Pleteršnikov Slovensko-nemški slovar

mast (251)


  1. mȃst, -ı̑, f. das Fett; bes. zerlassenes Schweinefett: z mastjo zabeliti, Dol.; — zajčja, pasja m., das Hasen-, Hundefett; ribja m., der Fischthran; kravja m., das Rindschmalz, ogr.- C.; drevna m., der Holzbalsam, Cig.; — das Schmierfett; z mastjo si črevlje mazati; bote na mast, v aržetu slast, Schmierstiefel und Geld im Sacke habend, Tolm.- Levst. (M.); — leskova mast (= leskova šiba, palica) čuda dela, die Haselruthe wirkt Wunder, Slom.- C.
  2. mastáč, m. mož, ki grozdje tlači ali masti, C., Vrtov. (Vin.).
  3. mástən, -tna, adj. fett; mastna jed; mȃstnọ črevo, der Mast- oder Fettdarm, Cig.; — mit Fett beschmiert; mastna obleka; — mastna zemlja, fetter Boden; mastna služba, fettes Amt, Cig.; mastna nedelja, der Fastnachtssonntag, vzhŠt.; — mastno govoriti, Sauglocken läuten, V.-Cig.
  4. masteníca, f. die Fleischwurst, Dol.- Cig., Jan.; — die Breiwurst, BlKr.
  5. masteník, m. das Labkraut (galium cruciatum), Jan. (H.).
  6. māstik, m. der Mastixbaum (pistacia lentiscus), Cig., Jan., C.
  7. māstika, f. der Mastix (ein Harz), Cig. (T.).
  8. māstikov, adj. Mastix-, Cig., Jan.; mastikovo drevo, der Mastixbaum, Cig., Jan.; mastikova smola = mastika, der Mastix, Cig., Jan.
  9. mastı̑łnica, f. die Kelter, das Kelterhaus, Cig.
  10. mastı̑łnik, m. velika kad, v kateri maste grozdje, der Kelterkasten, Stopice- Erj. (Torb.).
  11. mastílọ, n. das Fett, Nov.- C.; die Salbe, Jan.
  12. mastı̑t, adj. 1) fett, Mur., Jan., Met., Mik.; feist, bausbackig, Jan.; — 2) sich breit machend, Meg., C.; mastito s kom korakati, Levst. (Zb. sp.); Žene, možaki tudi, Mastito pristopajte! Levst. (Zb. sp.).
  13. 1. mastíti, -ím, vb. impf. 1) fett machen, schmalzen, Mur.; — mit Fett besudeln, Mur., Cig.; — m. se, sich wohl schmecken lassen, schmausen; na svatovščinah se m.; — brado si m., sich es wohl geschehen lassen, Jan. (H.).
  14. 2. mastíti, -ím, vb. impf. quetschen, Notr., Prim.; grozdje m., Trauben zerquetschen, treten, Cig., Vrtov. (Vin.), Notr., Prim.; v vreči se maste olike, kadar se dela olje, Kras- Erj. (Torb.); — = gnesti, tlačiti: vedomec ga je mastil, LjZv.; — prim. 2. mestiti.
  15. 1. mastı̑vəc, -vca, m. der Fettmacher, Cig.
  16. 2. mastı̑vəc, -vca, m. der Traubentreter, der Kelterer, Cig., (mestivec) Jan.
  17. mȃstnat, adj. fetticht, Cig., Jan.
  18. mȃstnəc, -nəca, m. der Speckstein, Jan.
  19. mastníca, f. 1) der Mastdarm, der Fettdarm, Mur., Cig., Jan., Vod. (Bab.); — 2) neka trda in mastna klobasa, Brkine- Erj. (Torb.); die Plunzwurst, Jurč., Ig (Dol.); — 3) neka trava: pogl. masnica.
  20. mastníčən, -čna, adj. Mastdarm-: mastnı̑čna čutnica, der Mastdarmnerv, Cig.
  21. mastník, m. 1) der Mastdarm, Cig. (T.); — 2) = salovec, der Speckstein, Cig.; — der Seifenstein, C.
  22. mastnína, f. = maščoba, Jarn., Mur., Cig.
  23. mastnjáča, f. eine schmierige, mit Fett besudelte Frauensperson, Mur.
  24. 1. mastnják, m. eine schmierige, mit Fett besudelte Mannsperson, Mur.
