Pleteršnikov Slovensko-nemški slovar
m (60.348-60.447)
-
rı̑džka, f. eine fuchsrothe Stute, Mur., vzhŠt.- C.
-
rı̑džko, m. ein fuchsrothes Pferd, der Fuchs, ob spodnji Dravi- C. ( Vest.).
-
rı̑f, m. die Elle, jvzhŠt., kajk.- Valj. (Rad).
-
rífəlj, -flja, (-fəljna), m. 1) die Riffel, Cig., Jan., BlKr.; — 2) der Fletschzahn, der von der Lippe nicht bedeckt wird, Cig.; — iz nem.
-
rifkáti, -ȃm, vb. impf. riffeln: r. lan, debeljačo, BlKr.
-
rifljáč, m. der Riffler, Cig.
-
rifljáti, -ȃm, vb. impf. riffeln, Cig.; lan, debeljačo r., BlKr.
-
rifnáti, -ȃm, vb. impf. = rifljati, riffeln: lan r., Notr.
-
rı̑g, m. 1) der Rülps, Cig., Jan.; — 2) das Eselsgeschrei, Cig., Jan.
-
1. rı̑ga, f. 1) das Rülpsen, Meg.; — 2) der Sturmhut (aconitum lycoctonum), Soča- Erj. (Torb.).
-
2. ríga, f. = kos zemlje, ki v potok sega, die Erdzunge, Kr.- Valj. (Rad).
-
rígati, rı̑gam, vb. impf. 1) sich erbrechen, Bolc- Erj. (Torb.), Mik.; — 2) riga se mi, es stößt mir auf, ich rülpse; — 3) schreien wie der Esel: osel riga, Mur., LjZv., Dol.
-
rígavəc, -vca, m. der Rülpser, Cig.
-
rı̑gəc, -gca, m. die stumpfblättrige Rampe (erucastrum obtusangulum), Medv. (Rok.).
-
rı̑gəljčək, -čka, m. = rigljec, Polj.
-
rı̑gljəc, -gljəca, (-gəljca), m. das Gänseblümchen, Tuš. (R.); = beli rigeljci, Josch; — rigljec, das Rindsauge (buphthalmum salicifolium), Josch; (beli rigeljci tudi = die Wucherblume [chrysanthemum leucanthemum], Josch).
-
rígniti, rı̑gnem, vb. pf. rigne se mi, es stößt mir auf, ich rülpse, Cig., Jan.
-
rigorīst, m. preostrež, der Rigorist.
-
ríhəlj, -lja, m. = rifelj, die Riffel, Mur., Jan., C.
-
rihljáč, m. der Riffler, Jan.
-
rihljȃnčən, -čna, adj. = ohlančen: rihljančno platno, mittelfeine Hausleinwand, jvzhŠt.
-
rihljáti, -ȃm, vb. impf. = rifljati, riffeln, Mur., Jan.
-
2. ríja, f. 1) das Wagengeleise: kolna r., C.; — 2) die Ritze, C.; — 3) der Streif, C.; — prim. riti.
-
ríjan, m. živinče rdečkaste ali rjavkaste dlake, Cig., BlKr.- Let.; — prim. ridžan.
-
rı̑k, m. das Gebrülle, Jan.
-
ríkati, rı̑kam, -čem, vb. impf. brüllen, Guts.- Cig., Mur., Jan.; — schreien ( v. Esel), Levst. (Zb. sp.).
-
rı̑ł, rı̑la, m. odžagan kos debla, das Stammstück, Mur., Jan., vzhŠt.; v rile zagozde zabijati, Danj. (Posv. p.).
-
rílast, adj. rüsselförmig, Cig., Jan.
-
rı̑łčar, -rja, m. das Rüsselthier, Jan.
-
rı̑łčast, adj. rüsselförmig; — geschnäbelt: rilčasta ladja, C.
-
rı̑łčat, adj. mit einem Rüssel versehen, Rüssel-, Cig.
