Pleteršnikov Slovensko-nemški slovar
m (1.701-1.800)
-
məmljáti, -ȃm, vb. impf., Mur., pogl. momljati.
-
mę̑mọ, adv., praep. = mimo, Mur., Jan., Gor.; luč je boljša memo teme, Škrinj.
-
1. mẹ́na, f. = mnenje, die Meinung, Jarn., Mur.
-
2. mẹ́na, f. der Tausch, der Austausch, Cig. (T.), C.; pogodba o meni, der Tauschvertrag, DZ.; meno razdreti, den Tauschvertrag auflösen, Svet. (Rok.); — der Wechsel, die Aenderung, Habd.- Mik., Jan., Cig. (T.), C., Krelj; čudna m., Skal.- Let.; ta mena (= levitev) dela raku preglavice dovolj, Erj. (Izb. sp.); m. glasov, der Lautwechsel, die Lautwandlung, Cig. (T.); m. topline, der Temperaturwechsel, Cig. (T.); m. tvari, der Stoffwechsel, Cig. (T.); m. prebivalstva, die Bewegung der Bevölkerung ( stat.), Cig. (T.); — die Phase, Jan., Cig. (T.); mesečne, lunine mene, die Mondphasen, Cig. (T.), Jes.; m. nihaja, die Schwingungsphase, Cig. (T.).
-
mẹnája, f. = pomenek, das Gespräch, die Besprechung, Krn- Erj. (Torb.).
-
mẹnáti se, -ȃm se, vb. impf. meniti se, sich besprechen, Tolm.- Erj. (Torb.).
-
menažerı̑ja, f. zbirka živih, tujih živali, die Menagerie.
-
məncálọ, n. der Reiber, das Reibzeug, Cig.
-
məncȃnje, n. das Reiben, die Reibung, Cig.
-
məncáti, -ȃm, vb. impf. 1) reiben; perilo m.; oči si m.; — zerreiben, Štrek.; zerknüllen, C.; — 2) mit den Füßen austreten: proso m., Št.; — 3) kleinschrittig gehen: hitro je mencal po gazi proti vasi, Jurč.; — 4) unruhig sich bewegen, wetzen, Mur., C., Z.; — nicht vorwärts kommen, nicht zum Entschluss kommen, zögern, Štrek., Kr.
-
məncẹ̑la, f. die Hirseaustreterin, Lašče- Levst. (Rok.).
-
məncljáti, -ȃm, vb. impf. 1) reiben: oči m., Z.; — 2) wetzen, Z.; — 3) kleinschrittig gehen, Z.
-
məncorìt, -ríta, adj. gerne hinundherwetzend, Lašče- Levst. (Zb. sp.).
-
məncorítiti, -rı̑tim, vb. impf. unruhig hinundherwetzen, Lašče- Levst. (Zb. sp.).
-
mẹ̑nča, f. der Verdacht, der Argwohn, ogr.- C., Mik.; menče metati na koga, menčo imeti na koga, C.
-
mẹ́nda, adv. vermuthlich; menda ne bo dežja danes; tudi: mendà; — iz: menim da.
-
mendekáti, -ȃm, vb. impf. nekako mrmraje ali momljaje govoriti, BlKr.; — prim. it. mendicare, betteln.
-
mendíbati, -am, vb. impf. die Weinlese halten, Trub.- Mik.; — prim. mandiba.
-
məndrálọ, n. človek, ki mendraje hodi, Z.
-
məndrȃnje, n. 1) das Treten; brez mendranja ne zleze tkalcu platno na brdo, Jan. (Slovn.); — das Zertreten; — 2) das Schütteln, M.; — 3) kleinschrittiges Gehen, Z.
