Pleteršnikov Slovensko-nemški slovar

z (17.101-17.200)


  1. trapēz, m. das Trapez, Cig. (T.), Cel. (Geom.).
  2. trapezoīd, m. das Trapezoid, Cig. (T.), Cel. (Geom.).
  3. travoznȃnəc, -nca, m. der Kräuterkenner, Cig., Jan.
  4. trẹ́zək, -zka, adj. = trezen, Guts., Jarn., Jan.
  5. trẹ́zən, -zna, adj. = ne pijan, nüchtern; — ( pren.) t. človek, trezno soditi, nk.
  6. trẹ́zəv, -zva, adj. = trezen, Cig., Jan., C., Krelj, Cv., Ig (Dol.); bodimo trezvi! Dalm.; (treziv, Meg., Trub., Dalm.).
  7. trẹ́zljiv, adj. = trezev, Guts., Trub.
  8. trẹ̑znik, m. der Nüchterne, Mur.
  9. trẹ́zniti, -im, vb. impf. nüchtern machen, C.; — t. se, nüchtern werden, Cig.
  10. trẹ́znost, f. die Nüchternheit.
  11. trẹ́zovati, -ujem, (-ovam), vb. impf. 1) nüchtern sein, Jan., M.; — 2) pogl. trezvati.
  12. trẹ́zvati, -am, vb. impf. nüchtern machen, Z.; (trezovati, Mur., Ravn.).
  13. trẹ́zvək, -zəvka, adj. = trezev, Rož.- Kres.
  14. trẹzvọ̑st, f. = treznost, Meg., Cig., Jan. (trezivost), Trub.
  15. trijezíčən, -čna, adj. dreisprachig.
  16. trirẹ́zən, -zna, adj. mit drei Schneiden, dreischneidig, Cig.
  17. trizlǫ́žən, -žna, adj. dreisilbig, nk.
  18. trízna, f. = boj na čast mrtvemu človeku, Jurč. (Tug.), Vrt.; trizno igrati, LjZv.; stsl.
  19. trizòb, -zǫ́ba, m. der Dreizack, Cig., Jan.
  20. trizòb, -zǫ́ba, adj. = trizobat, Jan. (H.).
  21. trizobàt, -áta, adj. dreizähnig, dreizackig, Cig., Jan.
  22. trizǫ̑bəc, -bca, m. der Dreizack, Jan.
  23. trizǫ́bən, -bna, adj. = trizobat, Cig., Jan.
  24. trizǫ̑bje, n. = trizob, m., Jan.
  25. trizvẹ̑zdje, n. das Dreigestirn, Cig., Jan., Zora.
  26. trobəzljáti, -ȃm, vb. impf. dummes Zeug reden, Svet. (Rok.); pogl. trobuzljati.
  27. trobuzljáti, -ȃm, vb. impf. schwätzen, plaudern, Jurč.
  28. trobȗznik, m. das Barttüchlein der Kinder, Gor.
  29. trorẹ̀z, -rẹ́za, adj. dreischneidig, Jan. (H.).
  30. trozòb, -zǫ́ba, m. = trizob, Jan. (H.).
  31. trozòb, -zǫ́ba, adj. dreizähnig, dreizackig, Jan. (H.).
  32. trozvẹ̑zdje, n. das Dreigestirn, Jan. (H.).
  33. trzȃj, m. das einmalige Zucken, Jan. (H.).
  34. trzáriti, -ȃrim, vb. impf. = 2. trzati, vzhŠt.- C.
  35. 1. tŕzati, tȓzam, vb. impf. 1) = trgati: reißen, zucken, nk.; — 2) grasen: ovce, svinje trzajo = paso se po travi, BlKr.; — "trzaj! ruft man den Schweinen bei der Weide zu", Dol.- Mik.
  36. 2. tŕzati, -am, vb. impf. = tvrzati, mit der Thüre knarren, sie auf- und zumachen, C.
  37. tŕzək, -zka, adj. geizig, Št.- Vest.
  38. tŕzən, -zna, adj. brachliegend: trzna njiva = požeta njiva, ki počiva, Blc.-C.
  39. trzják, m. ein spät geworfenes Lamm, Ist.- C.
  40. tȓznica, f. der Brachacker, Blc.-C.
  41. trznína, f. die Brache, Blc.-C.
  42. tȓznja, f. der Rasen, Jan.
