Pleteršnikov Slovensko-nemški slovar

r (75.697-75.796)


  1. osmodnę́vən, -vna, adj. achttägig, Cig., Jan., DZ.
  2. osmoglàv, -gláva, adj. achtköpfig, Cig., Jan.
  3. osmǫ́jati, -am, vb. impf. ad osmoditi; ansengen, Jarn., Cig.
  4. osmǫ̑jək, -jka, m. eine angesengte Sache, Cig.
  5. osmojénost, f. der Zustand des Versengtseins, Mur.
  6. osmojeváti, -ȗjem, vb. impf. = osmojati, DSv.
  7. osmolẹ̑təc, -tca, m. der Achtjährige, Cig.
  8. osmolẹ́tən, -tna, adj. achtjährig, Cig., Jan.
  9. osmolíti, -ím, vb. pf. mit Pech überziehen oder bestreichen, bepichen, auspichen, Cig., Jan., M.; mit Pech verunreinigen: kdor smolo izbira, se osmoli, Npreg.- Mur.; (tudi: kdor za smolo prime, se osmoli, Kr.).
  10. osmolję́nəc, -nca, m. der mit Pech Beschmierte, Jan. (H.).
  11. osmoljeváti, -ȗjem, vb. impf. ad osmoliti, Z.
  12. osmomẹ̑sečən, -čna, adj. achtmonatlich, Cig.
  13. osmonòg, -nǫ́ga, adj. achtfüßig, Cig., Jan.
  14. osmonǫ̑žəc, -žca, m. osmonožci, die Seepolypen oder Achtfüßer, Jan., Erj. (Ž.).
  15. osmonǫ́žən, -žna, adj. = osmonog, Cig.
  16. osmoǫ̑gəłnat, adj. achteckig, Cig.
  17. osmoǫ̑gəłnik, m. das Achteck, Cig.
  18. osmooglàt, -áta, adj. achteckig, Cig., Jan.
  19. osmoòk, -ǫ́ka, adj. achtäugig, Cig.
  20. osmostółpən, -pna, adj. achtsäulig, Cig.
  21. osmošọ̑ləc, -lca, m. ein Schüler der achten Classe.
  22. osmùk, -smúka, m. na osmuk presti, den Faden zu dünn spinnen, so dass er bricht, C.
  23. osmúkati, -kam, -čem, vb. pf. abstreifen; o. perje z vej; — veje o., die Äste entlauben; o. lan, den Flachs abriffeln, Cig.; — o. koga, jemanden mit einer Peitsche o. Ruthe schlagen, Levst. (Rok.).
  24. osmukávati, -am, vb. impf. ad osmukati.
  25. osmúkniti, -smȗknem, vb. pf. abstreifen; o. perje z veje; — o. koga, jemandem einen Hieb mit einer Peitsche oder Ruthe versetzen, Levst. (Rok.); konja osmukne in potem zdrdra, Glas.; — veja ga je osmuknila, der Ast hat ihn gestreift, Levst. (Rok.).
  26. osmukováti, -ȗjem, vb. impf. ad osmukati; abstreifen, Mur.; o. klasovje, Jap. (Sv. p.).
  27. osnȃga, f. die Zierde, C.
  28. osnȃva, f. die Übung, die Ausbildung, ogr.- C.
  29. osnávati, -am, vb. impf. ad osnovati; gründen, C.; o. dokaz na čem, Cig. (T.).
  30. osnávljanje, n. die Ausbildung: o. deteta, ogr.- Valj. (Rad).
  31. osnávljati, -am, vb. impf. ad osnoviti; 1) = osnavati, den Grund legen, gründen, stiften, ogr.- C.; — 2) ausbilden: učitelj deco osnavlja, ogr.- Valj. (Rad).
  32. osnaževáti, -ȗjem, vb. impf. ad osnažiti; 1) putzen, reinigen; — 2) schmücken, C.
  33. osnážiti, -snȃžim, vb. pf. 1) den Schmutz von einer Sache entfernen: säubern, putzen, reinigen; o. obleko, otroka; — o. se, sich entleeren, misten, Cig.; — 2) schmücken, zieren, verschönern, M.; kralj ga osnaži z vrvco zlato okoli vratu, Ravn.
  34. osnȃžki, m. pl. = očedki, očinki, C.
  35. ósne, ósən, f. pl. der Spannstock oder Spannstab beim Webstuhl, Bolc- Erj. (Torb.).
  36. osnẹževáti, -ȗjem, vb. impf. ad osnežiti, Jan. (H.).
  37. osnẹžíti, -ím, vb. pf. mit Schnee bedecken, beschneien, Mur., Cig., Jan.
  38. osník, m. 1) der Achsennagel am Wagenrad; — 2) der Achsenlochbohrer (sveder, s katerim se osniku prevrta luknja), Lašče- Erj. (Torb.).
  39. 1. osnják, m. das Achsenblech, C.