-
məndráti, -ȃm, vb. impf. 1) mit den Füßen treten; zertreten, zu Boden treten; m. travo; jezdeci mendrajo proso, LjZv.; ilovico m., den Lehm mit den Füßen kneten, Cig.; austreten, z. B. Körner aus Aehren herausbringen, Cig.; — 2) = tresti, schütteln, beuteln: človeka, drevo m., Mur., Poh.; — 3) kleinschrittig gehen, Z.; hin und hergehen, ohne vorwärts zu kommen, Z.; zappeln, Jan. (H.).
-
məndrȃvəc, * -vca, m. 1) der etwas mit Füßen tritt, M.; — 2) kdor mendraje hodi, Z.; — 3) konj, ki ima eno jajce skrito v trebuhu, Notr.; na pol skopljen konj, der Halbhengst, V.-Cig.
-
mənə̀c, -nca, m. der Hirsetreter, Z., Dol.; menci so ljudje, ki svojemu sosedu zastonj "menǫ́" proso, Lašče- Erj. (Torb.); — der Oelschläger, C.
-
1. mənə̀k, -nkà, m. 1) die Aalraupe, die Quappe (lota vulgaris), Cig., Jan., Mik., Erj. (Torb.), Kr.; (— = kapelj, der Gropp, Goriš.- Erj. [Torb.]).
-
2. mẹ̑nək, -nka, m. die Meinung, C.; — = pomenek, das Gespräch, C.
-
menekovina, f. die blaue Vogeltraube (wildwachsender Rebenstock), Trumm.
-
mənẹ̑nje, n. = mnenje, Meg., Alas.
-
mẹ̑než, m. der Tausch, C.
-
mę́ngelič, m. die Feldgrille (grillus campestris), (v Žabčah pri Tolminu ga otroci ogovarjajo, drezajoč sè slamko v jamico: "šáver, šáver, méngelič! ven se izklič'! Erj. (Torb.)).
-
mẹníca, f. 1) der Wechsel, Cig., Jan., nk.; m. edinica, der Sola-Wechsel, DZ.; m. izdana na koga, gezogener, trassierter Wechsel, die Tratte, Cig., Jan.; = potegnjena m., Cig., Jan.; oddnevna m., der Datowechsel, Cig.; m. na pokaz, der Sichtwechsel, Jan.; na menice denar posojati, Wechsel belehnen, DZ.; m. je dotekla, der Wechsel ist fällig, verfallen, Cig., Jan.; menico prevesti ali prepisati na koga, den Wechsel indossieren, girieren, Cig., Jan.; — 2) neko jabolko, Mariborska ok.- Erj. (Torb.); (mẹ́nica, rdeče, kiselnato jabolko, C.).
-
mənìč, -íča, m. = 1. menek, Mur., Cig., Jan., C., Mik.
-
mẹničárjenje, n. die Wechselreiterei ( merc.), h. t.- Cig. (T.).
-
mẹníčən, -čna, adj. Wechsel-, Cig., Jan., nk.; menı̑čne stvari, Wechselsachen, DZ.; menično pravo, das Wechselrecht, DZ.
-
mẹničnoprávən, -vna, adj. wechselrechtlich, Cig., Jan., DZ.
-
mənìh, -íha, m. 1) der Mönch; menih prosjak, der Bettelmönch, Cig., Jan.; med menihe iti, die Kutte anlegen, Cig.; — 2) glavni steber pri stogu, Krn- Erj. (Torb.); — 3) der Ameisenhaufen, Z.; menihe okositi, bewachsene Ameisenhaufen abmähen, Z.; — 4) morski m., eine Art Robbe (phoca monachus), Erj. (Z.).
-
mẹnílọ, n. 1) das Tauschmittel, Cig. (T.); — 2) der Tausch, Svet. (Rok.).
-
menína, f. das Ohrgeschmeide, der Ohrring, Koborid- Erj. (Torb.); — prim. stsl. monisto, der Halsschmuck. (?)
-
mẹníšče, n. der Wechselplatz, Cig.
