Pleteršnikov Slovensko-nemški slovar

m (66.748-66.847)


  1. šegàv, -áva, adj. 1) klug, pfiffig, schlau, Habd.- Mik., Dict., Cig., Jan., Dalm. (Reg.); k temu hudič šegavo pomaga ("meisterlich"), Krelj; šegavo komu v oči gledati, Zv.; čudno in šegavo ravnati s kom, Dalm.; šegavo govorjenje Ciceronovo, ("meisterliche Sprache"), Krelj; — 2) witzig, Cig., Jan., BlKr.- Mik., nk.; tudi: šégav, BlKr.- Erj. (Torb.); — 3) = nagajiv, vzhŠt.; — 4) launenhaft: šegav kakor vreme, C.
  2. šegȃvəc, -vca, m. der Witzbold, der Possenreißer, Cig., Jan.
  3. šégica, f. dem. šega: ošabni farizej celo Bogu se podpre in mu šegice, ki jih je trdil, šteje, Ravn.
  4. šeják, m. der Froschbiss (hydrocharis), Medv. (Rok.), (šejek), C.
  5. šēlak, m. neka smola, der Schellack, Cig. (T.).
  6. šélin, -ína, m. der Sellerie (apium graveolens), Štrek.; — prim. zelena.
  7. šeljút, m. = malovreden človek, BlKr.- Let.
  8. šeljútati, -am, vb. impf. = počasi hoditi, BlKr.- Let.; — prim. šljutati.
  9. šèn, šę́na, m. der Rothlauf; — pogl. všen, pšeno.
  10. šenčȗrka, f. die Sumpfdotterblume (caltha palustris), ( nam. šentjurka), Livek- Erj. (Torb.).
  11. šę̑nki, m. pl. 1) die Finnen, Cig., Nov.; — 2) = metljaji, Erj. (Izb. sp.); — pogl. pšenki.
  12. šènt, šę́nta, m. 1) š. je hud duh, najbolj škoduje na sveti večer, Trst. ( Glas.); babji š., izpaka, ki na drevju stoka in vsacega, katerega v roke dobi, oskube ali pa se mu v lase zafrkoči, Nov.; — 2) kletvica: da te šenta! Valj. (Rad); ti šent ti! da te šent opali! kje si tega šenta dobil? Levst. (Rok.); — prim. šent ( adj.).
  13. šę̑ntaj, interj. kletvica: da bi te šentaj! Polj.; šentaj smo leteli! LjZv.; kam te je šentaj nesel! Levst. (Rok.).
  14. šę̑ntanəc, -nca, m. kletvica: = šentan človek ali žival: kam greš, šentanec? Levst. (Rok.).
  15. šę́ntati, šę̑ntam, vb. impf. 1) = z besedo "šent" preklinjati, Meg., Dict., Z.; — 2) šę̑ntan, vermaledeit; ti šentana para!
  16. šentávati, -am, vb. impf. šentati 1), Rez.- Mik.
  17. šę́ntavəc, -vca, m. = preklinjavec, Meg., Dalm., Jap.; božji š., der Gotteslästerer, Krelj.
  18. šentjánževəc, -vca, m. 1) der Johannissegen, der Abschiedstrunk; prinesti še šentjanževca; piti š.; — 2) der Monat Juni, Št.- Z.; — 3) das Johanniskraut (hypericum perforatum), Polj.
  19. šentjánževica, f. 1) der Johannissegen, der Abschiedstrunk, Cig., Jan., Mik., Npes.-K.; — 2) das Johanniskraut (hypericum perforatum), Medv. (Rok.), Valj. (Rad).
  20. šentováti, -ȗjem, vb. impf. = šentati 1); übhpt. fluchen, lästern.
  21. šentovȃvəc, -vca, m. der Flucher, der Lästerer.
  22. šę́pa, f. 1) die Hinkende, die Lahme, Cig.; der Krummfuß, der Hinkfuß (psovka), BlKr.- M.; — 2) der krumme Fuß, BlKr.- M.
  23. šepák, m. der Hinkende, jvzhŠt.
  24. šę́panje, n. das Hinken, das Krummgehen.
