Pleteršnikov Slovensko-nemški slovar

s (20.139-20.238)


  1. osmorǫ́čən, -čna, adj. = osmorok, Cig.
  2. osmoròg, -rǫ́ga, adj. achthörnig, Jan. (H.); osmorǫ̑gi jelen, der Achtender, Cig.
  3. osmoròk, -rǫ́ka, adj. achthändig, Cig., Jan.
  4. osmostebràt, -áta, adj. achtsäulig, Cig.
  5. osmostółpən, -pna, adj. achtsäulig, Cig.
  6. osmostrùn, -strúna, adj. achtsaitig, Cig.
  7. osmošọ̑ləc, -lca, m. ein Schüler der achten Classe.
  8. osmotrȃčnik, m. osmotračniki, achtstrahlige Polypen (octactina), Erj. (Z.).
  9. osmoúrən, -rna, adj. achtstündig, Cig.
  10. osmovŕstən, -stna, adj. achtreihig, achtzeilig, Cig.
  11. osmráditi, -smrȃdim, vb. pf. mit Gestank erfüllen; — ( fig.) osmrajena dušna vest, ogr.- C.
  12. osmrájati, -am, vb. impf. ad osmraditi, M.
  13. osmȓcati, -am, vb. pf. = osmukati: o. listje, Cig.
  14. osmŕkati, -smȓkam, vb. pf. mit Rotz beschmutzen, berotzen, anrotzen, Cig.
  15. osmrkováti, -ȗjem, vb. impf. ad osmrkati, Cig.
  16. osmrtíti, -ím, vb. pf. = usmrtiti, ogr.- C.
  17. osmȓtnica, f. der Nekrolog, Cig. (T.), Navr. (Let.); — der Partezettel, Jan. (H.).
  18. osmùk, -smúka, m. na osmuk presti, den Faden zu dünn spinnen, so dass er bricht, C.
  19. osmúkati, -kam, -čem, vb. pf. abstreifen; o. perje z vej; — veje o., die Äste entlauben; o. lan, den Flachs abriffeln, Cig.; — o. koga, jemanden mit einer Peitsche o. Ruthe schlagen, Levst. (Rok.).
  20. osmukávati, -am, vb. impf. ad osmukati.
  21. osmúkniti, -smȗknem, vb. pf. abstreifen; o. perje z veje; — o. koga, jemandem einen Hieb mit einer Peitsche oder Ruthe versetzen, Levst. (Rok.); konja osmukne in potem zdrdra, Glas.; — veja ga je osmuknila, der Ast hat ihn gestreift, Levst. (Rok.).
  22. osmukováti, -ȗjem, vb. impf. ad osmukati; abstreifen, Mur.; o. klasovje, Jap. (Sv. p.).
  23. osnȃga, f. die Zierde, C.
  24. osnȃva, f. die Übung, die Ausbildung, ogr.- C.
  25. osnávati, -am, vb. impf. ad osnovati; gründen, C.; o. dokaz na čem, Cig. (T.).
  26. osnávljanje, n. die Ausbildung: o. deteta, ogr.- Valj. (Rad).
  27. osnávljati, -am, vb. impf. ad osnoviti; 1) = osnavati, den Grund legen, gründen, stiften, ogr.- C.; — 2) ausbilden: učitelj deco osnavlja, ogr.- Valj. (Rad).
  28. osnaževáti, -ȗjem, vb. impf. ad osnažiti; 1) putzen, reinigen; — 2) schmücken, C.
  29. osnážiti, -snȃžim, vb. pf. 1) den Schmutz von einer Sache entfernen: säubern, putzen, reinigen; o. obleko, otroka; — o. se, sich entleeren, misten, Cig.; — 2) schmücken, zieren, verschönern, M.; kralj ga osnaži z vrvco zlato okoli vratu, Ravn.
  30. osnȃžki, m. pl. = očedki, očinki, C.
  31. ósne, ósən, f. pl. der Spannstock oder Spannstab beim Webstuhl, Bolc- Erj. (Torb.).
  32. osnẹževáti, -ȗjem, vb. impf. ad osnežiti, Jan. (H.).
  33. osnẹžíti, -ím, vb. pf. mit Schnee bedecken, beschneien, Mur., Cig., Jan.
  34. osník, m. 1) der Achsennagel am Wagenrad; — 2) der Achsenlochbohrer (sveder, s katerim se osniku prevrta luknja), Lašče- Erj. (Torb.).
  35. 1. osnják, m. das Achsenblech, C.
  36. 2. osnják, m., Mur., Glas., pogl. osinjak.
  37. ǫ́snọ, n. 1) = osten, der Stachel, Meg.- Mik., C.; — 2) das Spanneisen am Webstuhl, Jarn., Cig.
  38. osnòv, -snǫ́va, m. = osnova 3), der Entwurf (tudi: ósnov), ogr.- Valj. (Rad).
  39. osnǫ̑v, f. = osnov m., Jan.