  43. trzúk, m. der Geizhals, Trst. (Let.).
  44. trzúkast, adj. geizig, karg, C.
  45. trzúkati, -am, vb. impf. = tvrzukati, 2. trzati, C.
  46. trzúkav, adj. = trzukast, C.
  47. tujezę̑mski, adj. fremdländisch, nk.
  48. tuzę̑məc, -mca, m. der Eingeborene, Cig. (T.), DZ.; rus.
  49. tuzę̑mstvọ, n. das Inland, DZ.
  50. tvę̑z, -ı̑, f. 1) der Streifen, die Borte: rdeča tvez v plahti, C.; — breite Spitzen in die äußere Seite der Frauenärmel eingenäht, C.; — 2) = pas, der Gürtel, Poh.- C.; — 3) das Holzband, Jan.
  51. tvę́za, f. 1) das Band, Zora; — 2) das Hängeseil, Jan.; — 3) pl. tveze = čipke, die Spitzen, Jan., C.; — 4) pl. tveze, eitles Geschwätz ( bes. etwas, was man einem anbinden will): Kr.- Valj. (Rad); to so tveze, Gor.- M.
  52. tvẹ́zati, -am, vb. impf. hängen: t. srce na kaj, das Herz an etwas hängen, Cig.
  53. tvę̑zba, f. die Anhänglichkeit: t. na časne reči, Ravn.- C.
  54. tvezẹ́ti, -ím, vb. impf. hangen, Mur.- Cig., Jan.; angebunden sein: vol tvezi, Jarn.
  55. tvŕzati, -am, vb. impf. die Thür knarrend auf- u. zumachen, vzhŠt.- C.; — tudi: vrata tvrzajo (knarrt), vzhŠt.- C.
  56. tvrzúkati, -am, vb. impf. = tvrzati, SlGor.- C.; — prim. vrzukati.
  57. ubrzdáti, -ȃm, vb. pf. zähmen, mäßigen, Jan. (H.).
  58. ubŕziti, -bȓzim, vb. pf. beschleunigen, accelerieren, ( phys.), Cig. (T.).
  59. ugáziti, -gȃzim, vb. pf. u. gaz, eine Schneebahn austreten, Cig.
  60. ugrę́zati, -am, vb. impf. ad ugrezniti, C., Let., Zora.
  61. ugrę́zən, -zna, adj. morastig: ugrezni travniki, Levst. (Pril.).
  62. ugrę́zniti, -grę̑znem, vb. pf. einsinken, versinken, C., Let.; (ugrezla je, sie sank ein, Mik.).
  63. ugrı̑z, m. der Biss, Cig., Jan., DZ.; kačji u., Levst. (Nauk).
  64. ugrizáča, f. = jestvina, jed, Jan.; meniti se le za pijačo in ugrizačo, Levst. (Zb. sp.).
  65. ugrízati, -am, vb. impf. ad ugrizniti; beißen, anbeißen, abbeißen, Cig.
  66. ugrı̑zək, -zka, m. 1) der Biss: u. peklenske kače, Rog.- Valj. (Rad); die Bisswunde, Cig.; — 2) das Abgebissene, Mur., Cig., Jan.; — 3) der Imbiss, Cig.; miška si poišče kje ugrizka, LjZv.
  67. ugrizljìv, -íva, adj. bissig, Mur., Cig., SlN.
  68. ugrizljívost, f. die Bissigkeit, Mur., Cig.; — ( pren.) govoriti iz ugrizljivosti, Jurč.
  69. ugrízniti, -grı̑znem, vb. pf. beißen, anbeißen, abbeißen; kdor zelo zine, malo ugrizne, Erj. (Torb.); u. se, sich beißen; u. se v jezik.
  70. ugrizováti, -ȗjem, vb. impf. ad ugrizniti, Cig.
  71. uholàz, -láza, m. der Ohrwurm (forficula auricularia), Guts.- Cig., C., Luče ( Št.)- Erj. (Torb.).
  72. ujẹ́zditi, -jẹ̑zdim, vb. pf. durch Reiten zugrunde richten: zaupanje konja ujezdi, Trub.; konja u., das Pferd entfremden, V.-Cig.
  73. ujezíti, -ím, vb. pf. zornig machen, erzürnen; u. se, in Zorn gerathen.
