Pleteršnikov Slovensko-nemški slovar
v (33.001-33.100)
-
bizārən, -rna, adj. čuden, bizarr, Cig. (T.).
-
bízast, adj. mit den "bize" bekleidet, bizasti narod, C.
-
bíze, f. pl. weißes, leinenes Beinkleid, Cig., C. (hlače iz belega platna, kakršne nosijo ob Sotli, Muri in drugod, Zora V. 93.).
-
bı̑zəc, -zca, m. repno listje, repna nat, Gorjansko (Kras)- Erj. (Torb.).
-
bízəlj, -zlja, m. die summende Biesfliege, C.; — iz nem.
-
bízen, m., V.-Cig., pogl. viza, beluga.
-
bı̑zgəc, -əca, m. 1) mešanica kislega zelja in kisle repe, Goriška ok.- Erj. (Torb.); — 2) das Rübenkräutig, Štrek.; — 3) šaljivo = ječmen, BlKr.; ječmenova kaša: pustega "bizgeca" se boji kmet in družina, LjZv.
-
bizíne, f. pl. = bize, Cig.
-
bizják, m. = bezjak, C., Trst. ( Zora).
-
bı̑zna, f. slaba drobna repa, ki se kuha prascem, Plužna pri Bolci- Erj. (Torb.).
-
bı̑znat, adj. mit dem "bize" bekleidet, C.
-
bīzon, m. der amerikanische Auerochs oder Bison (bos americanus), Erj. (Ž.).
-
blȃg, blága, adj. edel; blag mož, blaga duša, blago srce, blage vere biti, sich im guten Glauben befinden, DZ.; gütig: blaga mati; wohlthuend, blage sapice; beglückend, blagi mir.
-
blagȃjna, f. = blagajnica, DZ., nk.
-
blagȃjnica, f. die Schatzkammer, Cig., Jan.; die Casse, Jan., Levst. (Nauk), nk.; državna b., das Aerar, DZ.
-
blagȃjničən, -čna, adj. Cassen-, Jan., nk.
-
blagȃjnik, m. der Schatzmeister, Cig., Jan.; der Cassier, Jan., Levst. (Nauk), nk.
-
blagȃjniški, adj. Cassier-: b. posel, das Cassageschäft, nk.
-
blagár, -rja, m. 1) der Universalerbe, Jan., Ist.- C.; — 2) der Warenhändler, Cig.
-
blagaríca, f. = blagovnica, Jan., Z.
-
blagáriti, -ȃrim, vb. impf. mit Waren Handel treiben, Cig.
-
blagínja, f. das Wohl, die Wohlfahrt, Levst. (Nauk), Jurč.; moliti za svojo in dobrotnikov svojih blaginjo, Zv.; na občo blaginjo, zum allgemeinen Besten, Levst. (Močv.).
-
blagọ̑, n. 1) das Gut (bonum): zdravje drago blago; das Gut = die Glücksgüter: imel je blaga in blaga, er hatte des Gutes die Fülle, Ravn.- Mik.; rodovinsko b., das Familiengut, Cig.; krivično b., unrecht Gut; — 2) das Vieh, Cig., Jan., Kras- Erj. (Torb.), Dol.; blágo, BlKr., jvzhŠt.; — strižno b., das Wollvieh, Jan.; — 3) die Ware; dobro, slabo b.; drobno b., kurze Ware, Cig., Jan., nk.; b. na pokaz, Warenproben, DZ.; vozno b., Frachtgut, Cig., Jan., nk.
-
blagočȗt, m. = blagočutje, Jan.
-
blagočȗtje, n. das Zartgefühl, Cig., Jan.
-
blagodȃr, m. der Segen: b. evropske omike, Glas.; Nisi zaklepal doma ti žlahtnega blagodarova, Preš.
-
blagodárən, -rna, adj. wohlthätig, segenbringend, Jan.
-
blagodȃt, f. die Wohlthat, der Segen, Jan., C., Zv., Zora; kako blagodat nakloniti komu, LjZv.; — die Gnade, Jan., Vrt.
-
blagodȃtən, -tna, adj. segensreich: blagodatna žetva, C.
-
blagodẹ̑jəc, -jca, m. der Wohlthäter, Bes.
-
blagodẹ́jən, -jna, adj. wohlthuend, wohlthätig, C.; za blagodejne namene kaj dati, nk.
-
blagodẹ̑jnik, m. der Wohlthäter: kri in blago darovati svojemu blagodejniku, Zv.
-
blagodišèč, -ę́ča, adj. wohlriechend, Jan., nk.
-
blagodúšən, -šna, adj. edelmüthig, Cig., Jan., nk.
-
blagodȗšje, n. der Edelsinn, der Edelmuth, Jan., Cig. (T.), nk.
