Pleteršnikov Slovensko-nemški slovar

n (101-200)


  1. nabránəc, m. 1) nabranci, die angeworbene Mannschaft, Cig.; — 2) die Falte: rokavi brez nabrancev, BlKr.
  2. nabrániti se, -im se, vb. pf. branjenja se naveličati.
  3. nabrȃnki, m. pl. die spitz zulaufenden Falten eines Kleides, die Gehre, Cig.
  4. nabrásati se, -am se, vb. pf. des Beschmutzens satt werden, Lašče- Levst. (M.).
  5. nabráti, -bérem, vb. pf. 1) irgend eine Quantität von einer Sache oder von Dingen zusammenbringen, sammeln, zusammenlesen; šopek cvetlic, veliko sadja n.; letos smo malo ( namr. grozdja) nabrali, die heurige Weinlese ist gering ausgefallen; dosti denarjev n. za pogorelce; n. vojakov, novincev, Truppen anwerben, ausheben, Recruten assentieren; — n. se, in irgend einer Menge zusammenkommen, sich ansammeln; veliko ljudi se je nabralo pred cerkvijo; sich aufsummen; troški, kar se jih je nabralo, die aufgelaufenen Kosten; — 2) anreihen: jagod, biserov na nit n.; — 3) in Falten legen, falten, fälteln; nabran, faltig; nabrano črevo, der Dickdarm, Cig.; nabrano čelo, eine runzelige Stirn; lice, nabrano kakor suha hruška, Levst. (Zb. sp.); — 4) n. se, das Sammeln o. Lesen satt bekommen.
  6. nabrázditi, -im, vb. pf. = naorati, ausfurchen, Cig.
  7. nabrę̑cati, -am, vb. pf. = podbrecati, aufschürzen, Z., Burg. (Rok.).
  8. nabrę́hati se, -am se, vb. pf. sich müde husten, Polj.
  9. nabrẹ̑jiti se, -im se, vb. pf. trächtig werden, (o ovcah) Dalm.
  10. nabrę́kəł, -kla, adj. angeschwollen, aufgeworfen: nabrekla ustna, aufgeworfene Lippen, Erj. (Som.); nabrekla pšenica, der Kegelweizen, Cig.
  11. nabrę́klica, f. der Kegelweizen, Cig.
  12. nabrę́kniti, -brę̑knem, vb. pf. anschwellen, aufdunsen, Jan., C., Erj. (Som.); seme nabrekne, Nov.; žile na obrazu mu nabreknejo, Erj. (Izb. sp.).
  13. nabrę̑ncati, -am, vb. pf. aufbauschen ( fig.): košato nabrencana razlaka, Levst. ( LjZv.).
  14. 1. nabrę̑nkati, -am, vb. pf. 1) anklimpern; — 2) durchprügeln, Jan.
  15. 2. nabrę̑nkati, -am, vb. pf. 1) schwängern: žensko n., Erj. (Torb.); — 2) n. se vina, sich mit Wein berauschen, LjZv.
  16. nabrę́nkniti, -brę̑nknem, vb. pf. 1) anschwellen machen: nabrenknjen, = nabrekel, angeschwollen, C.; vollgestopft, C.; — 2) schwängern, Tolm.
  17. nabrésti, -brédem, vb. pf. 1) einen Streich spielen: n. komu kaj, n. jo komu, Cig., M.; — 2) n. se, sich müde waten, Cig.
  18. nabrẹ́žen, -žna, adj. am Ufer befindlich, Ufer-, nk.
  19. nabrẹ̑žje, n. der Quai, Jan., DZ., nk.
  20. nabrísati, -brı̑šem, vb. pf. 1) durchwichsen, Zora; besiegen (in einem Process), ins Bockshorn jagen, Polj.; — 2) n. se, sich aufputzen, Z.
  21. nabríti se, -brı̑jem se, vb. pf. das Barbieren satt bekommen, Cig.
  22. nabrízgati, -brı̑zgam, vb. pf. anspritzen, Cig.