  25. šę́pati, -pam, -pljem, vb. impf. hinken; na eno nogo, na obe nogi š.
  26. šę́pavəc, -vca, m. der Hinkende, der Krummfuß, Jan., BlKr.- M.
  27. šę́pavka, f. die Hinkende, der Krummfuß, BlKr.- M.
  28. šę̑pəc, -pca, m. der Hinkende.
  29. šę́pər, -pra, m. 1) das Holzscheit, Valj. (Rad); — die Stange, C.; — 2) der Spieß, C.; — das Reifende, C.
  30. šepę́riti se, -ę̑rim, vb. impf. = ščeperiti se, šopiriti se, C., Levst. (Rok.).
  31. šepę́sati, -am, vb. impf. hinken, C., SlN.
  32. šepę́sniti, -ę̑snem, vb. pf. hinkend fehltreten, C.
  33. šepə̀t, -ptà, m. das Geflüster, das Gelispel, Valj. (Rad); (šept) Mur.; (tudi: šepèt, -ę́ta, Jan.).
  34. šəpətáč, m. der Flüsterer, Jan.
  35. šəpətáti, -ətȃm, -áčem, (-ę́čem), vb. impf. flüstern; — rauschen (o perju), Mur.
  36. šəpətȃvəc, -vca, m. der Flüsterer; — der Souffleur, Cig., C., nk.
  37. šəpétəc, -tca, m. das Gelispel, Jan.
  38. šəpę́tniti, -ę̑tnem, vb. pf. leise sagen, zuflüstern, C., Z., nk.; š. komu kaj na uho, Erj. (Izb. sp.).
  39. šę̑pkati, -am, vb. impf. ein wenig hinken, C.
  40. šəpljáti, -ȃm, vb. impf. halblaut und schnell hintereinander reden, flüstern, C., Lašče ( Dol.).
  41. šə̀pniti, šə̀pnem, vb. pf. flüsternd, lispelnd, leise sagen, C., nk.; šepnila je pred se, sie flüsterte vor sich hin, LjZv.; (pravilno bi bilo: šəpníti, šápnem, Cv.).
  42. šəpòt, -óta, m. = šepet, das Geflüster, Jan.
  43. šeprȗn, m. plašč iz bičja ali lipovega lubja, kakršne so nekdaj pastirji imeli, Polj., Idrija; prim. srvn. schaprûn, kurzer Mantel.
  44. šəptáč, m. = šepetač, der Flüsterer, Cig.
  45. šəptáti, -ȃm, vb. impf. = šepetati; ( praes. tudi: šə̀pčem, ogr.-[ Valj.]).
  46. šəptȃvəc, -vca, m. = šepetavec, Cig., Jan.
  47. šepúr, -rja, m. = šapur, vodir, Fr.- C.
  48. šéreg, -ę́ga, m. die Schar, ogr.- Valj. (Rad); prim. madž. sereg, Mik. (Et.).
  49. šę̑st, num. sechs, ob šéstih, um 6 Uhr; ( prim. devet); — ni pet, ni šest, mir nichts, dir nichts, nk.; tako si mogočnik — ni pet ni šest — prisodi novih vasi, Navr. (Let.).
  50. šesták, m. 1) = šestica, ein Sechskreuzerstück, Cig., Jan.; — 2) = šestošolec, der Sextaner, Valj. (Rad); — 3) das Sechstel (ein Maß), Mur.
  51. šestár, -rja, m. der Zirkel, Z.; "temu orodju smo rekli poprej šestar", Solkan- Erj. (Torb.); — tudi hs.; prim. it. sesta, Zirkel, Mik. (Et.).
  52. šestáriti, -ȃrim, vb. impf. zirkeln, Jan. (H.).
  53. šestdánski, adj. sechstägig, Mur.
  54. šę̑stdeset, num. sechzig.
  55. šestdeseták, m. sechzigjähriger Mann, V.-Cig., Jan.
  56. šestdesetdánski, adj. sechzigtägig, Mur.
  57. šestdesetę̑r, num. sechzigerlei; — prim. četver.
  58. šę̑stdeseti, num. der sechzigste.
  59. šę̑stdesetič, adv. zum sechzigstenmal.
  60. šestdesetı̑nski, adj. sexagesimal, Cig. (T.), C.
  61. šę̑stdesetkrat, adv. sechzigmal.
  62. šę̑stdesetkratən, -tna, adj. sechzigmalig, Mur.
