Pleteršnikov Slovensko-nemški slovar

v (1.901-2.000)


  1. vnẹ̑njəc, -njca, m. = vnanjec, der Auswärtige, Levst. (Pril.).
  2. vnẹ́nji, adj. = vnanji, Jan., C., Levst. (Nauk).
  3. vnésti, -nésem, vb. pf. eintragen, auftragen ( math.), Cig. (T.).
  4. vnẹ́šnji, adj. = vnanji, SlN., Let.
  5. vnę́tək, -tka, m. 1) die Entzündung: ustni v., das Mundschwämmchen, Bleiw.- Cig.; — 2) der Affect, Cig., C.; — die Begeisterung: začetek vnetek, Glas.
  6. vnę́tən, -tna, adj. entzündlich, entzündbar, C., DZ., Vrt.
  7. vnę́ti, vnámem, vb. pf. 1) entzünden; — v. jo, enteilen, Preš.; — v. željo, die Begierde erregen; — v. se, sich entzünden, Feuer fangen, zu brennen anfangen; od pepela se lehko kaj vname; pljuča so se vnela; ( fig.) erregt werden, ausbrechen, entbrennen; vname se boj, prepir, želja, srd, ljubezen; — 2) begeistern, anfeuern, v. koga za kako reč; v. se, in Affect gerathen, sich ereifern; v. se zaradi kake reči; oba se vnameta in si boj napovesta, Met.; v. se za kako reč, sich für eine Sache begeistern, nk.; — vnet, entbrannt, entflammt: od strasti vnet; vnet biti za kaj, für eine Sache eingenommen, begeistert sein; inbrünstig, Cig.
  8. vnę̑tica, f. die Entzündung, Cig., Jan., Cig. (T.), Žnid., nk.
  9. vnę́tje, n. die Entzündung.
  10. vnetljìv, -íva, adj. entzündlich, Cig.
  11. vnetljívost, f. die Entzündlichkeit, Cig.
  12. vnę̑tnica, f. vnetnice, brennbare Materialien, Erj. (Min.).
  13. vnetnína, f. der Zündstoff, C.
  14. vnę̑tost, f. der Eifer, die Begeisterung, Cig., Jan., C., nk.; die Inbrunst, Jan.
  15. vníc, adv. verkehrt, äbicht, C., Rib.- Mik.; — rücklings, über sich zurück, Cig., M.; vnic vreči t. j. črez glavo nazaj vreči, Cig., Kras- Erj. (Torb.); vnic odmetati oglje (pri urokih), Kras- Erj. (Torb.); vnic natočiti = črez roko, tako da je roka (dlan) navzgor obrnjena, M., Senožeče- Erj. (Torb.); vnic udariti koga ( t. j. z obrnjeno roko), Cig., Notr.
  16. vnínati, -am, vb. pf. in den Schlaf dudeln, Cig.
  17. vníti, vnídem, vb. pf. hineingehen, eintreten, Mik., Let., Nov., Vrt.
  18. vnı̑z, adv. abwärts, Jan. (H.).
  19. vnǫ̑g, vnǫ́ga, adj. = mnog, vzhŠt., ogr.
  20. vnǫ̑ter, adv. = noter, hinein, Cig., Jan., C., Prip.- Mik.; vnoter priti, vnoter v pekel pahnjen, Krelj.
  21. vnǫ̑tri, adv. = notri, Krelj.
  22. vnǫ̑vič, adv. = vnovič, neuerdings.
  23. vnǫ̑vičən, -čna, adj. neuerlich: vnovična pridiga, Trub. (Post.); vnovična stava Jeruzalemskega mesta, Ravn.
  24. vnǫ́žati se, -a se, vb. impf. vnoža se mi, ich habe keine Lust, es verdrießt mich, Mur., Cig., Jan., Mik., vzhŠt.; ( nam. množa se mi, prim. srvn. mich "bevilt", Mik.).