  23. nabŕkati, -bȓkam, vb. pf. 1) snega je malo nabrkalo (= nekoliko se ga je naletelo), Gor.; — 2) nabrkan = narezan ( n. pr. list kake rastline), Krn- Erj. (Torb.).
  24. nabrljúzgati, * -ȗzgam, vb. pf. abohrfeigen, Jan. (H.).
  25. nabȓskati, -am, vb. pf. anscharren: kokoš je zemlje nabrskala; — točo komu n. (= narediti), LjZv.
  26. nabrúsiti, -im, vb. pf. scharf schleifen, schärfen; nabrušen nož, meč; — nabrušen jezik, eine scharfe Zunge; — n. koga, aufhetzen, C.
  27. nabȓzdnica, f. der Sprungriemen beim Pferde, V.-Cig.
  28. nabȗckati, -am, vb. pf. = nabodckati, bespicken, Cig.
  29. nabúčati se, -ím se, vb. pf. sich satt tosen.
  30. nabudláti, -ȃm, vb. pf. füllen (von Speisen), Cig.; z zeljem nabudlan, Cig.; n. klobaso, Z.
  31. nabúhəł, -hla, adj. bauschig, wulstig, Cig.; — schwülstig, Jan.; bombastisch, Cig. (T.).
  32. nabúhlost, f. die Aufgedunsenheit, Cig.; — die Schwülstigkeit, Jan.; der Bombast, Cig. (T.).
  33. nabúhniti, -bȗhnem, vb. pf. 1) aufdunsen, Cig.; — 2) auftreiben, aufgedunsen machen, Mur.; n. se, aufdunsen, anschwellen, Cig.; — nabuhnjen, aufgedunsen: n. obraz, Cig.; bauschig, Cig.
  34. nabȗhnjenəc, -nca, m. ein aufgedunsener Mensch, Cig.
  35. nabuhováti, -ȗjem, vb. impf. ad nabuhniti; auftreiben, aufgedunsen machen, Mur.
  36. nabúlati, -am, vb. pf. füllen: klobase n., Jan.; — prim. bulati.
  37. nabúliti se, -im se, vb. pf. aufdunsen: nabuljen, aufgeblasen, Bes.
  38. nabȗnkati, -am, vb. pf. abpauken, abprügeln.
  39. nabúriti, -im, vb. pf. erzürnen, Jan.; naburjen, aufgebracht, Gor.
  40. nabȗšək, -ška, m. der Puffärmel, Jan. (H.).
  41. nàc, náca, m. = norec ( prim. tirol.-nem. natz, alberne Person), Tolm.- Štrek. (Let.).
  42. nacácati, -am, vb. pf. ankleistern, Jan. (H.).
  43. nacẹdíti, -ím, vb. pf. anseihen, antröpfeln lassen; iz navrtanih dreves si nacediti v kozarec nekoliko soka, LjZv.; — n. se, antröpfeln; iz nagnjenega soda se je še nekoliko kalnega vina nacedilo.
  44. nacẹ́jati, -am, vb. impf. ad nacediti.
  45. nacę́pati, -cę̑pam, -pljem, vb. pf. in irgend einer Menge herunterfallen; črez noč je nacepalo veliko hrušek z dreves.
  46. nacẹ́piti, -im, vb. pf. 1) in irgend einer Menge spalten; drv (premalo, dosti, za cel teden) n.; in irgend einer Menge pfropfen; trideset dreves nacepiti v enem dnevu; — 2) anschlitzen, anspalten, ein wenig spalten, Cig.; nacepljen, gespalten ( bot.), Cig. (T.); n. list, Tuš. (R.); — 3) n. se, sich satt spalten oder pfropfen.
  47. nacẹpljeváti, -ȗjem, vb. impf. ad nacepiti 2), (nacepovati) Cig.
  48. nacẹ́stən, -stna, adj. auf der Straße befindlich: nacestno osobje pri železnici, das Streckenpersonale, DZ.
  49. nacı̑frati, -am, vb. pf. schmücken: ves pisan in ves nacifran, LjZv.
  50. nacijáziti, -im, vb. pf. zusammenschleppen, eilig zusammenbringen, Gor.
