Pleteršnikov Slovensko-nemški slovar
v (42.101-42.200)
-
hidromētər, -tra, m. vodomer, das Hydrometer, Cig. (T.).
-
hidropāt, m. kdor z vodo zdravi, der Hydropath.
-
hidrostātičən, -čna, adj. hydrostatisch, Cig., Jan.
-
hidrostātika, f. die Hydrostatik; prim. hidravlika.
-
hidrotēhničən, -čna, adj. hydrotechnisch, Jan.
-
hidrotēhnika, f. nauk o povodnih stavbah, hidravličnih strojih itd., die Hydrotechnik.
-
hierarhı̑ja, f. duhovsko oblastništvo, die Hierarchie.
-
hierarhı̑jski, adj. k hierarhiji spadajoč, hierarchisch, Cig.
-
hieroglīfən, -fna, adj. hieroglyphisch, Cig.
-
hieroglīfika, f. die Hieroglyphik, Cig. (T.).
-
hieroglīfski, adj. hieroglyphisch, Cig. (T.), nk.
-
higromētər, -tra, m. vlagomer, das Hygrometer.
-
higrometrı̑ja, f. vlagomerstvo, die Hygrometrie, Cig. (T.).
-
higrometrı̑jski, adj. k higrometriji spadajoč, hygrometrisch, Cig. (T.).
-
hihíkati, -kam, -čem, vb. impf. kleinlaut lachen, kichern, C., Nov.
-
hihitáč, m. der Kicherer, Cig.
-
hihítati se, -am se, vb. impf. kichern, Cig.; — prim. hehetati se.
-
hijacı̑nt, m. 1) die Hyacinthe: vrtni h., die Gartenhyacinthe (hyacinthus orientalis), Tuš. (R.); — 2) der Hyacinth (kamen), Cig.
-
hijacı̑ntka, f., Jan., pogl. hijacint 2).
-
hijacı̑ntnica, f., Jan., pogl. hijacint 1).
-
hiję̑na, f. die Hyäne (hyaena); progasta, lisasta h. (h. striata, crocuta), Erj. (Ž.).
-
1. hı̑kati, -kam, -čem, vb. impf. schluchzen, C.
-
2. hı̑kati, -kam, -čem, vb. impf. mit dem Rufe hi! das Pferd antreiben, SlN.
-
hił, adj. krumm, C.; zurück oder seitwärts gebogen, M.; — na hilo gledati, schielen, C.; ( prim. "nahilje" gledati, schielen, Meg.); — prim. stsl. pohylъ, gekrümmt.
-
hílast, adj. krumm, gebogen, M., C.; krummhörnig: hilasta krava, Z.
-
hílati, -am, vb. impf. eilen, Guts.; — prim. kor.-nem. heil'n, stvn. îlan = eilen.
-
híliti, -im, vb. impf. 1) beugen, krümmen, C., M.; — 2) = škiliti, C., Z.
-
hílja, f. eine Kuh mit zurückgebogenen Hörnern, Cig., Lašče, Zemon- Erj. (Torb.).
-
hiljáča, f. = hilj, Z., Ist.- Raič ( SlN.).
-
hiljáčica, f. dem. hiljača, C.
-
hı̑ljəc, -ljca, m. ein Ochs mit zurückgebogenen Hörnern, M., Lašče, Zemon- Erj. (Torb.).
-
hı̑ljka, f. = hilja, C., M.
-
hı̑mba, f. der Betrug, Cig., Boh.; v lažah ino himbi (hinbi), im Lügen und Trügen, Krelj; — die Gleißnerei, die Heuchelei, Mur., Cig., Jan., Mik.
-
himbarı̑ja, f. = himba, kajk.- Valj. (Rad).
-
hímbən, -bna, adj. falsch, trügerisch, heuchlerisch, Cig.
-
hímbnost, f. die Falschheit, der Trug: h. svetȃ, C.
-
hīmna, f. hvalna pesem, die Hymne.
-
hı̑nba, f., Krelj, pogl. himba.
-
hı̑ncati se, -am se, vb. impf. muthwillig umherspringen, C.; läufig, brunftig sein, (o konjih in psih), C.
-
hı̑nckati se, -am se, vb. impf. schäckern, sich herumtummeln, (inckati se, Jan.).
-
híncniti, hı̑ncnem, vb. pf. ausschlagen: z nogo h., C.; konj je hincnil, Z.
-
1. hı̑nəc, -nca, m. der Heuchler, C.
-
2. hı̑nəc, -nca, m. neki ples: Na balih so hinci, Pjk. (Črt.); — prim. hencati.
-
hı̑nək, -nka, m. der Vorwand, Hip.- C.