-
mənı̑ščək, -ščka, m. dem. menišec; — die Blaumeise (parus caeruleus), Cig., C.; — tudi: die Bartmeise (parus barbatus), Frey. (F.), ali: die Hanfmeise, die Tannenmeise (parus ater), Cig., Frey. (F.).
-
mənı̑šəc, -šca, m. dem. menih; — nekaka vinska posoda, C.
-
mənı̑šək, -ška, m. dem. menih; das Mönchlein, Cig., Cv.
-
mənı̑šič, m. dem. menih; das Mönchlein, der Mönch, Preš.
-
mənı̑ški, adj. Mönchs-, mönchisch; m. red, der Mönchsorden.
-
mənı̑šnica, f. die Mönchsklause, Vrt.; die Mönchszelle, Zv.
-
1. mənı̑štvọ, n. das Mönchthum, der Mönchstand, Mur., Cig., C.
-
2. mẹnı̑štvọ, n. das Wechselwesen, Cig.
-
mẹnı̑telj, m. die Reductionszahl ( math.), Cig. (T.).
-
1. mẹnı̑təv, -tve, f. die Meinung, das Trachten, Cig., Jan.
-
2. mẹnı̑təv, -tve, f. der Wechsel, die Veränderung, Cig., Jan., M.
-
1. mẹníti, -ím, vb. pf. wechseln, umwechseln, Mur., Cig., Jan.; dvajsetico mu je menil, Mur.; tauschen: m. kaj za kaj, Cig. (T.), C.; — ändern: leta mene čas in človeka, Jurč.; — m. se, abwechseln, Cig., Jan.; m. se s kom, mit jemandem tauschen, ogr.- C.; — vozovi se menijo, die Wagen weichen einander aus, vzhŠt.- C.
-
2. mẹ́niti, -im, vb. impf. 1) meinen, glauben, dafürhalten; menili so, da je mrtev, man hielt ihn für todt; kaj meniš? was meinst du? menim da! das möchte ich meinen! menim da, meine ich, = menda: iz tega zgleda je menim da zadosti očitno, Cv.; nanj menijo, er steht im Argwohn, Cig.; — 2) m. se, sich unterreden, discurieren; m. se s kom o čem; s teboj se ne menim, mit dir spreche ich nicht; — 3) m. se za koga, za kaj, sich um jemanden, etwas kümmern, sich kehren, beachten; kdo se za tebe meni! še menim se ne za to!
-
mə̀nj, adv., pogl. manj.
-
mẹ́nja, f. das Wechseln, der Wechsel, die Abänderung, Cig., Jan.; po mnogih menjah, Cv.; der Tausch, der Umtausch, Mur., Cig., Jan., Jap. (Sv. p.); — der Tauschhandel, BlKr.
-
mẹnjáč, m. 1) der Wechsler, M., C., Ravn.; — 2) das Wechselrad, Jan. (H.).
-
mẹnjačíca, f. raztegnjena m., das ausgestreckte Wechselthierchen (amoeba porrecta), Erj. (Ž.).
-
mẹnjáłən, -łna, adj. Wechsel-, DZ.; menjȃłna postaja, die Wechselstation, DZ.
-
mẹnjalíšče, n. 1) die Wechselstation, der Wechselplatz, Cig.; — 2) der Wechsel an der Eisenbahn, die Weiche, Cig., DZ.
-
mẹnjȃłnica, f. die Wechselstube, die Wechselbank, Cig., Jan., Nov.- C., nk.
-
mẹnjálọ, n. 1) das Tauschmittel, Cig. (T.); — 2) m. toka, der Stromwechsler, der Commutator, das Gyrotrop ( phys.), Cig. (T.).
-
mẹ́njanje, n. das Wechseln, der Wechsel; m. denarja.
-
mẹnjár, -rja, m. = menjač, der Wechsler, Cig., Jan.
-
mẹnjárčək, -čka, m. dem. menjar, Cig.
-
mẹnjárnica, f. = menjalnica, die Wechselstube, Cig., Jan.