  51. nacìk, -cíka, m. der säuerliche Beigeschmack des Weines, (nácik) jvzhŠt.; — der Beigeschmack ( fig.), Ravn.- Valj. (Rad).
  52. nacikováti, -ȗjem, vb. impf. anspielen, Cig., Jan.; — prim. cikati.
  53. nacízati se, -am se, vb. pf. sich satt saugen, M., Z.
  54. nacı̑znik, m. ein Hütchen zur Erhebung der Brustwarzen, Mur.
  55. nacmáriti, -im, vb. pf. in irgendeiner Menge schmoren, Cig.
  56. nacmę́rdati se, -am se, vb. pf. sich satt winseln, ausraunzen, Cig.
  57. nacmę́riti se, -im se, vb. pf. = nacmerdati se, Polj.
  58. nacmę̑vkati, -am, vb. pf. anwinseln, Cig.
  59. nacmokáti, -ȃm, vb. pf. 1) aufklecken; blata n. na steno; — 2) n. se, sich satt schmatzen; — = cmokaje se najesti.
  60. nacurẹ́ti, -ím, vb. pf. ansickern.
  61. nacurljáti, -ȃm, vb. pf. = nacureti, Cig.
  62. nacúzati se, -am se, vb. pf. sich satt saugen.
  63. nacvíliti se, -im se, vb. pf. sich satt winseln.
  64. nacvrẹ́ti, -cvrèm, vb. pf. in einer gewissen Menge im Fett backen; za pojedino mnogo n.; boba n. za semenj, Polj.
  65. načákati se, * -am se, vb. pf. des Wartens satt werden.
  66. načəbljáti se, -ȃm se, vb. pf. sich satt flüstern oder lispeln, Cig.
  67. načebrnjáti, -ȃm, vb. pf. n. komu polna ušesa, die Ohren voll schwatzen, Zora.
  68. načəčkáti, -ȃm, vb. pf. = načrčkati.
  69. načèh, -čéha, m. der Riss, der Anbruch, Cig.
  70. načéhniti, -čę̑hnem, vb. pf. = načesniti.
  71. načehováti, -ȗjem, vb. impf. ad načehniti, Jan.
  72. nȃčək, -čka, m. = nac, Tolm.- Štrek. (Let.).
  73. načȇłək, * -łka, m. das Stirnband, Jan.
  74. 1. načę́len, -lna, adj. grundsätzlich, principiell, Jan., Cig. (T.), C., nk.; — prim. načelo.
  75. 2. načéłən, * -łna, adj. auf der Vorderseite befindlich: načȇłni list, das Titelblatt, Jan. (H.).
  76. načéliti, * -im, vb. pf. eine gewisse Menge Getreide aus Garben ausklopfen: načeljeno zrnje, C.
  77. načȇlje, * n. der Kopf einer Schrift: na načelju lista, am Kopfe des Scheines, DZ.
  78. načeljustáti, -ȃm, vb. pf. 1) zusammenschwatzen (o grdem govorjenju); — 2) n. se, zur Genüge Zoten reißen.
  79. načȇłnica, * f. die Vorsteherin, Jan., C., nk.
  80. načȇłnik, * m. 1) der Vorgesetzte, der Vorsteher, der Chef, der Häuptling, Cig., Jan., nk.; postajski n., der Stationsvorstand, DZ.; deželni n., der Landeschef, DZ.; — 2) das Stirnband (= porta), Dict.; n. ali šapelj, Dalm.; die Stirnplatte, Dalm.; n. iz najčistejšega zlata, Jap. (Sv. p.); der Stirnriemen, C., Hip. (Orb.).
  81. načȇłništvọ, * n. die Vorsteherschaft, das Vorsteheramt, nk.
  82. načę́lọ, n. das Princip, der Grundsatz, Cig., Jan., Cig. (T.), nk.; stsl., rus.
  83. načę̑loma, adv. im Princip, principiell, Cig. (T.), C., nk.
  84. načelováti, -ȗjem, vb. impf. an der Spitze stehen, Anführer sein, Obmann sein, anführen, C., nk.
