z.
-
skrljívost, f. die Filzigkeit, die Kargheit, Mur., Cig.
-
skrlȗp, m. = smetana, Cig., Kras, Ist.- Erj. (Torb.); — die Kruste, die sich an der Oberfläche der Dammerde durch das Austrocknen nach einem Regen bildet, Cig., Podkrnci- Erj. (Torb.); — die Schmutzkruste: svinjam se dela skrlup po koži, Gor.; — der Schorf, Jan. (H.); — pogl. skorlup.
-
skrlúpiti se, -ȗpim se, vb. impf. sich mit einer Kruste bedecken, Z.
-
skrlȗpnik, m. skrlupniki = polipi z notranjim čvrstim jedrom, die Rindenkorallen, Cig. (T.), Erj. (Ž.).
-
skŕmiti, -im, vb. pf. auffüttern, Jan. (H.); ( nam. vzk-).
-
skȓn, skŕna, adj. 1) verdorben: skrno jajce, Cig., M., KrGora; — 2) scharf, Z.; skrna voda, Z.; — streng, schlimm, C.
-
skȓnast, adj. karg, Z.; s. skopuh, Cig.
-
skrnȃva, f. = nesnaga, das Ungeziefer, C.
-
skrnína, f. 1) die Unreinigkeit, der Schmutz, der Wust, Cig.; — 2) der Ansteckungsstoff, Cig.; — 3) die Gelenkkrankheit, die Gicht, Mur., Cig., Jan., C., Bes., ZgD., Soča- Erj. (Torb.), Gor.; — das Rheuma, Jan., SlN., Soča- Erj. (Torb.); s. ljudi trpinči, Cv.
-
skŕniti, -im, vb. impf. schmutzen, verunreinigen, C., Z.; pogl. skruniti, skvrniti.
-
skŕniti, skȓnem, vb. pf. = škrtniti, Z.; — eno skrniti, ein Wort sprechen, Z.
-
skrnják, m. 1) ein beim Brüten verdorbenes Ei, Cig., C., KrGora; — 2) = skrnina 3), der Gichtschmerz, der Rheumatismus, Jan.
-
skrnóba, f. 1) der Schmutz, der Unflat, Dict., Cig., C.; — 2) der Ansteckungsstoff, das Miasma, Cig., Jan.; — die Fäulnis, das Verderbnis, M.; — 3) der Grimm, die Wuth, Z., Burg. (Rok.); der Jähzorn, Svet. (Rok.); — psovka jezavemu človeku, KrGora; — 4) die Strenge, C.; die Morosität, Z.; — die Heimtücke, V.-Cig.; — 5) coll. = divja zverina, zapŠt.
-
skrnóbən, -bna, adj. 1) unflätig, Cig.; — 2) zornmüthig, grimmig, Burg. (Rok.), Svet. (Rok.); skrnobno se maščevati, Nov.; njegovo oko ni še tako skrnobno, vedno je še krotko, Glas.; — 3) heimtückisch, V.-Cig.; skrnobna žival, C.
-
skrnóbnost, f. die Zornmüthigkeit, Burg. (Rok.).
-
skrǫ̑b, m. 1) sok od koruzne moke, C., Sovinjak ( Ist.)- Erj. (Torb.); — 2) (po drugih slov. jez.) das Stärkemehl, die Stärke, Cig., Jan., Cig. (T.), DZ., nk.
-
skrobárnica, f. die Stärkefabrik, Jan., DZ.
-
skrǫ̑bən, -bna, adj. Stärke-: skrobni cuker, der Stärkezucker, Cig. (T.).
-
skrobotína, f. = srobotina, Z.
-
skrojíti, -ím, vb. pf. 1) zerschneiden, zerreißen, Rez.- Baud., Z.; skrojena obleka, zerrissenes Kleid, C.; — 2) schlecht zuschneiden, C.
-
skrǫ́mən, -mna, adj. bescheiden, anspruchslos, Cig., Jan., Cig. (T.), C., nk.; (po drugih slov. jezikih).