  25. vnǫ́žljiv, adj. 1) Widerwillen verursachend, verdrießlich, Mur., Jan.; — 2) nicht aufgelegt, verdrossen, träge, Mur., Cig., Jan., C., vzhŠt.
  26. vnǫ́žljivost, f. die Unaufgelegtheit, die Verdrossenheit, die Trägheit, Mur., Jan., C.
  27. vnúča, f. = onuča, der Fußfetzen, vzhŠt., ogr.- C.
  28. vnúčad, f. coll. die Enkel, die Nachkommen, Guts.- Cig.
  29. vnúče, -eta, n. dem. vnuk; das Enkelchen, Mur., Cig., Jan., Trub.
  30. vnúčək, -čka, m. dem. vnuk; das Enkelchen, Cig., Jan., C.
  31. vnúčica, f. dem. vnuka; die Enkeltochter, Cig.
  32. vnúčič, m. dem. vnuk; 1) das Enkelchen, Dict., Cig., Jan., C.; — der Enkelsohn, Cig.; — 2) der dritte Bienenschwarm, Mik.
  33. vnúčiti, -im, vb. impf. = vnuka dati, abermals schwärmen (von einem Schwarmbienenstocke), Levst. (Beč.).
  34. vnúditi, -nȗdim, vb. pf. 1) = ponuditi, Ravn., Burg.; — 2) aufdringen, Cig.
  35. vnúk, m. 1) der Enkel; tudi: vnùk, vnúka, Valj. (Rad); — 2) der von einem Schwarme wieder ausziehende Schwarm: vnuk je roj, ki ga da prvec, redkokedaj drugec, Levst. (Beč.).
  36. vnúka, f. 1) die Enkelin, Dict., Mur., Cig., Jan., vzhŠt.; — 2) das Nachgrummet, das Heu von der dritten Mahd, Cig., Jan., C., Gor.
  37. vnúkinja, f. die Enkelin, Jan., M., C., BlKr., nk.
  38. vobráziti, -rȃzim, vb. pf. sich etwas vorstellen, einbilden, h. t.- Cig. (T.), C.; rus.
  39. vǫ̑čar, -rja, m. 1) der Obstzüchter, C., SlN.; — 2) der Obststichler (rhynchites bacchus), Erj. (Ž.); prim. hs. voće, Obst.
  40. 1. vọ̑d, m. 1) die Hebestange, der Hebel, Dol.- Cig., Jan., Cig. (T.), DZ., UčT., Gor.; — 2) vòd, vǫ́da, die Führung, Valj. (Rad); — der Zug (eine Abtheilung Soldaten), Jan. (H.).
  41. 2. vǫ̑d, m. die Räucherung, das Selchen, Valj. (Rad).
  42. 1. vóda, f. das Wasser; vode prinesti; vodo piti; napiti se vode; vodo jezditi ali teptati, Wasser treten, Hip. (Orb.); — z vodo, stromabwärts, thalwärts, Cig., DZ.; = po vodi, Cig.; tihe vode globoko dero, stille Wasser sind tief; — huda voda, das Scheidewasser, DZ.; ( die Salpetersäure, C.); — s svojo vodo, mit dem Urin; — smrdljiva v., das Petroleum, Savinska dol.
  43. 2. vǫ́da, f. = odica, die Fischangel, Cig.; (uda) C.
  44. vodáča, f. der Kinderlaufzaum, Cig.
  45. vodák, m. 1) der Wassermann, Mur.; — 2) rak je vodak (= v vodi živi), Danj.- Valj. (Rad).
  46. vodȃn, m. das Hydrat, Cig. (T.); češ.
  47. vodár, -rja, m. der Wasserträger, Cig., Jan., Frey. (Rok.); — der Wassermann ( astr.), Cig. (T.).
  48. vodaríca, f. die Wasserträgerin, Jan. (H.).
  49. vodarína, f. die Wassergebür, nk.