  40. osnǫ̑va, f. 1) der Aufzug (Zettel, Kette am Webstuhl), Habd.- Mik., Mur., Cig., Jan., DZ.; prejo viti za osnovo, Zv.; — 2) die Gründung, die Errichtung, Cig., Jan., nk.; — die Organisation, Jan. (H.); — 3) der Anschlag, die Anzettelung, Cig., Jan., nk.; — 4) der Grundriss, der Entwurf, Cig., Jan.; — 5) das Fundament, die Grundlage, die Basis, Cig., Jan., Cig. (T.), nk.; — (po rus.) der Grundstoff, die Base ( chem.), Cig. (T.); — der Stamm ( gramm.), Jan. (H.).
  41. osnováłən, -łna, adj. Gründungs-: osnovȃłni odbor, nk.; Organisations-, Jan. (H.).
  42. osnovȃnje, n. 1) die Anzettelung, C.; — 2) die Ausbildung, C.
  43. osnovȃtelj, m. der Begründer, der Anstifter, nk.
  44. osnováti, -snújem, vb. pf. 1) das Garn anzetteln, Mur., Cig., Jan.; kdor veliko osnuje, malo potka = wer viel beginnt, endet wenig, Cig.; — 2) den Grund legen, gründen, errichten, Mur., Cig., Jan., nk.; organisieren, Jan. (H.); — 3) skizzieren, entwerfen; o. načrt, Cig.; s pikami o., punktieren, Cig.; — 4) anzetteln, anstiften, Cig., Jan., nk.
  45. osnovȃvəc, -vca, m. der Gründer, Cig.
  46. osnovȃvka, f. die Gründerin, Jan. (H.).
  47. osnǫ̑vən, -vna, adj. Grund-, Fundamental-: osnovna barva, die Grundfarbe, Žnid.; osnovna ploskev, die Grundfläche, Cig. (T.); osnovna enačba, die Fundamentalgleichung, Cig. (T.); osnovna pravica, das Fundamentalrecht, Cig. (T.), nk.; osnovni zakon, das Grundgesetz, Cig. (T.); osnovno pravilo, die Grundregel, Zv.; osnovni številniki, die Hauptzahlwörter (cardinalia), Cig. (T.); — osnovno delo, die Vorarbeit, osnovna šola, die Vorschule, Jan. (H.); — basisch ( chem.), Cig. (T.).
  48. osnǫ̑vica, f. die Kette am Webstuhl, Cig.
  49. osnovíti, -ím, vb. pf. 1) gründen, C.; — 2) gestalten, formen, ausbilden, C.; v maternem telesu sem bil osnovljen, C.
  50. osnǫ̑vnica, f. die Grundlinie, Cel. (Geom.), Erj. (Som.); — das Grundbein (os basilare), Erj. (Som.); — (beseda) o., das Grundwort, Jan. (H.).
  51. osnovník, m. der Gründer, ogr.- C.
  52. osnovotvòr, -tvǫ́ra, m. der Basenbildner ( chem.), h. t.- Cig. (T.).
  53. osnȗj, m. = osnutek 1), C.
  54. osnȗtək, -tka, m. 1) der Aufzug (Zettel, Kette) am Webstuhl; — 2) der Grundriss, der Entwurf, die Disposition, Cig., Jan.; das Concept, Cig., DZ.; das Project, Levst. (Pril.); die Punctationen, DZ.; — die Elemente einer Wissenschaft, Cig.; — 3) das Angezettelte, die Anstiftung, Cig.; — die Fügung: božji o., Gottes Fügung, Ravn.
  55. ósọ, n. = osen, osten, Habd.- Mik.
  56. osǫ̑ba, f. = oseba, die Person, Habd.- Mik., Mur., Jan., Cig. (T.), Danj.- Mik., ogr.- Mik., nk.
  57. osǫ̑bən, -bna, adj. = oseben, Personal-, persönlich, Jan., nk.
  58. osobẹ́njək, -njka, m. = osebenjek, (osobenək) Jan. (H.).
  59. osobẹnjevȃnje, n. = osobenjstvo: čas mojega osobenjevanja ("meiner Pilgrimschaft"), Dalm.
  60. osobẹnjeváti, -ȗjem, vb. impf. ( eig. Inwohner sein): ein Pilger sein, pilgern, Dalm.- Z., C.
  61. osobẹ́njica, f. = osebenjica, die Inwohnerin, C., Št. Jernej ( Dol.).
  62. osobẹ́njik, m. der Inwohner, (osobenik) Dict., Trub., Dalm., Krelj, Jap.- M., C.
  63. osobẹ́njkovati, -ujem, vb. impf. = osebenjkovati, Jurč., Dol.
  64. osobẹ́njski, adj. Inwohner-, Svet. (Rok.).
  65. osobẹ́njstvọ, n. = osebenjstvo, die Inwohnerschaft, der Inwohnerstand, C.