-
mẹnjȃtəv, -tve, f. der Wechsel, der Austausch, Cig., Jan.
-
mẹ́njati, -am, vb. pf. ( impf.) 1) wechseln; zlat denar m.; konje m.; — 2) m. s kom, mit jemand tauschen; ne menjam z nikomer; — 3) m. se, wechseln; vreme se menja; — m. se v čem s kom = vrstiti se, wechselweise, abwechselnd etwas thun, Cig.; — m. se = srečati se, an einander vorüber kommen, Gor.
-
mẹnjȃva, f. der Wechsel, die Abänderung, die Abwechselung, Cig., Jan., SlN.- C.; — der Tausch, Cig., M., C.
-
mẹnjávati, -am, vb. impf. ad menjati, = menjevati; wechseln; — tauschen.
-
mẹnjȃvəc, -vca, m. 1) = menjač, menjevavec, der Wechsler, Dict., Cig., Jan., Trub., Dalm., ogr.- Valj.; — 2) der Pferdemäkler, Meg.
-
mẹnjȃvka, f. der Wechselgrund, Notr., Tolm.; spolovina in m., Wechsel- und Wandelgrund, DZkr.
-
mẹnjȃvski, adj. Wechsler-, Cig., M.; menjavska miza, Cig., Trub.
-
mẹnjeváti, -ȗjem, vb. impf. ad menjati; wechseln; denar m.; — m. se, abwechseln; črki r in l se menjujeta v slovanščini, Let.; (menovati, Dict., Mur.).
-
mẹnjevȃvəc, -vca, m. der Wechsler, Ravn.
-
mẹnjíca, f., Cig., Jan., pogl. menica.
-
mənkı̑čək, -čka, m. der Kaulkopf (cottus gobio), Frey. (F.).
-
menkovəc, -vca, m. der Aal, die Muräne (muraena), C.
-
mẹnljìv, -íva, adj. gesprächig, C.
-
mentālən, -lna, adj. v umu bivajoč, mental, Lampe (D.).
-
ménten, m. der Mantel, kajk.- Valj. (Rad); — iz madž.
-
mentováti, -ȗjem, vb. impf. befreien, ogr.- C., M.; m. koga pekla, ogr.- C.; berauben, kajk.- Valj. (Rad); m. koga življenja, jemanden des Lebens berauben, BlKr.- M.; — m. se česa, befreit werden, sich entledigen, kajk.- Valj. (Rad); — iz madž., Mik. (Et.).
-
mepríka, f. = matprika, dobrika, der Schlingbaum (viburnum lantana), ogr.- C., vzhŠt.- Valj. (Rad).
-
mȇr, m. župan, der Maire ( fr.).
-
mę̑r, -ı̑, f. die Richtung, Cig., Jan., Cig. (T.), Cel. (Geom.), Žnid., DZ., nk.; v katero mer je tekel? Lašče- Levst. (Zb. sp.); = v eno mer (tudi: venomer), unausgesetzt, immerfort; v svojo mer, geradehin, Z.
-
mę́ra, f. das Maß; Na mero ta ujec tvoj ima srebra, zum Messen (nicht zum Zählen), Preš.; pet vaganov dobre mere (gut gemessen); mere in uteži, Maße und Gewichte; mokra m., das Flüssigkeitsmaß, Z.; votla m., das Hohlmaß, Vrt., DZ.; dolgostna m., das Längenmaß, nk.; obodna m., das Spannmaß, DZ.; razalna m., das Streichmaß, DZ.; valjasta, skrinjasta, okvirasta, nečkasta m., das Cylinder-, Kasten-, Rahmen-, Kippmaß, DZ.; kotna m., das Winkelmaß, Cel. (Ar.); — skupna m., das gemeinschaftliche Maß, Cel. (Ar.); novčna m., der Münzfuß, Cig. (T.); goldinarska m., der Guldenfuß, Cel. (Ar.); desetinska m., das Decimalmaß, Jan. (H.); mero si vedeti, sich mäßigen, Cig., UčT.; otrok, kateri si ve mero pri jedi, Ravn.; ne ve si mere, er kann sich nicht mäßigen, Cig.; mero imeti, Maß halten, Cig.; črez mero, unmäßig, im Uebermaß; z mero, mit Maß, mäßig; v mero piti, mit Maß trinken, Z.; v mero, nach dem Maße, genau, Vrt.; srednjo mero, mittelmäßig, ziemlich; po nobeni meri, auf keine Weise, Cig.; po meri, nach Maßgabe, DZ.; — hudodelnik, hudobnež stare mere = ein großer Missethäter, ein Erzbösewicht, Levst. (Zb. sp.), jvzhŠt.; — v eno mero = v eno mer, in einemfort, Cig.; — das Metrum: daktilska, trohejska m., nk.