-
hiníti, -ím, vb. impf. 1) täuschen, betrügen, Habd.- Mik., ogr.- C.; hinili so vas, Dalm.; — h. se, sich täuschen, ogr.- C.; — 2) h. se, sich verstellen, heucheln, Mur., Cig., C., Trub., Dalm., Kast.; hinijo se s tem, da dolgo molijo, Jap. (Sv. p.); hinil se je, da je bolan, Jsvkr.; — híniti se, Mur.
-
hínja, f. die Verstellung, Let.
-
hinjénje, n. das Betrügen, C.; die Gleißnerei, M.; poln hinjenja in hudobe, Trub. (N. T.).
-
hı̑nkati, -kam, -čem, vb. impf. schwache Laute von sich geben: krava, tele hinče, bolnik hinče (ächzt), Rez.- C.
-
1. hı̑p, m. der Augenblick; v enem hipu, Trub.- C.; vsak hip, vsako uro, vsak dan, Kast.; ta hip, auf der Stelle, Cig.; na hip, plötzlich, nk.; na hipe, zuweilen: na hipe je ves bedast, vzhŠt.- C.; hip na hip, Schlag auf Schlag, schnell, Ip.- M.; vsi hipi niso enaki, Zeit und Weil' sind ungleich, Npreg.- C.; — der Zeitpunkt: kterega hipa? wann? ne vem, katerega hipa bom prišel, vzhŠt.
-
2. hı̑p, m., ogr.- C., pogl. hlip.
-
hı̑p, f. = 1. hip, m., Ravn.- Valj. (Rad).
-
hípa, f. der Streichregen, der Streichschauer: hipa je priletela, C.; — prim. hlip.
-
hı̑pək, -pka, m. dem. hip = hipec, M., Z.; vsak hipek mojega žitka, C.
-
hı̑pən, -pna, adj. momentan, augenblicklich, Cig., Jan., Cig. (T.), nk.; hipne potrebe, Levst. (Pril.); hipno, für den Augenblick, augenblicklich, C.
-
hipērbola, f. neka krivulja, die Hyperbel, Cig. (T.), Cel. (Geom.); — tudi pretiran izraz.
-
hipērbolski, adj. hyperbolisch, Cig. (T.).
-
hipohondrı̑ja, f. neka živčna bolezen, v kateri si bolnik razne bolezni domišljuje in je otožen, die Hypochondrie.
-
hı̑poma, adv. augenblicklich, mit einemmale.
-
hipotēka, f. zastava, das Unterpfand, die Hypothek.
-
hipotēza, f. poskusna razlaga, domneva, die Hypothese; — tudi = uvet, pogoj.
-
hipsomētər, -tra, m. visomer, das Hypsometer.
-
hipsometrı̑ja, f. visomerstvo, die Hypsometrie, Cig. (T.).
-
hı̑r, m. die Schwindsucht, C., Z.
-
hiráč, m. der Siechling, Slc.- C.
-
hirȃłnica, f. das Siechenhaus, Levst. (Nauk), Nov., nk.
-
híranje, n. das Dahinsiechen, das Verkümmern; — die Darre (neka bolezen perutnine), Strp.
-
hírati, hı̑ram, vb. impf. dahinsiechen, in der Abnahme der Kräfte begriffen sein, verkümmern; človek, drevje, žito hira, C.
-
hirẹ́ti, -ím, vb. impf. = hirati: trava, žito hiri, C.
-
hı̑rs, adj. röthlich, Podgorjane- Štrek. (LjZv.); — prim. irs.
-
hı̑sək, -ska, m. dem. his, kleines Häuschen im Weinberg, Valj. (Rad).
-
histenje, n., vzhŠt.- C., pogl. isteje, ustje, (Ofenloch).
-
histōričən, -čna, adj. zgodovinski, historisch.
-
histǫ́rija, f. povest, die Historie: historije pripovedovati; — = zgodovina.
-
histōrik, m. zgodovinar, der Historiker.
-
híša, f. 1) das Haus; na hiši, auf dem Dachboden, C., ogr.- C.; h. božja, Gospodova, das Gotteshaus; rojstna h., das Geburtshaus; mestna h., das Stadthaus, das Rathhaus, C., nk.; na hiše dati berača = določiti mu hiše, kjer sme po nekoliko časa ostajati, Gor.; — 2) das Zimmer, die Wohnstube des Bauernhauses; — gostna hiša, das Gastzimmer, C.; — 3) das Gehäuse ( zool.), Cig. (T.); polževa hiša, das Schneckengehäuse.