  66. osobẹ́njščina, f. = osebenjščina, osobenjstvo, C., Svet. (Rok.).
  67. osobı̑nski, adj. Privat-: "o. a ne obeč pašnjak" Erj. (Torb.); osobinski učenjak, ein Privatgelehrter, LjZv.; osobinske šole, DZkr.
  68. osobı̑t, adj. ein besonderer, Cig.; osobiti mir, der Separatfriede, Cig. (T.); — osobito, besonders, Levst. (Nauk); hs.
  69. osobítən, -tna, adj. besonders geartet, eigenthümlich, charakteristisch: o. kamen, ein charakteristisches Gestein, Erj. (Min.); svoje vrste, in še prav osobitne, Erj. (Izb. sp.); — prim. osobit.
  70. osǫ́biti, -im, vb. pf. = osebiti, absondern, Cig. (T.); stsl.
  71. osobı̑tost, f. die Eigenthümlichkeit, C.; — prim. osobit.
  72. osǫ̑bje, n. = osebje, das Personale, Cig. (T.), C.
  73. osǫ̑bnik, m. 1) der Inwohner, C.; — 2) der einzelne Ankömmling (ohne Verwandte), C.; — 3) der Privatmann, C.
  74. osobnína, f. das Personengeld, DZ.
  75. osǫ̑bnost, f. = osebnost, die Persönlichkeit, Jan., nk.
  76. osǫ̑bstvọ, n. das Personale, der Personenstand, Jan., C.
  77. osobújən, -jna, adj. ein besonderer: osobujna milost sv. duha, Krelj.
  78. osǫ́čiti, -im, vb. pf. saftig machen, säftigen, Cig.
  79. osòd, -sǫ́da, m. = obsodba, C.
  80. osǫ̑da, f. das Schicksal, das Los, Mur., Cig., Jan., nk.; — prim. usoda.
  81. osǫ̑dba, f. = zabela, začimba: postna, mesena o., C.; — prim. osoditi 3).
  82. osǫ́dən, -dna, adj. verhängnisvoll, nk.
  83. osǫ́diti, -im, vb. pf. 1) richten, aburtheilen, Mur.; — 2) = odsoditi, bestimmen: o. komu kaj, C.; Bog komu kaj osodi, C.; — 3) mit Fett abmachen, abschmalzen, Z., C.
  84. osǫ̑dnik, m. der Schiedsrichter, C.
  85. osodovę̑rəc, -rca, m. der Fatalist, Cig.
  86. osòj, -sója, m. die Schattenseite, der absonnige, schattenseitige Platz, C., Notr.; tam v osoju ležal je zadnji sneg, Jurč.; — nam. odsoj.
  87. osǫ́jati, -am, vb. impf. ad osoditi, ogr.- Valj. (Rad).
  88. osojávanje, n. das Aburtheilen, ogr.- Valj. (Rad).
  89. osojȃvəc, -vca, m. der Richter, ogr.- Valj. (Rad).
  90. osǫ̑je, n. absonniger Ort, die Schattenseite, Cig., Jan., C., Notr.; — osojè, Lašče- Levst. (Rok.); — prim. osoj.
  91. osǫ́je, f. pl. = osoje n., Jan. (H.), Gor.
  92. osójən, -jna, adj. absonnig, schattenseitig, Cig., Jan., Cig. (T.), C., Kras- Mik.; ( opp. prisojen); leži na osojnem (liegt absonnig), Cig.; — prim. osoj.
  93. osǫ́jenica, f. neka gibanica iz koruzne moke, abgeschmalzene Polenta, Rez.- C.; — prim. osoditi 3).
  94. osǫ̑jina, f. die Schattengegend, die nordseitige Gegend, Cig., C.; travnik je v osojini, C., Notr.; samo po osojinah je še ležal sneg, Erj. (Izb. sp.); — prim. osoj.
  95. osójnast, adj. = osojnat, Cig.
  96. osǫ̑jnat, adj. = osojen, Cig., Notr.
  97. osǫ̑jnica, f. 1) ein absonniger Platz, C., Nov.; — 2) die zweiblättrige Schattenblume (majanthemum bifolium), Z.
  98. osǫ̑jnik, m. 1) die Schattengegend, C.; — 2) der auf der Schattenseite Wohnende, Jan. (H.).
  99. osolək, -lka, m. = osoljaj, Z.
  100. osolíti, -ím, vb. pf. salzen: o. kako jed, einsalzen: osoljeno meso, osoljene ribe; — osoljena beseda, ein scharfes Wort, C.; — theuer verkaufen, Dol.

   19.639 19.739 19.839 19.939 20.039 20.139 20.239 20.339 20.439 20.539  



  Nova poizvedba      Pripombe      Na vrh strani


Strežnik Inštituta za slov. jezik Fr. Ramovša ZRC SAZU Iskalnik: NEVA