  63. šestdesetlẹ́tən, -tna, adj. sechzigjährig, Mur.
  64. šę́stəc, -tca, m. der Sechste, Valj. (Rad).
  65. šestę̑r, f. das Sechsgespann, Mur.
  66. šestę̑r, num. sechserlei; — prim. deseter.
  67. šesterák, m. der Sechsender, Jan.
  68. šestę̑rəc, -rca, m. 1) der Hexameter, Zora; — 2) das Hexaeder, Jan., Cig. (T.); — 3) der Sextant, C.
  69. šestę̑rək, -rka, m. = šesterna nit, gesechster Faden, Mur., Cig.
  70. šesterína, f. das Sechsgespann, Mur., Met., Burg. (Rok.).
  71. šestę̑rka, f. 1) die Sechs, Mur.; — 2) ein sechszähliges Kleeblatt, Mur.
  72. šestę̑rnik, m. 1) der Sechsender, Cig.; — 2) der Sextant, Jan.; — 3) der Hexameter, Zora.
  73. šesteroglásən, -sna, adj. sechsstimmig, Cig.
  74. šesterokǫ̑tnik, m. das Sechseck, Cel. (Geom.).
  75. šesteroròk, -rǫ́ka, adj. sechsarmig, Cig., Jan.
  76. šesterospẹ̀v, -spẹ́va, m. das Sextett, nk.
  77. šesterostǫ̑pnik, m. der Hexameter, Cig. (T.).
  78. šę́sti, num. der sechste.
  79. šę́stič, adv. sechstens, zum sechstenmal.
  80. šestı̑lar, -rja, m. (kovač) š., der Zirkelschmied, Cig., Jan.
  81. šestílọ, n. 1) = orodje, s katerim sodarji šesti del krožnega oboda določujejo, Mur.; der Zirkel, vzhŠt.- Mur., Kr., Št.- Cig., Jan., Cel. (Geom.), BlKr., Ist.; sabljasto š., der Bauchzirkel, Cig. (T.); — 2) psovka: der Narr, C.; — prim. šestar.
  82. šestína, f. das Sechstel, Cig., Jan., M.
  83. šestíti, -ím, vb. impf. s šestilom šesti del krožnega oboda odmerjati, zirkeln, Mur., Jan.; prim. it. sestare, zirkeln.
  84. šę̑stka, f. 1) die Sechs, der Sechser, Mur., Jan.; — 2) ein sechszähliges Kleeblatt, Mur.
  85. šę̑stkati, -am, vb. impf. 1) = šestiti, Mur., vzhŠt.; — 2) zu sechs Schlägen dreschen, M., C.; zu sechs Schlägen hämmern, M.
  86. šę̑stkrat, adv. sechsmal.
  87. šę̑stkratən, -tna, adj. sechsmalig.
  88. šestnájst, num. sechzehn.
  89. šestnajstę̑r, num. sechzehnerlei; — prim. četver.
  90. šestnajstę̑rka, f. das Sechzehntelformat, das Sedezformat, Cig., Jan., Cig. (T.).
  91. šestnájsti, num. der sechzehnte.
  92. šestnájstič, adv. sechzehntens, zum sechzehntenmal.
  93. šestnájstkrat, adv. sechzehnmal.
  94. šę̑stnica, f. die Sext im Brevier, C.
  95. šestogubánəc, -nca, m. = šestogubec, BlKr.
  96. šestogȗbəc, -bca, m. der Blättermagen der Wiederkäuer, der Psalter, C., Lašče- Erj. (Torb.); turji š., Levst. (Zb. sp.).
  97. šestonedẹ̑ljkinja, f. die Wöchnerin, Mur., Danj.- Mik.
  98. šestonǫ̑žəc, -žca, m. ein sechsfüßiges Thier, der Sechsfuß, Cig.
  99. šestopèr, -pę́ra, m. bat šestoper = šestopernica, Mik.
  100. šestopę́rən, -rna, adj. sechsstrahlig, Erj. (Min.).

   66.248 66.348 66.448 66.548 66.648 66.748 66.848 66.948 67.048 67.148  



  Nova poizvedba      Pripombe      Na vrh strani


Strežnik Inštituta za slov. jezik Fr. Ramovša ZRC SAZU Iskalnik: NEVA