Pleteršnikov Slovensko-nemški slovar

r (46.897-46.996)


  1. bẹlẹ̑žən, -žni, f. das Zeichen, die Marke ( n. pr. na drevesih znamenja, da jih je posekati), Krn- Erj. (Torb.); — das Merkmal: zbrisana beležen vojništva, Zv.
  2. bẹlẹ̑žən, -žna, m. die Jahreszahl, letnica, navadno z apnom narejena, Temljine- Štrek. (Let.).
  3. bẹlẹ́žən, -žna, adj. beležna knjiga, das Vormerkbuch, Levst. (Nauk).
  4. bẹlẹ́žiti, * -im, vb. impf. bezeichnen, Cig. (T.); zlato in srebro b., puncieren, Cig. (T.); — notieren, nk.
  5. bẹlẹ̑žka, f. die Notiz, DZ., nk.
  6. bẹlẹ̑žnik, m. der Notar, Cig. (T.), C., DZ., Levst. (Nauk), nk.
  7. bẹlẹ̑žniški, adj. Notariats-, DZ., nk.
  8. bẹlẹ̑žništvọ, n. das Notariat, nk.
  9. bẹ̑łha, f. Name einer weißen Kuh, Tolminski hribi- Erj. (Torb.); — prim. balha.
  10. bẹlíca, f. 1) (ime raznim živalim): weißes weibliches Schaf, C.; weiße Ziege, Erj. (Torb.); — kuna b., der Steinmarder, Glas.; — = snežna jerebica, Erj. (Ž.); — die Ringelnatter (coluber natrix), Štrek.; — der Weißfisch (leuciscus), Erj. (Z.); — 2) (ime raznim rastlinam, sadju itd.): neka vrsta pšenice, Valj. (Rad); — der männliche Hanf; — die Weißkirsche; — der Taffetapfel, C., Maribor- Erj. (Torb.); — die Weißbirn, Cig.; Tolm.- Erj. (Torb.); — die weiße Pflaume, C., BlKr.; — bela, obla smokva, C., Goriška ok. in Ip.- Erj. (Torb.); — neka oljika, Ip.- Erj. (Torb.); — neka trta, C., M.; — Črnina se barva, Belica rumeni, Npes.-K.; — 3) das Ei, M., C., ogr.- Valj. (Rad); — 4) der Lutter bei der Erzeugung des Wacholderbrantweins, M., C.; — 5) = svinčena bel, Jan., C., DZ.
  11. bẹlìč, -íča, m. 1) kleine silberne Scheidemünze: alter Silberpfennig, Jarn.; pol beliča = ein Heller, Guts.; ali se ne kupita dva vrabca za en belič? Jap.; — übhpt. eine kleine Münze: nemam beliča, ich habe keinen Heller; — 2) die Kreuzente, der Sägetaucher (mergus albellus), Cig.
  12. bẹ̑ličək, -čka, adj. schön weiß, sehr weiß, M., Fr.- C.; belički hrami, Danj. (Posv. p.).
  13. bẹlı̑čnica, f. 1) = prašna konoplja (cannabis sativa), Vrsno- Erj. (Torb.); — 2) neka hruška, C., BlKr.
  14. bẹlída, f. 1) Name einer weißen Ziege, C., Grahovo- Erj. (Torb.); — 2) die Kalkmilch, Temljine- Štrek.
  15. bẹlídica, f. dem. belida; 1) das Wiesel, Rez.- C.; — 2) schönes, schnippisches Mädchen, Rez.- C.
  16. bẹlídič, m. weißer Ziegenbock, C.
  17. bẹlíka, f. neko jabolko, v Brkinih- Erj. (Torb.).
  18. bẹlíłən, -łna, adj. zum Bleichen gehörig, Cig.
  19. bẹlı̑łnica, f. die Bleichanstalt, DZ.