  40. 2. osnják, m., Mur., Glas., pogl. osinjak.
  41. ǫ́snọ, n. 1) = osten, der Stachel, Meg.- Mik., C.; — 2) das Spanneisen am Webstuhl, Jarn., Cig.
  42. osnòv, -snǫ́va, m. = osnova 3), der Entwurf (tudi: ósnov), ogr.- Valj. (Rad).
  43. osnǫ̑v, f. = osnov m., Jan.
  44. osnǫ̑va, f. 1) der Aufzug (Zettel, Kette am Webstuhl), Habd.- Mik., Mur., Cig., Jan., DZ.; prejo viti za osnovo, Zv.; — 2) die Gründung, die Errichtung, Cig., Jan., nk.; — die Organisation, Jan. (H.); — 3) der Anschlag, die Anzettelung, Cig., Jan., nk.; — 4) der Grundriss, der Entwurf, Cig., Jan.; — 5) das Fundament, die Grundlage, die Basis, Cig., Jan., Cig. (T.), nk.; — (po rus.) der Grundstoff, die Base ( chem.), Cig. (T.); — der Stamm ( gramm.), Jan. (H.).
  45. osnováłən, -łna, adj. Gründungs-: osnovȃłni odbor, nk.; Organisations-, Jan. (H.).
  46. osnovȃnje, n. 1) die Anzettelung, C.; — 2) die Ausbildung, C.
  47. osnovȃtelj, m. der Begründer, der Anstifter, nk.
  48. osnováti, -snújem, vb. pf. 1) das Garn anzetteln, Mur., Cig., Jan.; kdor veliko osnuje, malo potka = wer viel beginnt, endet wenig, Cig.; — 2) den Grund legen, gründen, errichten, Mur., Cig., Jan., nk.; organisieren, Jan. (H.); — 3) skizzieren, entwerfen; o. načrt, Cig.; s pikami o., punktieren, Cig.; — 4) anzetteln, anstiften, Cig., Jan., nk.
  49. osnovȃvəc, -vca, m. der Gründer, Cig.
  50. osnovȃvka, f. die Gründerin, Jan. (H.).
  51. osnǫ̑vən, -vna, adj. Grund-, Fundamental-: osnovna barva, die Grundfarbe, Žnid.; osnovna ploskev, die Grundfläche, Cig. (T.); osnovna enačba, die Fundamentalgleichung, Cig. (T.); osnovna pravica, das Fundamentalrecht, Cig. (T.), nk.; osnovni zakon, das Grundgesetz, Cig. (T.); osnovno pravilo, die Grundregel, Zv.; osnovni številniki, die Hauptzahlwörter (cardinalia), Cig. (T.); — osnovno delo, die Vorarbeit, osnovna šola, die Vorschule, Jan. (H.); — basisch ( chem.), Cig. (T.).
  52. osnǫ̑vica, f. die Kette am Webstuhl, Cig.
  53. osnovíti, -ím, vb. pf. 1) gründen, C.; — 2) gestalten, formen, ausbilden, C.; v maternem telesu sem bil osnovljen, C.
  54. osnǫ̑vnica, f. die Grundlinie, Cel. (Geom.), Erj. (Som.); — das Grundbein (os basilare), Erj. (Som.); — (beseda) o., das Grundwort, Jan. (H.).
  55. osnovník, m. der Gründer, ogr.- C.
  56. osnȗj, m. = osnutek 1), C.
  57. osnȗtək, -tka, m. 1) der Aufzug (Zettel, Kette) am Webstuhl; — 2) der Grundriss, der Entwurf, die Disposition, Cig., Jan.; das Concept, Cig., DZ.; das Project, Levst. (Pril.); die Punctationen, DZ.; — die Elemente einer Wissenschaft, Cig.; — 3) das Angezettelte, die Anstiftung, Cig.; — die Fügung: božji o., Gottes Fügung, Ravn.
  58. ósọ, n. = osen, osten, Habd.- Mik.
  59. osǫ̑ba, f. = oseba, die Person, Habd.- Mik., Mur., Jan., Cig. (T.), Danj.- Mik., ogr.- Mik., nk.
  60. osǫ̑bən, -bna, adj. = oseben, Personal-, persönlich, Jan., nk.
  61. osobẹ́njək, -njka, m. = osebenjek, (osobenək) Jan. (H.).
  62. osobẹnjevȃnje, n. = osobenjstvo: čas mojega osobenjevanja ("meiner Pilgrimschaft"), Dalm.
  63. osobẹnjeváti, -ȗjem, vb. impf. ( eig. Inwohner sein): ein Pilger sein, pilgern, Dalm.- Z., C.
  64. osobẹ́njica, f. = osebenjica, die Inwohnerin, C., Št. Jernej ( Dol.).
  65. osobẹ́njik, m. der Inwohner, (osobenik) Dict., Trub., Dalm., Krelj, Jap.- M., C.