  74. ukàz, -káza, m. der Befehl; — die Verordnung: ministrski u., die Ministerialverordnung, DZ.
  75. ukázati, -žem, vb. pf. befehlen, auftragen; na tlako, tlako u. komu, jemanden zum Frohndienste aufbieten, Lašče- Levst. (Rok.); verordnen.
  76. ukázən, -zna, adj. 1) Verordnungs-: ukȃzni list, das Verordnungsblatt, Levst. (Nauk), DZkr.; — 2) = ukazljiv, Cig. (T.).
  77. ukazílọ, n. der Befehl, die Verfügung, Jan., M., C., Jap. (Sv. p.), Škrinj., DZ.; do nadaljšnjega ukazila, bis auf Weiteres, DZ.; — z veseljem božja ukazila izpolniti, Škrinj.- Valj. (Rad).
  78. ukazljìv, -íva, adj. gebieterisch, Mur., Cig., Jan., Cig. (T.).
  79. ukȃznik, m. 1) das Verordnungsblatt, DZ.; — 2) = kdor kaj ukazuje ( n. pr. tlako), Lašče- Levst. (Rok.); u. biti katerih stvari, in irgendwelchen Angelegenheiten verfügen, Levst. (Pril.).
  80. ukázoma, adv. im Verordnungswege, DZ.
  81. ukazovȃnje, n. das Befehlen; das Verordnen.
  82. ukazováti, -ȗjem, vb. impf. ad ukazati; befehlen; verordnen.
  83. ukazovȃvəc, -vca, m. der Gebieter.
  84. ukazovȃvka, f. die Gebieterin.
  85. ukomŕzən, -zna, adj. lernscheu, Levst. (Zb. sp.).
  86. ulízniti, -lı̑znem, vb. pf. 1) glatt wetzen, Z.; — 2) moja glava se mi je uliznila, ich habe die Haare verloren, Rez.- C.; uliznjena koza = ulenjena koza, Rez.- C.; ( prim. 2. uleniti se).
  87. umȃza, f. die Beschmutzung, C.; — der Schmutz, Cig., Jan., C.
  88. umȃzanəc, -nca, m. 1) der Schmutzige, der Schmutzigel; — 2) der Schmutzian, der Knauser.
  89. umȃzanka, f. 1) die Schmutzige; — 2) die Knauserin; — 3) neko jabolko, Skrilje pod Čavnom, v Brkinih- Erj. (Torb.); — der Lederapfel, Notr.
  90. umȃzanost, f. 1) die Schmutzigkeit; — 2) die Knauserei.
  91. umázati, -mȃžem, vb. pf. 1) schmutzig machen, beschmutzen; — u. se, sich beschmutzen; ves umazan biti; — 2) umazan, schmutzig, knauserisch.
  92. umȃzək, -zka, m. der Schmutzfleck, Cig., Jan., C.
  93. umazíliti, -ı̑lim, vb. pf. einbalsamieren, C.
  94. umŕzniti, -mȓznem, vb. pf. vom Froste völlig durchdrungen werden, ausfrieren, Cig.
  95. umúzniti se, -mȗznem se, vb. pf. entschlüpfen, Jan. (H.).
  96. univērza, f. = vseučilišče, Jan., nk.
  97. univerzālən, -lna, adj. občen, splošen, universell, Universal-, nk.
  98. univerzalizováti, -ȗjem, vb. impf. ( pf.) universalisieren, Levst. (Zb. sp.).
  99. univerzālnost, f. občnost, splošnost, die Universalität, nk.
  100. upȃzən, -zni, f. die Hoffnung, das Vertrauen, (tudi: ùpazən) ogr.- M., C., Valj. (Rad).

   16.601 16.701 16.801 16.901 17.001 17.101 17.201 17.301 17.401 17.501  



  Nova poizvedba      Pripombe      Na vrh strani


Strežnik Inštituta za slov. jezik Fr. Ramovša ZRC SAZU Iskalnik: NEVA