  20. bẹlílọ, n. 1) die weiße Farbe, das Weiß, Cig. (T.); die Tünche: b. se obleta, lušči, Cig.; — die weiße Schminke, Cig.; — 2) das Tünchen; — das Bleichen, die Bleiche.
  21. bẹlı̑n, m. 1) der Kakerlak (Albino), Cig.; — 2) ein weißes Thier männlichen Geschlechtes, C.; — weißer Hund, Cig., C., Mik.; — der Schneehase, Cig.; — weißer Ochs, C.; — der Weißling: glogov b., der Baum- oder Heckenweißling (pieris crataegi), kapusov b., der Kohlweißling (p. brassicae), repni b., der Rübenweißling (p. rapae), repični a. ogrščični b., der Rübesaatweißling oder Grünader (p. napi), Erj. (Ž.); — 3) = sneg: Belin, oj skopni že, LjZv.
  22. bẹlína, f. 1) das Weiß, die weiße Farbe, Meg., Jan., Mik.; — 2) eine Traubenart, Št., Dol., v Brkinih- Erj. (Torb.), weißer Heunisch, Vrtov. (Vin.), Trumm.; laška b., ahornblättriger Wippacher, ( Trumm.); — 3) das Splintholz, V.-Cig., Cig. (T.); — 4) prvo žganje, der Lutter, V.-Cig., Gor.; — 5) = svinčena bel, C., Levst. (Nauk); — 6) das Weißzeug: prodajalnica beline in platna, Jurč.; ( das Leinzeug, Cig.); — 7) eine Augenkrankheit: der graue Star, Mur.
  23. bẹlı̑nəc, -nca, m. = belin 1), Jan.
  24. bẹlı̑nka, f. neka hruška, Z.
  25. bẹlı̑nščak, m. neka vinska trta, SlGor.- Erj. (Torb.).
  26. bẹlíš, m. = beležen na drevesih, (beliž) Jan.
  27. bẹlíšče, n. die Bleichstätte.
  28. bẹlíšiti, -im, vb. impf. bezeichnen, Pohl.; — prim. beliš.
  29. bẹlı̑təv, -tve, f. das Weißen; — das Bleichen.
  30. bẹ́liti, -im, vb. impf. 1) weißen, tünchen: b. hišo, sobe; danes belimo, heute sind wir mit dem Tünchen beschäftigt; — weiß schminken, Cig.; — beschönigen, Cig.; — 2) bleichen: platno b.; — glavo si b. s čim, sich mit einer Sache den Kopf zerbrechen; skrbi nas ne bodo dalje trle in belile, Ravn.; — 3) glühend machen; železo b.; weiß sieden: srebro b., Cig. (T.); peč b., heiß machen, C., Polj., jvzhŠt.; — b. koga, zum Zorne reizen, C., Z.; — 4) schmalzen, fetten: jedi b.; delo beli vse jedi, Jan. (Slovn.); resnice b. komu, jemandem derb die Wahrheit sagen, Cig., M.; — 5) abbasten, abrinden: kolje, trte, smreke b., C., BlKr., jvzhŠt.; koruzo b., schälen, BlKr.; — die Haut abziehen, schinden: kozla, jagnje, padnino b., Z., BlKr.; — jemanden schinden, betrügen, C.; — 6) b. se, weiß schimmern, C.; gore se bele, Zora; — beli se, es zieht ins Weiße, Cig.
  31. bẹlı̑tnica, f. = belitnjak, kajk.- Valj. (Rad).
  32. bẹlı̑tnjak, m. der Wäschzuber, Valj. (Rad).
  33. bẹlı̑vəc, -vca, m. 1) der Tüncher, Cig., Jan.; — 2) der Bleicher, Mur., Cig., Jap. (Sv. p.), Ravn.
  34. bẹlı̑vka, f. 1) die Tüncherin, Cig.; — 2) die Bleicherin, Mur., Cig.
  35. bẹlı̑vščina, f. der Bleicherlohn, Cig.
  36. bẹ́lja, f. 1) die Tünchung, Cig.; — 2) die Bleiche, Cig.