-
rı̑łčək, -čka, m. dem. rilec; 1) das Rüsselchen; — 2) der Milchzahn, Jan., Rib.- Mik., Erj. (Som.); — 3) der Calvilleapfel, Cig., C.; — 4) neka vinska trta: der Riesling, M., C.
-
rı̑łčkar, -rja, m. der Rüsselkäfer, Cig., Jan., Erj. (Ž.), Nov.
-
rı̑łəc, -łca, m. 1) der Rüssel; — r. kuhati = jezen biti, schmollen, Kr.; — 2) ein vorspringender Theil, der Vorsprung, Cig., Jan.; das Vordertheil des Schiffes, Cig., C.; — der vorderste Theil des Holzschuhes, Cig.
-
rílọ, n. der Rüssel, Mur.- Cig., Jan., Cig. (T.).
-
rincati, -am, vb. impf. = rintati, Z., pogl. ritati.
-
rı̑nčica, f. dem. rinka, das Ringlein.
-
rı̑nəc, -nca, m. der Stoß, C., Z.
-
rı̑ngiščica, f. ovčje ime, Erj. (Torb.).
-
ríniti, rı̑nem, vb. impf. 1) schieben, drängen; voz r.; — 2) sich drängen, dringen; kam rineš? wohin drängst du dich? rastlina rine iz zemlje; mozoljček rine izpod kože; — tako rinemo naprej, so fretten wir uns durch, Z.; — 3) r. se, sich drängen, dringen; kam se rineš? r. se na koga, jemanden anfallen, ogr.- C.
-
rı̑nka, f. der Ring; — iz nem.
-
rintati, -am, vb. impf., C., pogl. ritati.
-
ripèč, -ę́ča, adj. = rupeč, von innerer Hitze geröthet (von Wunden, von der Schamröthe u. dgl.), Dict., Cig., C.; ripeč madež, Dalm.; — schamroth, Notr.- Cig.; — ( beißend, Guts.); — prim. ripiti se.
-
rípəlj, -plja, m. = rifelj, Cig., Jan.
-
rípiti se, rı̑pim se, vb. impf. sich röthen: črešnje se ripijo, BlKr.- Let.: (ripiti, scharf beißen [von Wunden], Guts.); — prim. ripeč.
-
ripljáti, -ȃm, vb. impf. = rifljati, Cig., Jan.
-
rı̑psati, -am, vb. impf. reiben, wetzen, bes. beim Sitzen wetzen; r. se, sich wetzen, Cig.; — prim. ribati.
-
1. rı̑s, m. der Luchs (felis lynx), Dict., Mur., Cig., Jan., Frey. (F.), Erj. (Ž.), Kr.- Valj. (Rad); bistrogledni ris, Hip. (Orb.); ( der Tiger, Habd.- Mik., Mur.).
-
2. rı̑s, m. 1) eine eingeritzte Zeichnung, der Riss, Cig., Jan., Dict.; — 2) der Zauberkreis, der Beschwörungskreis, Cig., Štrek.; hudiča v ris klicati, Jurč.; otrok je naredil s palico okolo hribčka ris: hudič risa ni mogel prestopiti, LjZv.; krog kola ris potegniti s šibo, vzhŠt.- Pjk. (Črt.); v ris hoditi (po denarje), Z., Jurč.; — po risih gob iskati, t. j. po posebnih mestih, koder rasto, Dol.; — 3) der Drall (beim Schießgewehr), Cig.; — iz nem.
-
3. rīs, m. das Ries (Papier), Cig., Jan.
-
1. rı̑sa, f. 1) der Luchs, Meg., Mur.; (das Weibchen), Frey. (F.); pikasta risa, das fleckichte Panterthier, Hip. (Orb.); — 2) kozje ime, Erj. (Torb.); — 3) der Steinschlüpfer (lithobius sp.), (napada druge živali, n. pr. muhe, pajke itd., zaradi česar ima to ime), Trenta- Erj. (Torb.).