  50. vǫ̑dba, f. die Leitung, die Anleitung, die Führung, Cig., Jan., M., C., nk.; v. kakega zavoda, DZ.
  51. vodèb, -ę́ba, m. = vdeb, vdab, vdod, (vudeb) Meg.
  52. vódəc, -dca, m. 1) der Leiter, der Führer, Cig., Jan., ogr.- Valj. (Rad); v. teh, kir so Jezusa ujeli, Trub.; — 2) = povodec, das Leitseil, Cig., Jan., C.
  53. vǫ̑dej, m. der Anführer, V.-Cig.
  54. 1. vódən, -dna, adj. Wasser-; vodna moč.
  55. 2. vódən, -dna, adj. 1) leitend, Jan. (H.); — 2) führig, Cig.; lenksam, Jan. (H.).
  56. vodę̑n, adj. wässerig, Wasser-; vodena juha, eine gehaltlose Suppe.
  57. vodę̑nast, adj. wässericht, Cig.
  58. vodę́nčən, -čna, adj. wässericht, Cig., Ravn.
  59. vodę́nəc, -nca, m. 1) der Wasserstoff, Cig. (T.), Vrtov. (Km. k.); — 2) der Krautapfel, C.; — 3) = voder, čapur, C.
  60. vodenẹ́ti, -ím, vb. impf. zu Wasser werden, wässerig werden, Cig., Mik., Dol.
  61. vodeníca, f. 1) die Wassersucht; — 2) das Wasserreis, der Wasserast, V.-Cig., Jarn. (Sadj.); — 3) die Wasserbirne, Cig., Kr.- Erj. (Torb.); — die Wassermelone, C.; — vodę̑nica, neko jabolko, Tolm.- Erj. (Torb.); — 4) die Wasserschlange, die Würfelnatter (tropidonotus tessellatus), Vremska dol.- Erj. (Torb.).
  62. vodeníčast, adj. 1) = vodeničen, Jan. (H.); — 2) wässerig: v. krompir, vodeničasto sadje, BlKr.
  63. vodeníčav, adj. wässerig: v. krompir, Podkrnci- Erj. (Torb.).
  64. vodeníčən, -čna, adj. wassersüchtig.
  65. vodeníčnost, f. der Zustand eines Wassersüchtigen.
  66. vodeník, m. 1) der Wassermann, Dict.; — 2) die Kratzdistel (cirsium oleraceum), C., Poh.- Erj. (Torb.); — 3) die Wasserader in der Erde, V.-Cig.
  67. vodeníka, f. 1) = vodenica, die Wassersucht, Mur., Št.- Cig., Slom.; — 2) die klebrige Kratzdistel (cirsium erisithales), SlGor.- Erj. (Torb.); — 3) neka hruška, C., Sv. Duh pri Krškem- Erj. (Torb.); — neko jabolko, C.
  68. vodeníti, -ím, vb. impf. wässerig machen, Burg. (Rok.); wässern: Vina jaz (ja) ne vodenim, Danj. (Posv. p.).
  69. vodenják, m. ein halbverschnittener Saubär, vzhŠt.- C.
  70. vodę́nka, f. 1) die Wasserbirne, Cig.; — 2) = vodena barva, die Wasserfarbe, Navr. (Let.).
  71. vodę̑nost, f. die wässerige Beschaffenheit.
  72. vodę́r, -rja, m. = oselnik, šapur, der Schleifsteinbehälter der Mäher, Mur., Mik., C., vzhŠt.
  73. vodẹ́vati, -am, vb. impf. zu führen, zu leiten pflegen, Mik.
  74. 1. vǫ́dica, f. = odica: 1) die Fischangel, Meg., Mur., Cig., Jan., Mik., Dalm., Hip. (Orb.); — 2) vodíca, der an der Schneide eines frisch und scharf geschliffenen Schneidewerkzeuges haftende schartige Schliff: v. z brusa se mora z oslo odbrusiti, Lašče- Levst. (M.).