  66. osobẹ́njkovati, -ujem, vb. impf. = osebenjkovati, Jurč., Dol.
  67. osobẹ́njski, adj. Inwohner-, Svet. (Rok.).
  68. osobẹ́njstvọ, n. = osebenjstvo, die Inwohnerschaft, der Inwohnerstand, C.
  69. osobẹ́njščina, f. = osebenjščina, osobenjstvo, C., Svet. (Rok.).
  70. osobı̑nski, adj. Privat-: "o. a ne obeč pašnjak" Erj. (Torb.); osobinski učenjak, ein Privatgelehrter, LjZv.; osobinske šole, DZkr.
  71. osobı̑t, adj. ein besonderer, Cig.; osobiti mir, der Separatfriede, Cig. (T.); — osobito, besonders, Levst. (Nauk); hs.
  72. osobítən, -tna, adj. besonders geartet, eigenthümlich, charakteristisch: o. kamen, ein charakteristisches Gestein, Erj. (Min.); svoje vrste, in še prav osobitne, Erj. (Izb. sp.); — prim. osobit.
  73. osǫ́biti, -im, vb. pf. = osebiti, absondern, Cig. (T.); stsl.
  74. osobı̑tost, f. die Eigenthümlichkeit, C.; — prim. osobit.
  75. osǫ̑bje, n. = osebje, das Personale, Cig. (T.), C.
  76. osǫ̑bnik, m. 1) der Inwohner, C.; — 2) der einzelne Ankömmling (ohne Verwandte), C.; — 3) der Privatmann, C.
  77. osobnína, f. das Personengeld, DZ.
  78. osǫ̑bnost, f. = osebnost, die Persönlichkeit, Jan., nk.
  79. osǫ̑bstvọ, n. das Personale, der Personenstand, Jan., C.
  80. osobújən, -jna, adj. ein besonderer: osobujna milost sv. duha, Krelj.
  81. osǫ́čiti, -im, vb. pf. saftig machen, säftigen, Cig.
  82. osòd, -sǫ́da, m. = obsodba, C.
  83. osǫ̑da, f. das Schicksal, das Los, Mur., Cig., Jan., nk.; — prim. usoda.
  84. osǫ̑dba, f. = zabela, začimba: postna, mesena o., C.; — prim. osoditi 3).
  85. osǫ́dən, -dna, adj. verhängnisvoll, nk.
  86. osǫ́diti, -im, vb. pf. 1) richten, aburtheilen, Mur.; — 2) = odsoditi, bestimmen: o. komu kaj, C.; Bog komu kaj osodi, C.; — 3) mit Fett abmachen, abschmalzen, Z., C.
  87. osǫ̑dnik, m. der Schiedsrichter, C.
  88. osòj, -sója, m. die Schattenseite, der absonnige, schattenseitige Platz, C., Notr.; tam v osoju ležal je zadnji sneg, Jurč.; — nam. odsoj.
  89. osǫ́jati, -am, vb. impf. ad osoditi, ogr.- Valj. (Rad).
  90. osojávanje, n. das Aburtheilen, ogr.- Valj. (Rad).
  91. osojȃvəc, -vca, m. der Richter, ogr.- Valj. (Rad).
  92. osǫ̑je, n. absonniger Ort, die Schattenseite, Cig., Jan., C., Notr.; — osojè, Lašče- Levst. (Rok.); — prim. osoj.
  93. osǫ́je, f. pl. = osoje n., Jan. (H.), Gor.
  94. osójən, -jna, adj. absonnig, schattenseitig, Cig., Jan., Cig. (T.), C., Kras- Mik.; ( opp. prisojen); leži na osojnem (liegt absonnig), Cig.; — prim. osoj.
  95. osǫ́jenica, f. neka gibanica iz koruzne moke, abgeschmalzene Polenta, Rez.- C.; — prim. osoditi 3).
  96. osǫ̑jina, f. die Schattengegend, die nordseitige Gegend, Cig., C.; travnik je v osojini, C., Notr.; samo po osojinah je še ležal sneg, Erj. (Izb. sp.); — prim. osoj.
  97. osójnast, adj. = osojnat, Cig.
  98. osǫ̑jnat, adj. = osojen, Cig., Notr.
  99. osǫ̑jnica, f. 1) ein absonniger Platz, C., Nov.; — 2) die zweiblättrige Schattenblume (majanthemum bifolium), Z.
  100. osǫ̑jnik, m. 1) die Schattengegend, C.; — 2) der auf der Schattenseite Wohnende, Jan. (H.).

   75.197 75.297 75.397 75.497 75.597 75.697 75.797 75.897 75.997 76.097  



  Nova poizvedba      Pripombe      Na vrh strani


Strežnik Inštituta za slov. jezik Fr. Ramovša ZRC SAZU Iskalnik: NEVA