Pleteršnikov Slovensko-nemški slovar

vas (386)


  1. vȃs, -ı̑, f. das Dorf; na vaseh, auf dem Lande, Cig.; — v vas iti, priti, zum Besuche gehen, kommen; po vasi priti, zum Besuche kommen, Polj., Idrija; fantje to noč niso ukali, na vasi so pa bili vsi (schwärmten im Dorfe herum), Erj. (Izb. sp.).
  2. vasíca, f. dem. vas; das Dörflein.
  3. vasníca, f. die Dorfgemeinde, die Dorfschaft, Mur., Cig.; das Dorf, ogr.- Valj. (Rad).
  4. vasník, m. = vasovavec, Jan.
  5. vasnı̑ški, adj. Dorf-, Cig.; — prim. vasnica.
  6. vasovȃnje, n. das Besuchen; — das Fensterln, nächtliches Stelldichein am Fenster der Geliebten.
  7. vasováti, -ȗjem, vb. impf. 1) auf Besuch sein, Polj.; na sveti večer vasovali so vaščani drug pri drugem, Zora; hodil sem vasovat k sosedu, Jurč.; — 2) übhpt. bei der Nacht im Dorfe herumschwärmen, Kr.; bes. ein Stelldichein am Fenster der Geliebten haben, Kr.
  8. vasovȃvəc, -vca, m. 1) der Besucher, Polj.; — 2) kdor pri dekletu vasuje, Kr.; njenega vasovavca sinoči ni bilo, Polj.; — übhpt. der nächtliche Herumschwärmer, Kr.
  9. vasovȃvka, f. die Besucherin, M.; ein Mädchen, das Besuche des Nachts am Fenster empfängt, Kr.; — die Nachtschwärmerin, Kr.
  10. bahávast, adj. = bahav: bahavasti dedci, LjZv.
  11. bȃrvast, adj. farbig, Cig., Žnid.
  12. blebetávast, adj. = blebetav, Cig., LjZv.
  13. bobotávast, adj. plauderhaft, Cig.
  14. brezkvásən, -sna, adj. ungesäuert, Cig., Jan.
  15. brȏskvast, adj. blumenkohlartig, Erj. (Min.).
  16. cẹ̑vast, adj. röhricht, röhrenförmig, Cig., Jan., C.
  17. čenčávast, adj. plauderhaft, geschwätzig, M.
  18. čȓvast, adj. wurmförmig, V.-Cig., Jan.
  19. glívast, adj. pilzartig.
  20. gnẹ́vast, adj. gerne schmollend, unwillig, Jarn.
  21. godrnjávast, adj. = godrnjav, Škrb.
  22. grbȃvast, adj. = grbast, Jan. (H.).
  23. grívast, adj. mähnenartig; — mähnig.
  24. hvastáč, m. der Prahler, V.-Cig.
  25. hvastarı̑ja, f. die Prahlerei, V.-Cig.
  26. hvastáti, -ȃm, vb. impf. prahlen, V.-Cig., C.; — prim. hlastati.
  27. hvastàv, -áva, adj. prahlerisch, V.-Cig.
  28. hvastȃvəc, -vca, m. der Prahler, Kast.- C.
  29. hvastȃvka, f. die Prahlerin, V.-Cig.
  30. hvastávost, f. die Prahlsucht, V.-Cig.
  31. ílovast, adj. = ilnat, Dict.
  32. klepetávast, adj. = klepetav, LjZv.
  33. vast, adj. blutig, ogr.- M.; — blutartig, C.; blutfarbig, ogr.- C.
  34. kvȃs, m. der Sauerteig, der Gährteig; k. postaviti, den Sauerteig ansetzen; das Ferment, Cig. (T.); nemški k., die Presshefe, Kras- Erj. (Torb.).
  35. kvasáč, m. der Maulmacher, der Schwätzer, der Zotenreißer.
  36. kvasáti, -ȃm, vb. impf. schwätzen, Maul machen, Zoten reißen; prim. nem. quasen, = läppisches Zeug reden.
  37. kvas, -ę́ta, m. = kvasač, Mur., Cig., Ravn.
  38. kvȃsəc, -sca, m. der Sauerteig, C.
  39. kvasə̀k, -skà, m. dem. kvas; kvaski = kravajci Železniki ( Gor.).