  37. bẹljáča, f. der Tünchpinsel, Cig.
  38. bẹljȃčəc, -čca, m., Bleiw. ( Let.), pogl. beljakovina.
  39. bẹljȃj, m. neko belo jabolko, Mik.
  40. bẹlják, m. 1) das Eiweiß; — 2) = svinčena bel, Cig., Jan.
  41. bẹljákovəc, -vca, m. der Eiweißstoff, Cig., Jan.; — pogl. beljakovina.
  42. bẹljakovína, f. der Eiweißstoff, Cig. (T.), Erj. (Som.).
  43. bẹljakovı̑nski, adj. Eiweiß-, Nov.
  44. bẹljȃva, f. 1) das Weiß, die weiße Farbe, Cig., Jan., Mik.; Vaša hvala je 'zgubljena, Vaša b'ljava zatopljena, Vod. (Pes.); zid beljavo izgublja, die Wand weißt ab, Cig.; — 2) das Splintholz; — 3) der zuerst abgezogene Brantwein, Šol.; "žganje od prvega teku", Pirc; zdaj še beljava teče, Z.; — 4) svinčena b. = svinčena bel, C.; — 5) das Bleichen, die Bleiche, Cig.; pri beljavi se platno lehko pokvari, Gor.; — 6) das Tünchen, Cig.; danes imamo beljavo, Gor.
  45. bẹljavína, f. 1) = weiße Wäsche, Brdo ( Gor.); — 2) der Splint, Črniče ( Goriš.); — 3) coll. Kukuruzschalen, BlKr.; — tudi bẹljȃvina.
  46. bẹ́ljenik, m. die gebleichte Leinwand: pet lahti beljenika, Gor.
  47. bẹ́ljenje, n. 1) das Weißen, das Tünchen; — die Tünche: ne zna beljenja narediti, Dol.; — 2) das Bleichen; — 3) das Schälen; — 4) das Schmalzen; — prim. beliti.
  48. bẹljug, m., pogl. belug.
  49. bẹ̑łka, f. 1) ein weißes weibl. Thier, Mur.; eine weiße Kuh ( Cig., Jan., Mik.), Ziege, Erj. [Torb.], Henne ( Mur.); — 2) das Schneehuhn, Cig., Gor.- M.; — 3) neka riba: die Laube (alburnus lucidus), Erj. (Rok.); — 4) die Laus, M.; — 5) neko jabolko, Šebrelje (Goriš.)- Erj. (Torb.); — neka hruška, Biljana ( Goriš.)- Erj. (Torb.); — 6) weißes Brod, Ben.; — 7) der Lutter, Gor.
  50. bẹ̑łkast, adj. weißlich.
  51. bẹ̑łkljat, adj. = belkast, Jan.
  52. bẹ̑łko, -a, m. weißer Ochs, C.
  53. bẹ̑łmọ, n. eine Augenkrankheit: der graue Star, Cig., Jan., C.; — po drugih slov. jezikih; prim. belno, obelno.
  54. bẹ̑łnica, f. der Tünchpinsel, C.
  55. bẹ̑łnọ, n. = belmo, C., jvzhŠt.; — prim. obelno.
  56. bẹlọ̑, -ȃ, n. die Fahne, Vrsno ( Tolm.)- Erj. (Torb.).
  57. bẹlóba, f. das Weiß, die Weiße, Jan.; svinčena b. = svinčena bel, C.
  58. bẹlóbən, -bna, adj. weißlich: belobni lasje, C.
  59. bẹlocvẹ́tən, -tna, adj. weißblühend, Cig.
  60. bẹlǫ̑ča, f. = belota, kajk.- Valj. (Rad).
  61. bẹlǫ́čnica, f., pogl. beloočnica.
  62. bẹlodébəłn, * -bəłna, adj. weißstämmig, Šol.
  63. bẹ́loga, f. Name einer weißen Sau, C.