  75. 2. vodíca, f. dem. voda; das Wässerchen: tudi vódica.
  76. vodìč, -íča, m. 1) der Lotse, der Pilot, Cig., DZ.; — 2) = prevodnik, der Conductor ( phys.), Jan.
  77. vǫ́dičast, adj. angelförmig, Cig., Jan.
  78. vǫ́dih, m. feuchtes Wetter, GBrda.
  79. vodík, m. der Wasserstoff, češ., h. t.- Cig. (T.), Sen. (Fiz.), Erj. (Min.).
  80. vodíka, f. eine Wasserpflanze, C.
  81. vodíłən, -łna, adj. leitend, Leitungs-, nk.; vodı̑łnọ načelo, das leitende Prinzip, DZ.; brez krepke, vodilne roke, Jurč.
  82. vodílica, f. der Wassereimer, Jan., C.
  83. vodílja, f. die Führerin, Jan., C., Slom.; die Führerin bei Processionen, C.; — die Brautführerin, die Brautmutter, Št.- Cig., C.
  84. 1. vodı̑łnica, f. das Gängelband, V.-Cig.
  85. 2. vodı̑łnica, f. die Selchkammer, Cig., Jan.
  86. vodíłnost, f. die Leitungsfähigkeit, Cig., C.
  87. vodílọ, n. 1) das Leitmittel, das Leitzeug, Cig.; — das Gängelband, C.; — 2) der Conductor ( phys.), Cig., Sen. (Fiz.); — 3) ein leitender Grundsatz, die Regel, die Richtschnur, Cig., Jan., nk.
  88. vodína, f. die Wassermasse, das Wasser, ogr.- C.
  89. vodír, -rja, m. = voder, Cig., Mik., Št.
  90. vodíšče, n. der Wasserpunkt, Cig. (T.), Sen. (Fiz.).
  91. vodı̑telj, m. der Führer, der Leiter, Mur., Cig., Jan., ogr.- Valj. (Rad), nk.
  92. vodı̑teljica, f. die Führerin, die Leiterin, Mur., Cig., Jan., nk.
  93. vodı̑teljski, adj. Führer-, Leiter-, nk.
  94. vodı̑teljstvọ, n. die Führerschaft, die Leitung, C., nk.; — die Hegemonie, Cig. (T.).
  95. vodı̑təv, -tve, f. die Führung, die Leitung, Mur., Cig., Jan., DZ., nk.
  96. 1. vóditi, vǫ́dim, vb. impf. führen; otroka v., das Kind gängeln; Žlahtni gospod, žlahtna gospa Se za bele roke vodita, Npes.-K.; v. komu gospoda, zu jemandem den Priester beim Versehgange führen, Polj.; za nos v., bei der Nase herumführen, narren, hinhalten; jelo ga je voditi, er wurde von einer Geistermacht herumgeführt, Gor., jvzhŠt.; — leiten, lenken; delo, društvo, zavod v., nk.; — kakor vodi ta grešni svet, wie es diese sündige Welt mit sich bringt, Jurč.
  97. 2. vodíti, -ím, vb. impf. räuchern, selchen, Mur., Št., Kor.- Cig., C., Mik.; vojeno meso, Št.; moko v., das Mehl rösten, ("vaditi") Guts.; v. proso, der Hirse mit erhitzten Steinen einen bessern Geruch geben, Mik. (Et.).
  98. 1. vodı̑vəc, -vca, m. = voditelj, Cig.; naš vodivec, naš pastir, Škrb.
  99. 2. vodı̑vəc, -vca, m. der Selcher, Cig.
  100. vodı̑vka, f. (krivulja) v., die Leitcurve, Jan. (H.).

   1.401 1.501 1.601 1.701 1.801 1.901 2.001 2.101 2.201 2.301  



  Nova poizvedba      Pripombe      Na vrh strani


Strežnik Inštituta za slov. jezik Fr. Ramovša ZRC SAZU Iskalnik: NEVA