-
blagodúšnost, f. die Edelmüthigkeit, der Edelmuth, Cig., Jan., nk.
-
blagoglásən, -sna, adj. wohlklingend, wohllautend, euphonisch, Cig. (T.), nk.; — rus.
-
blagoglȃsje, n. der Wohlklang, der Wohllaut, die Euphonie, Cig., Jan., Cig. (T.), nk.
-
blagoglásnost, f. der Wohllaut, nk.
-
blagohlę́pnost, f. die Habsucht, kajk.- Valj. (Rad).
-
blagohǫ́tən, -tna, adj. wohlwollend, wohlgeneigt, nk.
-
blagohǫ́tnost, f. das Wohlwollen, die Wohlgeneigtheit, nk.
-
blagomẹ̑rje, n. die Eurythmie, Cig. (T.).
-
blagomílost, f. die Gnade, C.
-
blagoníca, f., Jan., Cig., pogl. blagovnica.
-
blagonǫ́sən, -sna, adj. segen-, heilbringend, Jan., nk.
-
blagoplǫ́dən, -dna, adj. gute Früchte tragend, vortheilhaft, C., Zora.
-
blȃgọr, 1) interj. wohl! Heil! blagor vam! blagor si vam, Kr.; blagor si ga tistemu, LjZv.; blagor je tem očem, katere vidijo, kar mi vidimo, Dalm., (enako tudi Dict., Kast.); — 2) blagor m., blagore deliti komu, jemanden glücklich preisen, Cig., Dol.- Levst. (Sl. Spr.); (napačno: blagor, das Wohl, Mur., Cig., Jan.; prim. Levst. (Sl. Spr. 140.)); — prim. stsl. blagože.
-
blagorazȗmje, n. das Verständnis, Cig. (T.); po pravičnem blagorazumju, nach billigem Ermessen, DZ.
-
blagorazúmnost, f. die Verständigkeit, die Klugheit, Cig. (T.).
-
blagorcì, m. pl. blagorcè deliti = blagore deliti, Dol.- Levst. (Sl. Spr.).
-
blȃgọrčən, -čna, adj. behäbig, Jan.
-
blagorǫ́dən, -dna, adj. wohlgeboren (v naslovih), Mur., Cig., Jan., nk.
-
blagorǫ̑dje, n. Vaše blagorodje! Euer Wohlgeboren! Cig., nk.
-
blagorǫ̑dnik, m. der Adelige, pl. blagorodniki, der Adel, Cig. (T.).
-
blagorǫ́dnost, f. die edle Herkunft, Mur., Jan.
-
blagosŕčən, -čna, adj. edelherzig, Cig., Jan., nk.; gutmüthig, Cig., Jan., gemüthlich, Cig. (T.).
-
blagosȓčje, n. = blagosrčnost, Jan.
-
blagosŕčnost, f. die Edelherzigkeit, der Edelmuth, Cig., Jan.; — die Gutmüthigkeit, Cig., Jan.; die Gemüthlichkeit, Cig. (T.).
-
blagọ̑st, f. 1) edle Güte, Mur., Cig., Jan.; die Gutmüthigkeit, Cig. (T.); — 2) die Glückseligkeit, das Glück, Mur., Jan.; po tebi, o gospod, vsa pride blagost, Ravn.; v Boga svojo blagost staviti, in Gott sein Heil suchen, Ravn.; za domovine slavo in blagost, Slom.; In vi ste vedno blagost uživali, Levst. (Zb. sp.); blagost vam bodi! Gor.
-
blagostȃnje, n., Cig., Jan., pogl. blaginja, blagovitost.
-
blagọ̑stən, -stna, adj. glückselig, Mur., C.
-
blagostíti, -ím, vb. impf. beseligen, beglücken, Bes.
-
blagóta, f. 1) der Edelmuth, C.; — 2) die Glückseligkeit, M.; — blagote, die Segnungen, Jan.; razširjal je blagote sv. vere, ZgD.
-
blagotína, f. = dragotina, Mur., Cig., Jan.
-
blagougǫ́dən, -dna, adj. 1) wohlgefällig: očem b., Vrt.; — 2) gefällig: izza novih blagougodnih nasvetov, durch weitere gefällige Intervention, Levst. (Močv.); — stsl.
-
blagougǫ̑dje, n. das Wohlgefallen, Cig. (T.); — stsl.
-
blagouspẹ́šnost, f. das Wohlgedeihen, Cig. (T.).
-
blágriti, -im, vb. impf., Jan., pogl. blagorovati.
-
blagútati, -am, vb. impf. taumeln, im Gehen wanken, Guts., Cig., Jan.; (blagutáti, Mur.).
-
blána, f. das Häutchen, das Pergament, Mik. (Et.).