-
2. rísa, f. = črta, poteza, der Strich, Temljine ( Tolm.)- Štrek. (Let.).
-
risága, f. neko grozdje, M., Vrtov. (Vin.).
-
risȃle, f. pl. Pfingsten, ogr.- Mik.; okoli risal, ogr.- Valj. (Rad); (tudi: risali, m. pl., C., Mik. [Et.]); — prim. stsl. rusaliję, pentecoste, Mik. (Et.).
-
risȃłnik, m. die Reißfeder, Cig., Jan.; — das Reißblei, C.
-
risálọ, n. 1) das Reißzeug, Jan.; — 2) die Ziehbank (der Büchsenmacher), V.-Cig.
-
risȃlski, adj. Pfingst-, ogr.- Mik.; risalska nedelja, Jan., ogr.- Raič ( Nkol.).
-
risȃlščak, m. der Monat Mai, ogr.- C.
-
rı̑sar, -rja, m. der Zeichner, Cig., Jan., nk.
-
rísati, rı̑šem, vb. impf. 1) Linien ziehen, Dict.; zeichnen, Mur., Cig., Jan., nk.; — 2) riefeln, Cig.; puško r., Cig.; risana puška, Npes.- M.
-
rísavəc, -vca, m. der Zeichner, Cig.
-
rı̑səc, -sca, m. dem. 2. ris, ein kleiner Kreis, Valj. (Rad).
-
rísəv, -sva, m. = ris, der Luchs, Habd.; (risu, indecl., Fara ( Notr.)- Štrek. [LjZv.]).
-
risopə̀s, -psá, m. der Luchs, C.
-
rítanje, n. das Ausschlagen mit den Hinterfüßen (von Thieren); — das Stoßen mit den Füßen.
-
rítast, adj. 1) einen großen Hintern habend, Mur., Cig.; — v uganki: lesen grad, poln ritastih bab (= žličnjak), Lašče- Erj. (Torb.); — 2) gerne ausschlagend, Polj.
-
rítati, -tam, -čem, vb. impf. mit den Hinterfüßen ausschlagen; kobila rita, če je ovsa sita, C.; — mit den Füßen stoßen, unruhig sein: otrok rita, jvzhŠt.
-
rı̑təc, -tca, m. = 1. ritež, Zilj.- Jarn. (Rok.).
-
rı̑tək, -tka, m. 1) das Hintertheil, C.; — 2) das Strohbündel, C.
-
rítənski, -skọ, adv. mit dem Hintern voran, rücklings: ritensko (-i) hoditi; rak zmerom ritensko plava, Erj. (Izb. sp.).
-
1. rı̑tež, m. der Großarsch, Valj. (Rad).
-
2. rı̑tež, m. = reteš, Habd.- Mik.
-
ríti, rı̑jem, vb. impf. 1) wühlen; svinje rijejo po njivi; krt rije pod zemljo; za čim r., nach etwas wühlen, graben, Cig.; — 2) = iz zemlje kopati gomoljaste sadeže, graben: r. krompir, repo, korenje itd., rije se tudi trn iz kože, Tolm.- Erj. (Torb.); — 3) r. se, sich drängen, Jan.
-
rı̑tinje, n. coll. die unteren Theile von Bäumen und anderen Pflanzen, C.
-
rı̑tka, f. dem. rit; 1) ein kleines Gesäß, das Ärschlein; — 2) das dicke Ende des Eies, Z., Levst. (Rok.); — das Stengelende des Apfels, Z.; — 3) der dicke Theil einer Garbe oder eines gefällten Baumes, C.
-
rı̑tnica, f. 1) der Hinterbacken, Jarn., Cig., DZ.; — 2) = ritnik, der Mastdarm, Mur.
-
rı̑tnik, m. der Mastdarm, Mur., Cig., Jan.
