Pleteršnikov Slovensko-nemški slovar
v (28.501-28.600)
-
tvorílọ, n. = torilo, die hölzerne Brotschüssel, Levst. (Zb. sp.); — die Käseform, Habd.- Mik., vzhŠt., Cig.; v tvorila vsajeni siri, in Formen geschlagene Käse, Šol.; — die Gießform, das Modell, Cig., Jan., Cig. (T.), Vrt.
-
tvorína, f. das Gebilde, Jan., Cig. (T.); das Erzeugnis, h. t.- Cig. (T.).
-
tvoríšče, n. = torišče, die Wirkungsstätte, die Stätte, Jan., SlN.- C.; t. pesnikove mladosti, SlN.
-
tvorı̑təv, -tve, f. die Bildung: t. besed, die Wortbildung, Jan. (H.).
-
tvoríti, -ím, vb. impf. 1) bilden, gestalten, Jan., Cig. (T.), nk., ( stsl.); — 2) t. se, eiterig werden (vom Furunkel), Hip.- C.
-
tvorı̑vọ, n. das Material, Cig. (T.), DZ.; der Bildungsstoff, das Protoplasma, Erj. (Som.).
-
tvorjénje, n. die Bildung: t. števil, die Zahlenbildung, Cel. (Ar.); t. pojma, die Construction des Begriffes, Cig. (T.).
-
tvǫ̑rka, f. = torka, M.
-
tvǫ̑rnica, f. die Fabrik, Jan., h. t.- Cig. (T.), nk.
-
tvǫ́rnost, f. 1) die Thätigkeit, Jan.; die Wirksamkeit, Cig. (T.), C.; — 2) die Bildungskraft, Cig.; die Gestaltungskraft, Cig. (T.); die Schöpferkraft, Cig. (T.).
-
tvȓd, tvŕda, adj. = trd, Jan., Krelj, Jurč. (Tug.).
-
tvȓdka, f. 1) die Hartfrucht, das Nüsschen, Jan.; — 2) die Firma, nk.; ( hs.).
-
tvŕzati, -am, vb. impf. die Thür knarrend auf- u. zumachen, vzhŠt.- C.; — tudi: vrata tvrzajo (knarrt), vzhŠt.- C.
-
tvrzúkati, -am, vb. impf. = tvrzati, SlGor.- C.; — prim. vrzukati.
-
ubávati se, -am se, vb. impf. fürchten, C.
-
ubẹgljìv, -íva, adj. flüchtig, Jan. (H.).
-
ubijȃvəc, -vca, m. 1) der Todtschläger; der Mörder; — 2) die Flockenblume (centaurea), Josch.
-
ubijȃvka, f. die Todtschlägerin.
-
ubijȃvski, adj. mörderisch.
-
ubijȃvstvọ, n. die Todtschlägerei, Z.
-
ubı̑jstvọ, n., Mur., Cig., C., Nov., pogl. uboj.
-
ubíravəc, -vca, m. der Stimmer (musikalischer Instrumente), Cig., Jan.
-
ubívati, -am, vb. impf. = ubijati; 1) erschlagen, tödten, Mur., Ben.- Mik.; — 2) u. se s čim, sich mit einer Sache abmühen, plagen, Mühe haben, M.
-
ublaževáłən, -łna, adj. mildernd, Jan. (H.).
-
ublaževáti, -ȗjem, vb. impf. ad ublažiti; mildern, Jan., nk.
-
ubogljìv, -íva, adj. = poslušen, folgsam, gehorsam.
-
ubogljívost, f. = poslušnost, die Folgsamkeit.
-
ubǫ̑jstvọ, n. der Todtschlag, Jan., C., Krelj.
-
ubǫ̑štvọ, n. die Armut; — uboštvo lomi moštvo, Kras- Erj. (Torb.); uboštvo kruši moštvo, Cig., Medv.- M.
-
ubranı̑təv, -tve, f. die Verhütung, Cig.
-
učȃva, f. die Lehrmethode, Jan.- Vrt.
-
učenı̑štvọ, n. = učiteljstvo, Mur., Cig., Jan., Vrtov. (Km. k.).
-
učę̑nstvọ, n. die Lehrjahre, die Lehrlingschaft, Cig., Vrtov. (Km. k.).