  25. 2. mastnják, m. der Oelpresser, C., vzhŠt.
  26. mástnost, f. die Fettigkeit.
  27. mastnóta, f. = mastnost, Jan. (H.).
  28. bokatojámast, adj. convex-concav, Cig. (T.).
  29. címast, adj. Keime habend: pšenica je že cimasta, SlGor.
  30. čȃlmast, adj. mit dem Turban versehen, C.
  31. čȓmast, adj. brandig, Cig.; črmasta krvomoča, Nov.
  32. damȃst, m. neka vrsta tkanine, der Damast.
  33. damȃstov, adj. aus Damast.
  34. dímast, adj. wie vom Rauch gefärbt, schwarzroth, rauchgelb.
  35. dragomȃst, f. = draga mast, Cig., Jan.; pogl. balzam; hs.
  36. dragomȃstnik, m. = dlakavi ravš, planinski balzam, das rauhhaarige Alpenröslein (rhododendron hirsutum), Tuš. (R.), Medv. (Rok.), Vrt.
  37. drmástiti, -ȃstim, vb. impf. mit Geräusch gehen, Z.; = po kaki gošči iti, C.; — hastig arbeiten, C., Z.; d. v kaj, hineinsprengen, Cig.
  38. dvojnojámast, adj. biconcav, Sen. (Fiz.).
  39. gomȃst, f. neka bolezen od kruha iz snetive moke, ki napravlja gomazenje pod kožo, C., Pohl. (Km.).
  40. mast, adj. strauchartig, buschicht, staudenförmig, Cig., Jan., Cig. (T.).
  41. gúmast, adj. gummicht, Cig.; gumaste smole, die Gummiharze, Cig. (T.).
  42. hółmast, adj. hügelig, C., Z.
  43. hrómast, adj. lahm, krüppelhaft, Cig., Jan., C.
  44. izbočenojámast, adj. convexconcav, Sen. (Fiz.).
  45. izmastíti, -ím, vb. pf. ausquetschen, auskeltern, Šol.; vse grozdje i., C.; — prim. zmastiti, mestiti.
  46. izmastíti se, -ím se, vb. pf. feist werden, C.
  47. jámast, adj. 1) grubenartig; — concav, Cig. (T.); dvojno j., biconcav, Cig. (T.); — 2) grubig, voll Gruben, Mur., Cig., Jan.; jamasta cesta, Z.; — 3) höhlig, Cig.; jamaste peči, Grottenfelsen, C.; — löcherig, Cig., Jan.
  48. jamastoizbǫ̑čen, adj. convexconcav, Sen. (Fiz.).
  49. jāšmast, adj. jaspisartig: jašmasti opal, der Jaspisopal, Cig.
  50. klȃmast, adj. tölpelhaft, Cig., Jan., C.; delala se je preprosta in klamasta, Jsvkr.
  51. kolomȃst, f. die Wagenschmiere, Mur., Mik., Jarn. (Sadj.).
  52. kósmast, adj. zotticht, Cig.
  53. kȗkmast, adj. schopfig, mit großem Schopf, C.; kukmasta kapa, Npes.-Vraz; — gefüllt, doppelt (von Blüten): kukmasti fajgeljni, vzhŠt.- Pjk. (Črt.).
  54. kȗpmast, adj. = kukmast, schopfig, Mur.
  55. lı̑mast, adj. leimicht, Cig.
  56. lomȃst, f. geräuschvolles Brechen oder Niederreißen, M.; ( z. B. beim Treten auf dürre Reiser, C.); — der Windriss, Cig.; — gewaltsames Einbrechen, Mur., Jan., C.; — der Ungestüm, Jan., Mik.; morska l., der Meeressturm, Ravn.; der Tumult, Cig., Jan.
  57. lomȃst, m. kdor lomasteč kaj pokončuje, Lašče- Levst. (Rok.).
  58. lomástanje, n. ungestümes Gehen, Dict.
  59. lomástati, -am, vb. impf. ungestüm, geräuschvoll einhergehen, Habd.- Dict.
  60. lomȃstən, -stna, adj. ungestüm, tumultuarisch, Cig.
  61. lomástiti, -ȃstim, vb. impf. ungestüm o. mit Geräusch einhergehen, rennen, stürmen; l. skozi goščavo, Cig.; v hiše l., in die Häuser einbrechen, C., M.; tumultuieren, C.; — schnell, ungestüm arbeiten, C.; — z rokami l., die Hände ringen, C.