-
mę́rati, -am, vb. impf. umirati, ogr.- Mik.
-
mę̑rba, f. die Messung, Cig. (T.).
-
merčı̑n, m. = merčun, der Messer, Cig.; cestni m., Cig.; — der Aichner, Cig.; — pos. der Weinmesser, Alas., M., Vrtov. (Vin.); vsaka vas na Ipavskem ima svojega merčina: "kadar pride vinski kupec v hišo in se je gospodar z njim pogodil za ceno, potem pokliče merčina, da toči in meri", Ip.- Erj. (Torb.); — der Feldmesser, der Geometer, Cig., Jan., Cig. (T.), Hrušica- Erj. (Torb.), Tolm.- Levst. (M.), Štrek.; rudarstveni m., der Bergbauingenieur, DZ.; stavbinski m., der Bauingenieur, Cig.
-
merčı̑nski, adj. Messer-, Cig.; merčinska palica, der Aichstab, Cig.
-
merčȗn, m. der Messer, Dict., Cig., Jan., Dalm.; žitni, vinski, solski m. (v prisegi iz 16. stol., Let. 1884. 205, 206, 211.); der Aicher, Cig.; — der Feldmesser, Jan.; pridejo dnevi, ino bom na njega merčune poslal, Škrinj.
-
merčúniti, -ȗnim, vb. impf. merčunski posel opravljati: aichen, Cig.
-
mę̑rəc, -rca, m. der Messer, der Vermesser, Mur., Cig., Jan., nk.
-
mę̑rək, -rka, m. die Fliege auf dem Gewehrlaufe, das Visierkorn, C., Z., Tolm.- Štrek. (Let.).
-
mę́rən, -rna, adj. 1) Mess-, Dalm.; mę̑rna priprava, der Messapparat, Cig. (T.); merna palica, der Aichstab, C.; — 2) = zmeren, Mur., Cig., Jan.
-
merẹ́səc, -sca, m. = merjasec, neresec, der Eber, der Saubär, Jan., Mik., Trst. (Let.), Bes., Zora, vzhŠt.
-
mę̑reš, m. = merež, der Messer, Danj.- Mik.
-
merẹ́ščina, f. der Ebergeruch, C.
-
mę̑rež, m. der Messer, der Feldmesser, der Geometer, Mur., C., Valj. (Rad).
-
mę́rica, f. dem. mera; ein kleines Maß; — ein Messgeschirr, Cig.: das Seitel, Ist.; — der Eimer, ogr.- M.; — der Scheffel, Jan., Dalm.- M., KrGora; — kolikor se v malinu vzame za zaslužek, die Mahlmetze; Boš Bogu odgovor dajal, Ker si velike mer'ce jemal, Npes.-K.
-
mę́ričica, f. dem. merica; ein kleines Maß, Dalm.
-
meričnják, m. posoda za merjenje moke, Poh.
-
meridiȃn, m. poldnevnik, der Meridian ( geogr.).
1.201 1.301 1.401 1.501 1.601 1.701 1.801 1.901 2.001 2.101
Nova poizvedba
Pripombe
Na vrh strani