-
skropẹ́ti, -ím, vb. impf. brennend jucken, Z., UčT., Ig (Dol.); roka me skropi, po vsej koži me je skropelo, Lašče- Levst. ( LjZv.).
-
skrǫ̑pnica, f. die Kriebelmücke, Erj. (Z.).
-
skrotíti, -ím, vb. pf. bezähmen, bewältigen, C.
-
skrotovíčiti, -ı̑čim, vb. pf. verdrehen, zusammenwirren: prejo s.; — s. se, sich verwirren; nit se je skrotovičila, der Faden hat sich verschlungen, Cig.; — ( pren.) skrotovičen verz, ein schlecht gemachter Vers, Jan.; pisava je skrotovičena, Levst. (Zb. sp.).
-
skrǫ̑žək, -žka, m. = tisto slabo zrnje in smeti, ki se krožijo v rešetu, kadar se žito obravnava, Sv. Duh pri Krškem, Lašče- Erj. (Torb.); nav. pl. skrožki, Dol., Notr., vzhŠt.- C.; skrožki in podrešetina, Slc.; — repni skrožki, die runden Scheiben, die beim Schälen der Rüben zuerst ausgeschnitten werden, C.
-
skrǫ́žiti, -im, vb. pf. rund machen, abrunden, Mur., Cig.; skrožena cesta, eine gewundene Straße, C.; — arrondieren, C.; — s. se, sich im Kreise ansammeln: smeti se skrožijo v rešetu nad zrnjem pri občinjavanju, Slc.
-
skrpáčiti, -ȃčim, vb. pf. = skrpariti, Z.
-
skrpáriti, -ȃrim, vb. pf. zusammenflicken; — zusammenpfuschen.
-
skŕpati, -pam, -pljem, vb. pf. zusammenflicken; ves skrpan hodi, Z.; — ( fig.) zusammenstoppeln, zusammenschmieren, Cig.
-
skrpúcati, -ȗcam, vb. pf. zusammenflicken, Cig.; — ( fig.) zusammenstoppeln, zusammenpfuschen, Cig. (T.), SlN.
-
skŕtati, -am, vb. impf. = škrtati, knirschen: z zobmi skrtati, Zv.; — divji petelin jame "skrtati", potem "poči" in "prevrže" in na zadnje "zabrusi" — pravijo lovci, SlN.
-
skrtúljiti, -ȗljim, vb. pf. zusammenkrümmen, C.; — s. se, zusammenschrumpfen: če se mokri črevlji hitro posuše, skrtuljijo se, Savinska dol.
-
skrúčiti, -im, vb. pf. krümmen, C.; s se, krumm werden, C., Z.
-
skrúkniti se, -krȗknem se, vb. pf. zusammensinken, C.
-
skrȗncati, -am, vb. pf. = kruljav postati: vol mi je skruncal, Polj.; ( nam. vzk-); — prim. kručiti.
-
skrunóba, f. 1) die Unreinigkeit, der Unflat, Dict., C.; proč vreči kaj kakor skrunobo, Dalm.; — 2) die Schandthat, Dalm.; — 3) das Ungeziefer, Mariborska ok.- C., Luče ( Št.)- Erj. (Torb.); — 4) das Miasma, Cig.
-
skrȗšen, adj. ( part.) zerknirscht, Cig.; skrušeno srce, C.; — rus.
-
skŕžən, -žna, adj. Kiemen-: skȓžni poklopec, der Kiemendeckel, Cig. (T.); skržna duplina, die Kiemenhöhle (des Krebses), Erj. (Izb. sp.).
-
skržetáti, -etȃm, -ę́čem, vb. impf. zirpen, Z.
-
skržolíca, f. das Habichtskraut (hieracium), Z., Šol., Medv. (Rok.).
-
skubáč, m. der Haarraufer, das Raufholz (bei den Weißgerbern), Cig.
-
skubačíca, f. die Rupferin, vzhŠt.
42.801 42.901 43.001 43.101 43.201 43.301 43.401 43.501 43.601 43.701
Nova poizvedba
Pripombe
Na vrh strani