-
učı̑łstvọ, n. das Unterrichtswesen, Levst. (Nauk).
-
učinjávati, -am, vb. impf. = učinjati, thun, verüben, Mur., C.
-
učinjeváti, -ȗjem, vb. impf. = učinjati, thun, verüben, Mur.
-
učinkováti, -ȗjem, vb. impf. einwirken, wirken, C., DZ., nk.
-
učinljìv, -íva, adj. wirksam, C.
-
učinljívost, f. die Wirksamkeit, C.
-
učiteljeváti, -ȗjem, vb. impf. Lehrer sein, C., nk.
-
učı̑teljstvọ, n. der Lehrerstand, die Lehrerschaft, das Lehrfach, das Lehreramt, Cig., Jan., nk.
-
učı̑təv, -tve, f. das Lehren, die Lehrmethode, Cig., Jan., DZ.
-
učı̑vọ, n. der Lehrstoff, das Lehrmaterial, Jan., Cig. (T.), LjZv.
-
učljìv, -íva, adj. gelehrig, Mur., Cig., ogr.- C., Bes.
-
učljívost, f. die Gelehrigkeit, Mur.
-
učlovẹ́čenje, n. die Menschwerdung; tudi: učlovẹčénje, Škrinj.- Valj. (Rad).
-
učlovẹčeváti se, -ȗjem se, vb. impf. ad učlovečiti se, Jan. (H.).
-
učlovẹ́čiti se, -ẹ̑čim se, vb. pf. Mensch werden.
-
učuhováti, -ȗjem, vb. impf. ad učuhniti, nachlassen, aufhören (vom Schmerze), C.
-
učvrstíti, -ím, vb. pf. 1) frisch machen, erfrischen, Mur., Cig.; — 2) kräftigen, stärken, festigen.
-
učvŕstniti se, -čvȓstnem se, vb. pf. fest werden, C.
-
udaljȃva, f. die Handlung des Entfernens oder Sichentfernens: die Entfernung, C.
-
udàv, -dáva, m. die Riesenschlange oder Abgottschlange (boa constrictor), Erj. (Ž.).
-
udáviti, -im, vb. pf. erwürgen, ersticken machen; — u. se, ersticken: skoro bi se bil udavil.
-
udẹlávati, -am, vb. impf. = udelovati: 1) bearbeiten, zurichten: u. kože (gerben), Mur., C., Danj.- Valj. (Rad); übel zurichten: preveč so ga udelavali, sie haben ihm zu sehr zugesetzt, Mur.; — 2) lärmen u. toben, wüthen, Jarn., Mur., Cig., C.; strašno je udelaval, preden je umrl, Mur.
-
udẹ́lavəc, -vca, m. der Gerber, vzhŠt.- C.
-
udẹlę̑štvọ, n. = udeležba, C.
-
udẹleževáti se, -ȗjem se, vb. impf. ad udeležiti se; Antheil nehmen, sich betheiligen: u. se česa, Cig., Jan., nk.
-
udẹljeváti, -ȗjem, vb. impf. ad udeliti, Jan. (H.).
-
udẹlovȃnje, n. 1) das Zurichten; — 2) das Unwesen: roparsko u., das Räuberunwesen, Cig.; das Rasen, das Lärmen, Cig.; bilo je strašno u., Polj.
-
udẹlováti, -ȗjem, vb. impf. ad udelati; 1) ausarbeiten, zurichten: u. kože (gerben), Mur.; zerarbeiten, übel zurichten, Mur.; — 2) sein Unwesen treiben, es arg treiben: preveč mi udeluje, Cig.; noben grof tako ne udeluje, Svet. (Rok.); prehudo, črez mero, črez nemoč udeluje, er treibt es zu bunt, Cig.; sich ungestüm, wild geberden, lärmen, toben, Mur., Cig., Jan., Gor.; togoten otrok udeluje (= kriči in vrešči, tepta in maha krog sebe), Polj.; bik rjove in udeluje, Slovan; mati udeluje za ugrabljenim otrokom (geberdet sich wie wahnsinnig, ist untröstlich), Polj.
-
udẹlovȃvəc, -vca, m. der Lärmer, Jan.
-
udẹlovȃvka, f. die Lärmerin, Jan.