-
blánja, f. 1) das Brett, Mur., Cig., Jan., SlGor.- C., ogr.- Valj. (Rad); Blanje režem ino nje Lepo skoblim, Danj. (Posv. p.); — 2) der Holzklotz, C., Ajdovščina- Erj. (Torb.); — 3) der Lagerbaum für Weinfässer, Kras- Erj. (Torb.); (blana, Črniče); — mala gredica, Pliskavica (Kras); — prim. it. piana, das Brett, C.
-
blánjica, f. dem. blanja, das Brettchen, Mur., Cig.
-
blankēt, m. neizpolnjen list, das Blanquett, Cig.; — prim. golica 3).
-
blása, f. 1) weißer Stirnfleck des Pferdes, Mik.; — 2) ein Kuhname, Tolm.- Erj. (Torb.); — prim. srvn. blasse, Mik. (V. Gr. I. 321.); kor.-nem. Plessa, ein Kuhname.
-
blȃsk, m. der Kreuzschnabel, Cig., Jan.
-
blȃtən, -tna, adj. kothig, schlammig; blatno je, es ist kothig; ves b., ganz mit Koth beschmutzt.
-
blatína, f. der Schmant ( min.), Cig. (T.).
-
blátiti, blȃtim, vb. impf. mit Koth beschmutzen; Le proč, le proč od hiše ž njo, Da ne bo praga blatila! Npes.-K.
-
blȃtnast, adj. kothig, schlammicht, Cig.
-
blȃtnat, adj. = blaten, Cig., Jan., Nov.
-
blatnę̑nica, f. das Kothwasser, C.
-
blȃtnica, f. 1) das Sumpfwasser, Cig. (T.); — 2) (squalius Agassizii), neka riba iz Nevljice, pri Kamniku- Erj. (Torb.).
-
blȃtnik, m. die gelbe Teichrose (nuphar luteum), Tuš. (R.).
-
blatnjáč, m. der Kothige, C.
-
blatnjáča, f. die Kothige, C.
-
blatnják, m. = blatnjač, Jan.
-
blȃtnost, f. die Kothigkeit, Cig.
-
blátọ, * n. 1) der Koth, der Schlamm; blato je, es ist kothig; iz blata v lužo, = aus dem Regen in die Traufe, Z.; začne v zlatu, neha v blatu, = hoch geflogen, tief gefallen, C.; — die Excremente: človeško blato; — 2) der Morast, Cig., Jan., Cig. (T.), Nov.; tudi: pl. blata, Cig., Polj.
-
blatocòk, -cǫ́ka, m. der Schmierer, C.
-
blázən, -zni, f. der Frevel, Mur.; (tudi: blázən, -zna, m., Valj. [Rad]).
-
blázən, -zna, m. der Irrsinnige, Cig., Jan., C., Levst. (Pril.), nk.
-
blázən, -zna, adj. irrsinnig, Habd., Cig., Jan., C., nk.
-
blázẹr, interj. = blagor: blazer tebi! C.
-
blazína, f. 1) der Bettpfühl, das Kissen, Cig., Jan., C., Rib.- M., ogr.- Valj. (Rad); die Matratze, Mik., das Federbett, Cig., Ptuj; — 2) der Fuß- oder Handballen, V.-Cig., Cig. (T.); — 3) der Lagerbalken: a) des Daches, Tolm.- Erj. (Torb.); na blazine se opira vse ostrešje, Gor.; b) des Dreschbodens, Cig., Naklo ( Gor.); c) unter Fässern, Naklo ( Gor.); d) die Schwelle ( z. B. bei der Eisenbahn): hrastove blazine, LjZv.; (bei einer Brücke), Cig.; e) eine wagerechte Stange am Gerüst, worauf die Bretter des Gerüstes ruhen, die Rüststange, V.-Cig.; f) das Well- oder Zapfenlager, Jan., Cig. (T.), Savinska dol.; g) oni del voza, v katerem tiče ročice, Z.; der Rungstock, Cig.; — der Querbaum des Schlittens, V.-Cig.; h) das Pfluggestellchen, Cig.
-
blazı̑nar, -rja, m. der Polstermacher, Cig.
-
blazínast, adj. polsterartig, gepolstert, Cig., Let.
-
blazínica, f. dem. blazina; 1) das Kisschen, Cig.; podzglavna b., das Kopfkissen, DZ.; — 2) der Handballen (unter dem Daumen), Cig.; — 3) die Zapfenpfanne, Cig., Erj. (Min.); — 4) das Kipfstockholz am Rüstwagen, Cig.
-
blazíniti, -ı̑nim, vb. impf. polstern, Mur., Cig., Jan., C., nk.
-
blazinjáča, f. = blazinjak, Zora.
32.501 32.601 32.701 32.801 32.901 33.001 33.101 33.201 33.301 33.401
Nova poizvedba
Pripombe
Na vrh strani