  85. načȇłstvọ, n. die Vorstehung, das Vorsteheramt, C., Cig.; — die Hegemonie, Cig. (T.); — der Vorstand, DZ., Nov.; deželno n., die Landesstelle, DZ., Levst. (Cest.); občinsko n., der Gemeindevorstand, Levst. (Pril.).
  86. načenčáti, -ȃm, vb. pf. 1) zusammenschwatzen; veliko tega mi je načenčal; — 2) n. se, sich satt schwatzen.
  87. načẹ́njati, * -am, vb. impf. ad načeti; von einem Ganzen wegzunehmen anfangen; hlebce n., polne sode n.; — n. se, den Anfang nehmen, nk.
  88. načepę́riti se, -ę̑rim se, vb. pf. = našopiriti se, sich aufputzen, Z.
  89. načepẹ́ti se, -ím se, vb. pf. sich satt hocken, des Hockens müde werden.
  90. načésati, -am, -čę́šem, vb. pf. 1) anreißen; nohte si n.; — 2) eine gewisse Menge abreißen; n. mladih vejic z drevesa; — 3) zusammenkämmen; prahu n. z glave.
  91. načésniti, -čę̑snem, vb. pf. einen Anriss machen; n. se, sich ein wenig anreißen.
  92. načę́tək, -tka, m. 1) der Anfang des Hinwegnehmens von einem Ganzen, das Anbrechen ( z. B. des Brotes), Cig.; — der Anfang, Valj. (Rad); — 2) das, was zuerst von einem Ganzen genommen wird (der Anbruch, der Anschnitt u. dgl.), Cig.; ako je načetek svet, je tudi testo, Jap. (Sv. p.); — die Erstlinge, Jarn.
  93. načę́ti, -čnèm, vb. pf. zuerst von einem Ganzen etwas nehmen, angänzen; hleb kruha n., das erste Stück von einem ganzen Laib Brot abschneiden; poln sod n., aus einem vollen Fass auszuschenken anfangen; jabolko n., den Apfel anschneiden oder anbeißen; prihranjeno n., die Ersparnisse angreifen; kapital (glavnico) n., das Capital angreifen; petek n., die Faste brechen, C.; smreko n., einen Fichtenbaum auflachen, aufritzen, Cig.; — n. se, beginnen, nk.; tukaj se je načelo njegovo znanje s plemenitim mecenom, Levst. (Zb. sp.).
  94. načę̑tič, adv. anfänglich, Mik.
  95. načę́tje, n. = načetek 1), Cig., Jan.
  96. náči, adv., M., ogr.- Vest.; pogl. inači.
  97. načíčati se, -am se, vb. pf. sich satt sitzen (v otročjem govoru).
  98. načı̑čkati se, -am se, vb. pf. = načičati se.
  99. načìn, -čína, m. die Art und Weise, Mur., Cig., Jan., nk.; na ta n., auf diese Art, nk.; na vsak n., jedenfalls, Cig., Jan., nk.; n. postopanja, die Behandlungsart, Cig. (T.); n. razlaganja, die Auslegungsart, Cig.; n. zdravljenja, die Heilart, Jan.; n., die Manier ( stil.), Cig. (T.); — die Methode, Jan., Cig. (T.); — glasovni n., die Tonart, Jan.; — die Modalität, Cig. (T.); der Modus, die Aussageform ( gramm.), Cig., Jan.; n. pr. naznanilni n., der Indicativ, Cig.; hs.
  100. načíniti, -čı̑nim, vb. pf. 1) machen, verfertigen, hervorbringen, C.; verüben: n. prepovedano dejanje, Levst. (Nauk); — verursachen, bewirken, Mur., C.; — 2) n. koga, jemandem einen Possen spielen, Krn- Erj. (Torb.); — verhexen, Cig.

   1 101 201 301 401 501 601 701 801 901  



  Nova poizvedba      Pripombe      Na vrh strani


Strežnik Inštituta za slov. jezik Fr. Ramovša ZRC SAZU Iskalnik: NEVA