-
udobrȃvljati, -am, vb. impf. ad udobroviti, Jan. (H.).
-
udobrihováti, -ȗjem, vb. impf. ad udobrihati, besänftigen, Dict.
-
udobrǫ́viti, -ǫ̑vim, vb. pf. begütigen, Jan. (H.).
-
udobrovǫ́ljiti, -vǫ̑ljim, vb. pf. in gute Laune versetzen, Mur., Jan., C., Let., Zv., LjZv.
-
udomačı̑təv, -tve, f. die Heimischmachung, Nov.- C.; državljanska u., die Naturalisierung, DZ.
-
udomǫ́viti, -ǫ̑vim, vb. pf. einheimisch machen, — in seine Heimat bringen, einheimen, Cig., ogr.- Mik., C.; u. se, sich häuslich niederlassen, sich ansiedeln, heimisch werden, Mur.- Cig., C.; u. se v novo hišico, Slom.; udomovljen, ansässig, Jan. (H.).
-
udoslǫ̑vje, n. die Organlehre, Cig. (T.).
-
udrževȃnje, n. 1) die Zurückhaltung, die Hinderung, Cig.; — 2) die Zurückhaltung mit der Meinung, die Reserve, Cig. (T.).
-
udrževáti, -ȗjem, vb. impf. ad udržati.
-
udržljìv, -íva, adj. zurückhaltend (mit der Meinung), reserviert, Cig. (T.).
-
udržljívost, f. die Zurückhaltung, die Reserve, Cig. (T.); oprezna u., LjZv.
-
udušljìv, -íva, adj. erstickend, C.
-
udvǫ̑jba, f. die Verdoppelung, Cig. (T.).
-
udvojíti, -ím, vb. pf. = podvojiti, verdoppeln, Cig. (T.); — stsl., rus.
-
udvǫ́rən, -rna, adj. dienstfertig, gefällig, Jan. (H.).
-
udvorljìv, -íva, adj. = udvoren, nk.
-
udvorljívost, f. die Dienstfertigkeit, die Gefälligkeit, nk.
-
udvǫ́rnost, f. = udvorljivost, Jan. (H.).
-
ugajȃvəc, -vca, m. der Willfahrer, Cig.
-
uganı̑təv, -tve, f. das Errathen; — možitev je uganitev, die Heirat ist ein Glückspiel, Svet. (Rok.).
-
uganjȃvəc, -vca, m. der Errather; der Zeichendeuter, der Wahrsager, Dict., Dalm.; coprniki in uganjavci, Krelj.
-
uganjeváti, -ȗjem, vb. impf. = 1. uganjati, errathen.
-
uganjevȃvəc, -vca, m. = uganjavec, Škrinj.- Valj. (Rad).
-
uganováti, -ȗjem, vb. impf. = uganjevati, Cig.
-
ugárjav, adj. u. gnoj, gährender Mist, SlGradec- C.
-
ugası̑təv, -tve, f. 1) die Auslöschung; — 2) die Erlöschung, Cig.
-
ugasovȃnje, n. das Verlöschen.
-
ugasováti, -ȗjem, vb. impf. ad ugasniti; verlöschen, erlöschen.
-
ugaševáti, -ȗjem, vb. impf. = ugašati: auslöschen, löschen.
-
ugibȃvəc, -vca, m. der Räthsellöser, Cig.
-
ugláviti se, -im se, vb. pf. zelje se je uglavilo (= naredilo je glave), Kol.- C.
-
ugledováti, -ȗjem, vb. impf. ad ugledati.
-
ugnetávati, -am, vb. impf. = ugnetati; ( pren.) drücken, bedrücken, bedrängen, Bes., Let., Zora.
-
ugodljìv, -íva, adj. gefällig, dienstfertig, Cig., Jan., C.
-
ugodljívost, f. die Gefälligkeit, die Dienstfertigkeit, Cig., Jan., C.
-
ugonı̑tva, f. das Räthsellösen, Mur.
-
ugonjávati, -am, vb. impf. = uganjati, errathen, rathen, Mur., C., Štrek.
28.001 28.101 28.201 28.301 28.401 28.501 28.601 28.701 28.801 28.901
Nova poizvedba
Pripombe
Na vrh strani