  40. kvȃsən, -sna, adj. zum Sauerteig gehörig, Gähr-: kvasne glivice, nk.
  41. kvaseníca, f. eine Art Kuchen, Pjk. (Črt. 60.).
  42. kvāsija, f. das Bitterholz (quassia), Cig.
  43. kvāsijev, adj. vom Bitterholz: kvasijev les, Tuš. (B.).
  44. kvası̑łnica, f. die Gährkammer, Cig.
  45. kvasílọ, n. das Gährmittel, der Sauerteig, Guts., Cig., Jan.
  46. kvasína, f. das Ferment, Z., Vrt.
  47. 1. kvásiti, -im, vb. impf. säuern, ansäuern, Mur., Cig., Jan.; testo k., Cig.; kvašena repa, C.; kvašeno zelje, Mur.; testo se kvasi, der Teig geht auf, Cig.; — beizen, C.; — hudo se kvasi, es geht ihm schlecht, Danj.- M.; es naht ihm eine schlimme Krankheit, Ščav.
  48. 2. kvásiti, -im, vb. impf. schwätzen; prim. kvasati.
  49. kvȃsnica, f. 1) nav. pl. kvasnice, die Hefen, Jan.; besonders Bierhefen, Mur.; — 2) das Hefengefäß, DZ.; — 3) posoda, v kateri se repa kvasi, C., vzhŠt.; — 4) = kvašena repa, C.
  50. kvȃsničar, -rja, m. der Hefenhändler, Jan. (H.).
  51. kvȃsničnica, f. = repnica, das Wasser von gesäuerten Rüben, C.
  52. kvȃsničnik, m. = sod za kvašeno repo, C.
  53. kvasnína, f. 1) gesäuertes Kraut, gesäuerte Rüben, C.; — 2) pijana k., berauschendes, gesäuertes Getränk, Ravn.
  54. kvȃsovka, f. neka gliva, ki se nareja pri kisanju sladkih kapljin (cryptococcus fermenti), Tuš. (B.).
  55. máhovast, adj. moosicht, Jan. (H.).
  56. nákvasa, f. die Säuerung, Mur.; — das Sauerkraut, saure Rüben: nakvaso si delamo, vzhŠt.; tudi: posoda, v kateri se repa ali zelje kisa, vzhŠt.
  57. nakvásiti, *** -im, vb. pf. 1) säuern, Mur.; nakvašena repa, vzhŠt.; — 2) n. komu kaj, vorschwatzen, vorplauschen, M.
  58. norčávast, adj. = norčav, Dict.
  59. obvásən, -sna, adj. ums Dorf gelegen, (obvesen) C.
  60. okvásiti, -im, vb. pf. mit Sauerteig versetzen, säuern, Cig., Jan.; okvašen kruh, gesäuertes Brot, Cig.; — o. se, aufgähren (vom Teige), Cig.
  61. olīvast, adj. olivenfarben, Cig.
  62. ostrǫ́vast, adj. inselförmig: ostrovasta bradavica, die umwallte Papille, Erj. (Som.).
  63. patoglávast, adj. zwerghaft, (von Thieren u. Menschen), C.
  64. pȃvast, adj. pfauenartig, Cig.
  65. plẹ́vast, adj. spreuartig, Mur., Cig.; — voll Spreu, Mur.
  66. podkọ̑vast, adj. hufeisenförmig; p. oblok, ein Hufeisenbogen, Cig. (T.).
  67. pokrǫ́vast, adj. deckelförmig, Zora.
  68. pokvásiti, -im, vb. pf. einsäuern, Jan. (H.).
  69. povasováti, -ȗjem, vb. pf. ein wenig bei der Nacht im Dorfe herumschwärmen, "fensterln", Z.; abends oder in der Nacht zu einem Besuche zusammenkommen: p. pri mrliču, Jurč.
  70. predı̑vast, adj. spinnhaarartig, flachsartig, Jan.
  71. prekvásiti, *** -im, vb. pf. 1) (den Brotteig) durchsäuern, Jan.; — 2) zu sauer machen, versäuern, Cig.; — 3) durchplappern: p. ves dan, Cig.
  72. prepirávast, adj. gerne hadernd, Cig.