-
hı̑šar, -rja, m. kdor ima hišo, drugega posestva pa ne, der Hausbesitzer, Gor.; der Keuschler, Nov.- C.
-
híšən, -šna, adj. zum Haus gehörig, Haus-; hı̑šni davek, die Haussteuer; hišno ime, der Haus- oder Vulgarname, M.; hišna dekla, die Stubenmagd, C.; hišni zakon, die Ehe, ogr.- C.; v hišni zakon stopiti, Raič (Slov.); hišni, der Diener, der Dienstbote, Jap.- C., Cig.; so li gospodarja Belzebuba imenovali, koliko več bodo njega hišne tako imenovali! Trub.
-
híšenje, n. = hiševanje, Trub.
-
híšica, f. dem. hiša; 1) das Häuschen; — dratena h. za matico, der Kloben für den Bienenweisel, Cig.; — der Vogelschlag, Gor.; — 2) das Kerngehäuse, Cig. (T.).
-
hišína, f. ein großes Haus, C.
-
hišíšče, n. die Bauarea für ein Haus, DZ.
-
híšiti, hı̑šim, vb. impf. = hiševati, Trub.
-
hı̑šnica, f. 1) die Schaffnerin, Cig., Jan.; stara h. grajščinska, Cv.; — 2) neko jabolko, Gor.; — 3) neki ptič: = podgorelec, C.
-
hı̑šnik, m. 1) der Haushälter, der Schaffner, Mur., Cig., Jan.; der Oekonom, ZgD.; hišnika poznamo po strehi, voznika po konju, Z.; — der Hausmeister, Mur., Cig., Jan., nk.; der Hausvater, ogr.- C.; — 2) der Hausbesitzer, Ljub.; — 3) der Ehegenoss: hišniki, die Eheleute, ogr.- C.
-
hišnína, f. = hišni davek, Cig., Jan.
-
hišnorazrę́dən, -dna, adj. hišnorazrę̑dni davek, die Hausclassensteuer, DZ.
-
hı̑štrna, f. = fištrna, Jan., Gor.; v prostorni hištrni, Jurč.
-
hišȗrica, f. die Bettelhütte, Jan.
-
hı̑t, m. 1) der Wurf, C., kajk.- Valj. (Rad); — 2) na hit, eilends, Rib.- Mik.
-
hitȃljka, f. = prača, ogr.- C.
-
hítanje, n. 1) das Rauben, Cig.; — 2) das Werfen, Cig.; — 3) das Eilen: nemirno letanje in hitanje, Zv.
-
hítati, hı̑tam, -čem, vb. impf. 1) rauben, Npes.- Cig.; — 2) werfen, Jan., C., Mik., kajk.; h. se, sich balgen, Cig.; fantje se hitajo = mečejo, BlKr.; — 3) h. se, sich beeilen, eilen: noge imam dobre, če je treba hitati se, Zv.; kako se hitajo ter nabirajo, zadnja noče biti nobena, Zv.
-
hı̑təc, -tca, m. der Wurf, Jan., Zora.
-
hı̑tək, -tka, m. die Eile, die Uebereilung, M.
-
hítər, -tra, adj. 1) schnell, rasch; hitra hoja; hitro hoditi; noge, katere so hitre škodo storiti, Jan. (Slovn.); na hitrem, schnell, in der Eile: na hitrem premagati kaj, Levst. (Zb. sp.); — hitro da = brž da, M.; — 2) = zvit, listig, Dict., Dalm.- C.
-
hitẹ́ti, -ím, vb. impf. 1) eilen; čas hiti; mimo h., vorübereilen; — 2) sich beeilen; hiti, hiti z delom! beschleunige die Arbeit; hitim jesti, mlatiti, itd., ich beeile mich beim Essen, Dreschen, usw., vzhŠt.; kako mu hiti praviti, kar je čula! wie eilig sie ihm das Gehörte mittheilt! C.; — mit Eifer behaupten: zmerom ti je hitela, da jo bo vzel, jvzhŠt.
-
hítiti, hı̑tim, vb. pf. werfen, schleudern, Cig., Jan., Zora, vzhŠt.; hiti nož v njo, pa jo zakolje, vzhŠt.- Valj. (Vest.); h. se na konja, Trst. (Let.); Pusta so hitili z mosta v vodo, BlKr., Navr. (Let.).
-
hı̑tnja, f. die Eile, C.
-
hı̑toma, adv. eilends, Cig., C.
-
hı̑trc, (-trəc), -trca, m. der schnell arbeitet, Valj. (Rad).
41.601 41.701 41.801 41.901 42.001 42.101 42.201 42.301 42.401 42.501
Nova poizvedba
Pripombe
Na vrh strani