  62. lomastljı̑vəc, -vca, m. der Ungestüme, Fr.- C.
  63. nagloúmast, adj. jähzornig, C.
  64. namastíti, -ím, vb. pf. 1) mit Fett anschmieren o. besudeln, Mur., Cig.; — 2) n. se, sich satt schmausen, Z.
  65. nẹ́mast, adj. dumm, C.
  66. odlomástiti, -ȃstim, vb. pf. ungestüm sich entfernen, entstürmen, Cig., Raič (Slov.).
  67. odrmástiti se, -ȃstim se, vb. pf. = odreti se, odreti si kožo, sich die Haut abschürfen, Trenta, Soča, Plužna- Erj. (Torb.).
  68. olomástiti, -ȃstim, vb. pf. allenthalben mit Ungestüm brechen: drevje o., C.
  69. omȃst, f. 1) der Wandanwurf, der Lehmanwurf an hölzernen Häusern, C.; — 2) kar se na rano položi, der Überschlag bei Wunden, Guts.
  70. omástən, -stna, adj. etwas fett, C.
  71. omastíti, -ím, vb. pf. fett machen, mit Fett beschmutzen; o. si roke; o. se, sich mit Fett beschmutzen.
  72. otámast, adj. betäubt, Z.
  73. pālmast, adj. palmenartig: palmasta rastlina, das Palmengewächs, Cig.
  74. pížmast, adj. bisamartig, Cig.
  75. plitvojámast, adj. flachvertieft, Cig.
  76. ploskojámast, adj. planconcav, Cig. (T.).
  77. podgrómast, adj. podagrisch, Cig., Dol.
  78. podmȃst, f. der Schmerbodensatz, Mur.- Cig.; der Bodensatz des zerlassenen Fettes, Z.
  79. podrmástiti, -ȃstim, vb. pf. mit Geräusch oder ungeschlacht zertreten, Dict.; niederschlagen, umreißen, Jan.; zerstören, M.
  80. polomȃst, f. der Windriss, Cig.
  81. polomastı̑təv, -tve, f. das Niederreißen, die Verwüstung, Jan.
  82. polomástiti, -ȃstim, vb. pf. mit Ungestüm niederbrechen, niederreißen, verwüsten, zerstören; vihar je drevje polomastil; medved je žito polomastil, der Bär hat das Getreide niedergeschlagen, Cig.
  83. pomastíti, -ím, vb. pf. fett machen, mit Fett beschmieren, C., Z.; obleko, prste si p.
  84. premástən, -stna, adj. zu fett; — überaus fett.
  85. premastíti, -ím, vb. pf. mit Füßen durchtreten, durchkeltern, Cig., C.
  86. pridrmástiti, -ȃstim, vb. pf. mit Ungestüm kommen, Cig., C.
  87. prilomȃst, f. das stürmische Andringen, der Einfall: po prilomasti madžarski, Navr. (Kop. sp.); p. Sasov, Let.
  88. prilomástiti, -ȃstim, vb. pf. mit Ungestüm herankommen, heranstürmen; v hišo p., mit der Thüre ins Haus fallen, Cig.
  89. rámast, adj. 1) armförmig, Cig., Jan.; — 2) = ramat, Jan. (H.).
  90. ravnojámast, adj. planconcav, Sen. (Fiz.).
  91. razlomástiti, -ȃstim, vb. pf. mit Ungestüm zerbrechen, zersprengen, Cig.
  92. romȃst, f. das Geräusch, C.
  93. slámast, adj. strohgelb, Jan. (H.).
  94. sojámast, adj. biconcav, h. t.- Cig. (T.).
  95. šę́mast, adj. 1) maskenähnlich; — fratzenhaft, Jan.; — 2) dumm, närrisch; š. človek; š. izprevod, Navr. (Let.); — š. konj (če se rad plaši), Gor.
  96. šemástiti, -ȃstim, vb. impf., pogl. šumastiti.
  97. šlẹ́mast, adj. helmförmig, Jan.
  98. štrámast, adj. dumm, Z.
  99. šȗmast, adj. berauscht, C.
  100. šumástiti, -ȃstim, vb. impf. rauschen, (šem-) C., Bes.

1 101 201  



  Nova poizvedba      Pripombe      Na vrh strani


Strežnik Inštituta za slov. jezik Fr. Ramovša ZRC SAZU Iskalnik: NEVA