-
rítniti, rı̑tnem, vb. pf. mit dem Hinterfuße o. den Hinterfüßen einen Schlag versetzen, ausschlagen; konj me je ritnil.
-
rı̑tnjak, m. = ritnik, der Mastdarm, Mur.
-
ritopàš, -páša, adj. excessiv (im Essen u. Trinken), schwelgerisch (preprosto), Jan., Levst. (Zb. sp.); (tudi: subst. m., der Schmauser, Jan.).
-
rítovje, n. das untere, breitere Ende der Garben, C., Lašče- Levst. (Rok.); klasovje obračajo v sredo, po ritovju pretepajo možje, Jurč.; — der untere, dickere Theil der Pflanzen, Vod. (Izb. sp.); pos. spodnji deli lanu, konopelj (odpadki pri trenju), Št.
-
riváč, m. der Hauzahn des Schweines, Cig., Jan., Gor.- Mik.
-
rívanje, n. das Stoßen, M.; das Gedränge, C.
-
rívati, -am, vb. impf. stoßen, drängen, M.
-
rı̑vež, m. kozje ime, Podmelci- Erj. (Torb.).
-
rı̑vs, m. das Gedränge, C.
-
rı̑vsati se, -am se, vb. impf. sich drängen, C.
-
rízati se, -žem se, vb. impf. = igrati se: rižejo se mlade živali (psi, mačke), a tudi otroci, ( prim. it. ruzzare, schäkern) Sv. Peter (pri Gorici)- Erj. (Torb.), Kras, GBrda.
-
rı̑znica, f. das Kleiderzimmer, Z., Levst. (Pril.); das Schatzzimmer, Erj. (Min.); — stsl.
-
rı̑ž, m. der Reis (oryza sativa).
-
1. ríža, f. 1) die Riese, die Holzrutsche, Cig., Jan., Gor., Dol., Št.; — 2) der Streifen; (tkati) pretanke riže šlaraste, Npes.-K.; — die Reihe, die Zeile, Guts., Mur., Jan.; — iz nem.
-
rížan, m. = ridžan, Jan. (H.).
-
rížast, adj. gestreift, streifig, Mur., Cig., Jan.
-
rížica, f. dem. 1. riža; 1) eine kleine Riese, Gor.; — 2) das Streifchen.
-
rjà, f. der Rost; rja jẹ́ železo; — der Rost am Weizen; rja je žito vzela; — tudi: ŕja.
-
ŕjast, adj. 1) rostig; — pšenica je rjasta (voll Rost); — 2) rostartig, rostbraun, (rij-) Cig., Jan.; ockergelb, Erj. (Min.).
-
rjàv, -áva, adj. 1) rostig, Mur.; železo je rjavo, Levst. (Rok.); — ŕjav (o žitu), Levst. (Rok.); — 2) braun; rjava barva.
-
rjȃvčək, -čka, m. dem. rjavec; 1) ein braunes Thier, Mur.; — ein braun- o. rothhaariger Knabe, Cig.; rjavček je bil David, Ravn.- Valj. (Rad); — 2) der braune Grünrüssler (phyllobius oblongus), Nov.
-
rjȃvəc, -vca, m. 1) der Braunkopf, der Rothkopf, Mur., Cig., Šol., Kr.; — 2) ein braunes Thier, Mur.; der Fuchs (konj), Cig., Jan., M.; rjav vol, Tolm.- Erj. (Torb.); — 3) veliki in mali r., der große u. der kleine Fuchs oder Nesselfalter (vanessa polychloros urticae), Erj. (Ž.); — 4) der Braunstein, das Braunerz, C.
-
rjavẹ́ti, -ím, vb. impf. 1) rostig werden, rosten; železo rjavi; — 2) braun werden, sich bräunen; vino rado rjavi, kadar trgajo o deževnem vremenu, M.
59.848 59.948 60.048 60.148 60.248 60.348 60.448 60.548 60.648 60.748
Nova poizvedba
Pripombe
Na vrh strani