  64. bẹloglàv, -gláva, adj. weißköpfig, grauköpfig; — flachsköpfig, Cig.
  65. bẹloglȃvčək, -čka, m. 1) dem. beloglavec, M.; osemdeset let stari beloglavček, Ravn.; — 2) = beloglavka, M.
  66. bẹloglȃvəc, -vca, m. der Weißkopf, der Graukopf; — der Flachskopf, Cig.
  67. bẹloglávən, -vna, adj. = beloglav, Cig.
  68. bẹloglȃvka, f. 1) die Weißköpfige, Z.; — die Blondine, Cig.; — 2) die Schwanzmeise (parus caudatus), Cig., Frey. (F.).
  69. bẹlognǫ́jən, -jna, adj. weiß materisierend: belognojna maroga, Jap.
  70. bẹlogȗzka, f. der Steinschmätzer (saxicola oenanthe), Vranja v Istri- Erj. (Torb.).
  71. bẹ́loha, f. weiße Ziege, Rez.- C.; — nam. beloga.
  72. bẹlojásən, -sna, adj. weißglänzend: belojasno nebo, Jan.
  73. bẹlokoščę̑n, adj. aus weißem Bein, Z.
  74. bẹlokǫ́žən, -žna, adj. von weißer Hautfarbe, nk.
  75. bẹlokǫ̑žnica, f. die Weißhäutige, Z.
  76. bẹlokǫ̑žnik, m. der Weißhäutige, Z.
  77. bẹlolàs, -lása, adj. mit weißem Haar; — flachsköpfig, Cig.
  78. bẹlolásast, adj. = belolas, Dict.
  79. bẹlolasàt, -áta, adj. = belolas, Jan.
  80. bẹlolȃsčək, -čka, m. weißhaariges Kind, Bes.
  81. bẹlolȃsəc, -sca, m. der Weißhaarige; — der Flachskopf, Cig., M.
  82. bẹlolásən, -sna, adj. = belolas, Cig., M.
  83. bẹlolȃska, f. die Weißhaarige, C.
  84. bẹlolíčən, -čna, adj. von weißem Antlitz, Cig.
  85. bẹlolı̑čnik, m. ein Mensch von weißem Antlitz, Z.
  86. bẹlolìst, -lísta, adj. weißblättrig, Cig.
  87. bẹlolístən, -stna, adj. = belolist: belolistna roža, Dict.
  88. bẹlonòg, -nǫ́ga, adj. weißfüßig, Jan.
  89. bẹloǫ́čən, -čna, adj. = belook, Z.
  90. bẹloǫ́čnica, f. die weiße Augenhaut, die Hornhaut, (beločnica) Cig. (T.), Erj. (Som.).
  91. beloòk, -ǫ́ka, adj. weißäugig, Z.
  92. bẹlopíkast, adj. weißsprenkelig, Cig.
  93. bẹlopółtən, -tna, adj. von weißem Teint, nk.
  94. bẹlopǫ̑pka, f. neka vinska trta, C., Rihenberk- Erj. (Torb.).
  95. bẹlọ̑st, f. = belota, beloba, Mur., Cig.; teh zobi b., Kast.; snega b., Preš.
  96. bẹlóta, f. die Weiße, das Weiß, die weiße Farbe, Mur., Cig., Jan.; celo na velikem belem prtu ugledate najprej črn madež, če je prav majhen: oskrunjena je belota, Jurč.
  97. bẹlotína, f. der Splint, Jan.
  98. bẹloȗška, f. die Ringelnatter (tropidonotus natrix).
  99. bẹloȗšnica, f. = belouška, Cig.
  100. bẹlozòb, -zǫ́ba, adj. weißzähnig, Cig., Jan.

   46.397 46.497 46.597 46.697 46.797 46.897 46.997 47.097 47.197 47.297  



  Nova poizvedba      Pripombe      Na vrh strani


Strežnik Inštituta za slov. jezik Fr. Ramovša ZRC SAZU Iskalnik: NEVA