  73. privasováti, -ȗjem, vb. pf. = z vasovanjem pridobiti, Cig.
  74. razkvásiti, *** -im, vb. pf. 1) durchsäuern, Jan. (H.); — 2) ausplauschen, Jan. (H.).
  75. režávast, adj. = režav, Šol.
  76. 1. skvásiti, -im, vb. pf. durchgähren lassen, durchsäuern, Cig.; — s. se, ausgähren, durchsäuert werden, Cig.
  77. 2. skvásiti, -im, vb. pf. zusammenschwätzen; kar se doma skvasi, ne razglasi, Jan. (Slovn.).
  78. slívast, adj. zwetschkenblau, Cig., C.; bläulich, Dict.
  79. smǫ̑kvast, adj. feigenförmig, Cig.
  80. svȃst, -ı̑, f. die Schwägerin: der Gattin Schwester, Cig., Jan., Valj. (Rad); moje žene sestra je moja svast, Vod. sp., BlKr.- DSv.; — des Mannes Schwester: žena reče moževi sestri svast, Idrijsko pri Kobaridu- Erj. (Torb.); — (svest, Dalm.).
  81. 1. šlẹ́vast, adj. voll Geifer, mit Speichel um den Mund, Mur., Idrija.
  82. 2. šlẹ́vast, adj. 1) feig, träg, C.; š. k dobremu, C.; — 2) blödsinnig, schwachsinnig, Cig.
  83. telebávast, adj. plump, ungeschickt, Mur., Cig., Jan., Cig. (T.).
  84. tı̑kvast, adj. kürbisförmig, Jan. (H.).
  85. trávast, adj. grasartig, Cig., Jan.
  86. trepetávast, adj. furchtsam, Mur.
  87. trǫ̑skvast, adj. splitterig, Cig. (T.), C.
  88. vẹ́travast, adj. = vetrast, Cig.
  89. vihrávast, adj. stürmisch, ungestüm, Mur.; pesniki se nam zde večkrat nekako vihravasti, ki več lete po zraku, nego hodijo po trdi zemlji, Erj. (Izb. sp.).
  90. zakvȃs, m. 1) Sauerteig, Jan. (H.); — 2) die Essigmutter, Tuš. (B.).
  91. 1. zakvásiti, -im, vb. pf. ansäuern, einsäuern, Cig., Jan.; testo z., Cig.; z. se, durchsäuert werden, Ev. (Rok.).
  92. 2. zakvásiti, -im, vb. pf. 1) verschwatzen: čas z., Cig.; — 2) neumno z., eine Dummheit sagen, Jan. (H.).
  93. zaletávast, adj. überall anrennend, unachtsam, ungeschickt, Mur.; ohne Überlegung handelnd, Z.; zijalasti in zaletavasti ljudje, Ravn.; zaletavasto vreme, ein launenhaftes Wetter, Cig.
  94. zavasováti, -ȗjem, vb. pf. = z vasovanjem izgubiti, potratiti, Cig.
  95. zvẹdávast, adj. forschsüchtig, Cig.
  96. žę̑łvast, adj. 1) schildkrötenartig, Cig.; — 2) scrophulös, Z.
  97. žerjávast, adj. kranichfarbig, Cig.
  98. žlabudrávast, adj. = žlabudrav, M.
  99. , conj. 1) aber, hingegen, nk., vzhŠt., BlKr., Notr.; ne pri nas, a pri vas, vzhŠt.; to pravi, a drugo misli, Notr.; strezi konju kakor prijatelju, a jaši ga kakor vraga, BlKr.; dela je dosti, a moža ni, da bi se ga lotil, Levst.- Jan. (Slovn.); Gorje mu, ki v nesreči biva sam! A srečen ni, kdor srečo vživa sam, Greg.; — a vendar, und doch, nk.; — 2) = in: tri a tri, Rez.
  100. bernjáti, -ȃm, vb. impf. sammeln, Jarn.; betteln, Cig.; s svojo malho b. po vaseh, Jurč.

1 101 201 301  



  Nova poizvedba      Pripombe      Na vrh strani


Strežnik Inštituta za slov. jezik Fr. Ramovša ZRC SAZU Iskalnik: NEVA